6 - 7 кисмлар ... Менга ким нима деса фарқи йўқ эди. Энг катта орзуйим уйлик бўлганим эди. Эртасига тўй бошланди. Хамма қатори мен хам хизматда эдим. Хожи ака нахорги ош ўтгач курси қўйиб дўконнинг олдига ўтириб олди. Ким ўтса яхна ичимлик ва музқаймоқ билан мехмон қилар эди. Жумъа куни бўлганлиги учун кўчадан чоллар намозга ўта бошлашди. Хаммасини тўхтатиб, невараларингизга олиб борасиз деб ширинлик улаша бошлади. Мохи опа келиб,қуда тарафга бориш керак эканлигини,келин кўйлакдан жанжал чиқаётганини айтди. Машинага яқинлашган хожи ака,оталарига йўл бўлсин деб сўради. Келинникида дейишлари билан, дамингизни олинг отажон,мен бораман, барибир қудалар пул сўраса менга айтасиз деб хаммани кулдирди. Машинага чиқишда,кетдик деб Мохи опага қаради, сен хам чиқ машинага деб мени хам чақирди. Келинникига келсак,умуман бошқа гап экан. Келиннинг аммаси қизимиз оқ фата киймаса келин бўлмайди деганига, менга ота-онасини чақиринг деб Хожи ака бошлади, қизларингни кимга келин килиб бераётганларингни биласизларми. Имомнинг келини ярим яланғоч келин бўладими. Бизнинг бирорта келинларимиз,кафанлик кийимда келмаган, бошида дадам билан келишган эдингизми деб қуда амакига қаради. Ўзбекистонда Франциянинг кийими нимага керак деб камига Мохи опа қўшилди,жанжал кучайди. Хуллас бир машина Хожи аканинг ота-онасини олиб келгани кетди. Қизнинг уйидаги хамма эркак-аёл бир тараф бўлиб Хожи акага гап топиб бера олмас эди. Мохи опа хам худди ўз укасига келин олаётгандек,қудалар билан айтишар эди. Отаси келиб ахволни билдилар. Мен эшигимдан ярим яланғоч қизни киргизишга уяламан. Қуда, биринчи совчиликка келган кунимиз келишган эдик-ку, рози бўлдингиз нон синдирдик. Аёлимга сўзим ўтмайди деганингизда мен бошқа эшикка борган бўлар эдим дедилар. Йўқ ердан уйланадиган укаси пайдо бўлди. Бақир-чақир бошланди. Куёв бола, қизингни чақир бу ёққа,нимага менга бир ойдан бери айтмайди деб бақира бошлади. Хожи ака инглиз тилида Мохи опага бир нарсалар деди. Иккаласи отилиб келин кийинадиган хонага бостириб киришди. Кириб чиқиб туринглар деб хаммани чиқара бошлашди. Амма келиб хожи ака билан жанжални бошлади. Чиқ хонадан,э онангни сени деганини ташқарида хамма эшитди. Куёв бола менга қараб,келинойи дадамга сув топинг,ранглари ўзгаряпди деганига учиб бориб стол устидаги газлик сувни олиб келдим. Хожи ака билан Мохи опа келинга насихат қила бошлашди. Бошқа машинада Хожи аканинг онаси,аёли,катта опаси кириб келишди. Келиннинг хонасига кириб кетишди. Ўхшамади,келин бевага ўхшаб миллий кийим киймайман оқ фата киймасам келин бўлмайман деб жавоб берди. Шу куни Хожи аканинн отаси жумъа намозини ўқиб беришга масжидга бора олмади. Мен узоқдан Мохи опани арслонга ўхшатдим. Ким нима деса ўша одам билан баробар гап талашар эди. Энди нима қиламиз деб отаси Хожи акага қарадилар. Хозир отажон,юр учаланг хам деб мени, Мохи опани ва аёлини кўчага бошлади. Кечгача тез келин топиш керак деди. Одамлар хайрон, Хожи ака мен билан рус тилида,Мохи опа билан аёлига инглиз тилида гапирар эди. Маслахат пишди. Ичкарига қайтиб кирдик. Хожи ака, мусулмонлар имомингизни бошини эгманг,ким бор худодан умидвор, борми мард қизини келинликка берадиган. Келин бўлган қизга қўли билан кўрсатган уйини олиб берамиз, бир хафтада кўчиб чиқиб алохида яшайди,отасига янги "ЖИГУЛИ" олиб берамиз. Бизни шармандагарчиликдан қутқаринглар,деб уч марта қайтарди. Қизлар ичидан Хожи аканинг аёлини исмини айтиб кимдир,опа мени овсин қилмайсизми деган овоз келди. Хожи ака аёли,Мохи опа барабар қизлар тўдасига отилишди. Ким айтди деб Хожи ака сўради. Хамма жим бўлиб қолди. Ким айтди деб яна сўради. Мен деди бир қизча. Укамни танийсанми деб Хожи ака сўради. Ха деб жавоб берди киз. Кимнинг қизисан деб сўради. Хамма одамлар атрофни ўраб олишган эди. Қиз отасининг исмини айтди. Хожи ака укаси чақирди. Атрофдагиларнинг хаммасини Мохи опа айвондан пастга тушириб юборди. Куёв келиб,қизнинг каршисида туриб, Мақсуда бизнинг оилани шармандаликдан қутқаргин деб сўради. Уйинга бошла деб,Хожи ака менга,Мохи опага,аёлига, катта опасига қизнинг атрофини ўранглар,биров ёмонлик қилмасин деди. Хаммамиз қизнинг атрофини ўраб кўчага чиқдик. Кўчага чиқаётганимизда келиннинг онаси,жанжалкаш амма билан уришиб кетди. Хонадан ўқдек отилиб чиққан келин,Хожи аканинг оёғини қучоқлаб йиғлай бошлади. Тўхта хамманг деб Хожи ака бизни тўхтатди. Укасини чақириб,оласанми шу қизни деб сўради. Йўқ деган куёв бола жавоб берди. Хаммамиз қизнинг уйига бордик. Ота-онаси хайрон бўлиб колишди. Хожи ака ахволни тушунтирди. Қизнинг отаси худога шукур ўнта қизим бўлса хам сизга бераман деб, имом тоғани қучоқлаб йиғлаб юборди. Кечгача улгуриш керак эди. Хожи ака қизнинг отасига,якшанба куни эрталаб ош берасиз, кечга сизникида қиз тўйини қиламиз, фақат бугун тўйга қизингизни бериб турасиз деб тушунтирди. Қизнинг отаси биздан хам мардроқ эканми,ёки имом тоғани қаттиқ хурмат қилар эканми, мен кечгача қизимни кийинтириб улгурмасам керак деган қизнинготасига,Мохи опа қизнинг отасига сиз хўп денг,қизингизни кечгача ўзимиз кийинтирамиз деб ваъда берди. Маслахат шундай бўлдики,қиз томоннинг яқин улгурган қариндошлари кечқурун тўйга келишади,якшанба куни қизникида ош,кечқурун қиз тўй бўлади. Хозир қизни олиб кетиб, кийинтирамиз,кечқурун тўй сахнасига олиб чиқамиз. Хаммага маслахат маъқул тушди. Хожи ака қизнинг отасига, сизга бир хайдовчи тайинлайман,кечгача улгурган қариндошларни тўйга айтасиз,ким нима ўйласа ишингиз бўлмасин деб тайинлади. Қизни онаси билан машинага чиқариб уйга жўнатиб юбордик. Хожи ака Мохи опа билан маслахат қилиб,қуданинг олдига келишди. Хозир сизга якшанба кунигача ишлатиб тургани 1000$ берамиз. Тўйдан сўнг қизингизга уй олиб берамиз. Якшанда куни бўладиган тўйнинг чиқимини ўйламанг,ишингиз хам бўлмасин. Нариги қудаларнинг қилиғи учун шундай қиламиз,куйиб ўлсин деб Мохи опа қудага гапирди. Хуллас,биргина оқ фата учун хамма ёқнинг расвоси чиқди. Ўзларидан уялишдими,яна билмадим,эски келин томондан кечгача хеч ким келмади. Хожи ака тўйга бир соат қолганда сахна атрофига шахардаги таквандо мактабининг,ўттизта боласини ва мураббийсини териб қўйди. Кечга янги қудалар томондан эркак аёл бўлиб ўттиз нафарча одам келишди. Хожи аканинг буйруғи билан келин-куёв сахнасидан ўн метр наридан одамларга жой қилинди. Хожи аканинг амакиси шахар милиция бўлинмасидан ходим чақиртириб сахна атрофига,қўриқчиликка тайинлаб қўйди. Қуёш ботишига хонанда созандалар кириб келишди. Хожи ака карнай-сурнай билан,куёв навкарларига бош бўлиб келинни олиб келиш учун жўнади. Хам қизиқ,хам чиройлик кўринар эди. Келин-куёвнинг ёнига бирорта жўра ёки дугона йўлатилмаган,атрофлари оппоқ кийимда таквандочи йигитлар билан ўралган эди. Сахнада хам фақат келин ва куёв ўтиришар эди. Оралик ўн метр масофа милиция ходими ва спортчи болалар билан ўралган эди. Сахнага ўтиш хаммага қатъиян ман қилинган эди. Сахнага Хожи ака ва Мохи опа ўтишар эди. Сахнага имом тоға бора бошлади. Дархол йўли тўсилди. Хайрон бўлиб ортга қарадилар. Мохи опа зудлик билан бориб,ўтказиб юборди. Куёв келиннинг қўлидан ушлаб,сахнадан тушиб иккаласи барабар имом тоғага тиз чўкишди. Имом тоға ёшларни дуо қилдилар. Хожи аканинг отасидан кейин рухсати йўқлар умуман сахнага яқинлаштирилмади. Кечаси соат икки бўлди хамки хеч ким кетай демас эди. Чунки юртимизнинг таниқли, эл севар санъаткори ШЕРАЛИ хофиз хизматда эдилар. Хофиз,хожи акани жуда яхши танир экан, хофиз араб давлатига гостролга борса,хожи ака кутиб олиб,кузатар экан. Соат кечаси учда тўй тугади. Мохи опа ёшларга ясатилган хоналарни текшириб чиқиб,янгаларни хам чиқариб юборди. Сахнадан бошлаб,куёв-келин хона эшигигача милиция ходими ва спортчи йигитлар икки қатор саф тортишди. Хожи ака типирчилаб,охирги дамларда эсон омон хонасига киргазиб олсам бўлди деб хавотирга тушар эди. Чунки биринчи келин уруғлари томонидан йигирматача йигитлар тўйга келишган эди. Келин-куёв юрадиган йўлакчага хар икки томондан беш метргача одам яқинлаштирилмади. Тўй тугади. Куёвни хонасига янгалар хам киритилмади. Тонг отиб шанба куни Хожи ака тиним билмади. Қуданикидаги тўйга тайёргарлик бошланди. Сахарда қуданикида ош берилди,тушда тўй бошланди. Келин тўйига Тошпўлат Маткаримов ташриф буюрди. Қиз тўйи катта тўйга айлантириб юборилди. Қоронғу тушар тушмас,келинни бошқатдан карнай-сурнай билан,отасининг фотихаси билан олиб келинди. Хожи ака эхтиётдан укасини,бир ой кўчага чиқишини тақиқлаб қўйди. Чоршанба кунига келин чорлари белгиланди. Хожи ака аёлига,Мохи опага менга бир кун тегинманглар,ухлаб олайин деб кўчага чиқди. Иккала аёли уйга жой тайёрлаш билан овора эдилар. Шахлош уйингни калитини бер,хеч кимга айтма,ухлайман,барибир бу уйда тинчлик йўқ деб калитни олди. Қачон келасиз десам,кечгача хеч ким билмаса,секин борайбер,иккаламиз қоламиз деб кулиб дўкондан чиқиб кетди. Бир соатга қолмай Мохи опа қидиришга тушди. Иккинчи соатда хамма қидира бошлади. Мохи опа кўп ўйланманг,бирор жойда озроқ ухлаб келса керак дедим. Менга тикилиб турдида,юрагининг мазаси йўқ, дориларини олмабди, бу одам кундузи хеч қачон ухламайди,ухламоқчи бўлдими демак мазаси қочади деган гапига юрагим чиқиб кетди. Хожи ака мени уйимда деб юбордим. Муборак бўлсин,бошланиши ёмон эмаску деб кулиб қўйди. Дориларни олиб,шошилинч йўлга тушдик. Уйга кирсак Хожи ака мазза қилиб ухлаётган экан...
Бизни кўриб хайрон бўлди. Шахлош, нимага айтасан, мен сени кечгача кутмоқчи эдим деб айтса,Мохи опа э нима қиласиз буни айиқчага ўхшаб қолган,юринг ўзим сизга зўрини топиб бераман деб кулиб юборди. Келганларингни хеч ким билмадими деб сўради. Йўқ десак,иккаланг битта ош қилмайсизларми,тўрт кун ичида нима еганимни хам билмайман деб илтимос қилди. Мен Хожи акани,аёлини,Мохи опани умрим охиригача хизмат буюришса беминнат бажараман деб ўзимга сўз берган эдим. Тезлик билан ошга уриндим. Ош пишгунча,Мохи опа билан анча гаплашиб олдик. Ошни еб бўлгач учаламиз,оқ фата жанжалини эсладик. Қудалар хам сени ит экан деб ўйлашган бўлса керак деб Мохи опага қараган Хожи ака,Мохи опанинг отган қўл сочиғига чап бериб қолди. Роса кулдим. Уйингга эркак киши кириб рангинг очилиб қолдими деб хужумни менга бошлади. Эр-хотин энди мени устимдан кулишга ўтишди. Келин чақирди ўтса,домда ош бергин,махалла хам сени танисин,мен келмайман,ортиқча гапни кераги йўқ деганида, хожи ака биринчидан гап бўлиб бўлдингиз,иккинчидан менга фарқи йўқ деб жавоб бердим,учинчидан хозир кечки пайт хамма ховлида ўтирибди,сиз хозир Мохи опам билан чиқиб кетасиз,яна гап бошланади дедим. Кимнинг нима иши бор,келасиз ош берадиган кунимиз деб Мохи опа гапирди. Турайлик деб хожи ака дуо қилди. Мен хам дўконга кечки савдога бораман дедим. Учаламиз ташқарига чиқдик. Мохи опа мени қўлтиқлаб олган хамманинг кўзи бизда эди. Чақирди яхши тинчликда ўтди. Дўконда гаплашиб ўтирсак, боғчадан таъмирга ёрдам сўраб келишди. Мохи кетдик боғчага деб ўрнидан турди. Бир соатда қайтиб келишди. Арзимаган иш эмиш. Хаммаси бўлиб 100 минг кетмас экан. Ўзи билан боғча мудирини хам олиб келибди. Таъмир пулини бериб юборди. Икки кун ўтиб,мен махаллам домида ош берган киши бўлдим. Мен томондан онам,икки синглим эрлари билан келишди. Отам келмади. Хожи аканинг уйидагилари шу ерда эди. Пешинда масжид қавми келди. Дом ховлисига жойлар қилинган,хамма хушёр турар эди. Домдаги қўшниларим оғзида фақат,хожи ака гапирилар эди. Маърака тугаб,хожи ака, аёли,Мохи опа қолишди. Ичкарига кирдик. Хожи ака аёлларга қараб,кўрдиларинг ахволни,Шахлонинг уйидагиларини қўли юпқа, бу айб эмас, яқинда Шахло туғади,анчагача ишга чиқа олмайди,ким савоб талаб бўлса Шахлога ёрдам қилинглар деганига иккаласи хам хўп дейишди. Эртасига ваъдага биноан уй сотиб олишиб, янги келиннинг номига ўтказиб беришди. Келиннинг отаси машинадан воз кечди. Хожи аканинг қайтишига бир хафта қолди. Бир ой ичида шунча ишга улгурганига хайрон эдим. Кетишга икки кун қолганда дўконга кириб,Шахлош хайрлашамизми деб сўради. Мен йиғлаб юбордим. Қарзларингни қачон берасан деб сўради. Ерга қарадим. Қутулишнинг йўлини ўргатайми деб сўради. Биламан дедим жахл билан,билсанг яхши,майлими бир марта ўпсам деб сўради. Майли дедим астагина. Яқинлашиб,икки юзимдан ўпиб, рози бўлгин Шахлош,умримиз танда омонат, менга бир гап бўлиб кўриша олмай қолсак қиёматда даъво қилмагин деди, розиман дедим. Хеч ким йўқлигидан фойдаланиб,дипломни эслатдим. Мен кетишимда Москва орқали учаман,дипломни хал қиламан,ўзинг бундай юрибсанда бўлмаса ўзингни олиб борар эдим деди. Дўкон ташқарисига бир қараб олиб,хожи аканинг қўлини махкам ушладим, секин ўзига тортди,кўксига бошимни қўйиб,иккита илтимосим бор дедим. Эрга беринг деб сўрама,сени хеч кимга бермайман деди. Э менга эр керак эмас дедим жахл билан,айт илтимосингни деди. Биринчиси,диплом дедим,иккинчиси чақирасиз-а ёнингизга деб сўрадим. Чақираман Шахлош,сени чакирсам, ваъдани бузмайсанми деб сўради. Бузмайман, розиман дедим. Менинг жахлимни чиқарсанг ураманку деган эди,хар куни ичиб келиб жанжал қилгандан кўра,урганингиз яхши дедим собиқ эримни назарда тутиб. Кетадиган кунлари эрталаб уйда нонушта қилиб ўтирсам эшик тақиллади. Очсам хожи ака турибди. Кечирасан мен бир дақиқага кирган эдим,киринг уйга деб қўлидан тортдим. Кириб Шахлош ўзинг тушунасан оилачилик, муроса деган нарсалар бор, сенга пул бераман,аёлим хам Мохи опанг хам билмасин деб,500$ берди. Йиғлаб юбордим. Кеча кечки пайт хеч ким билмасин деб аёли 100 минг сўм берган эди. Ундан сал ўтиб,Мохи опа келиб,паспорт нусхасини бер,сенга пул юбораман,хеч ким билмасин деган эди. Майли Шахлош яхши қол,худо ўзи мехрибон,сенга йўл берсин деб дуо қилди. Уйга кетсангиз мени дўконга олиб кетасизми деб сўрадим. Эшик олдига етганда илкис бурилиб қучоқлаб олди. Пешонамдан ўпиб,кетдик деб чиқа бошлади. Дўконга келсак аёли дўконда экан. Сўрашиб эрига сиздан таниш хид келяпдими деб сўради. Ха хозир Шахлони қучоқлаб хайрлашдим деди. Тамом бўлдим. Кўзим ерда. Қаерда деб аёли сўради. Уйига бордим деди қўрқмасдан. Уйида бўлса фақат қучоқладингизми деб аёли сўради. Ха, зўрға қучоқладим қорни халақит қилди деса бўладими,эр-хотин кулгидан қотиб қолишди. Кечки пайт хамма йиғилди,ошдан сўнг отаси дуо қилди. Кечки соат ўнда жўнайдиган бўлишди. Хожи ака хамма укаларини йиғиб, оилавий топшириқларни бўлиб ташлади. Укасининг хотинига ва аёлига, Шахло туғса, ёрдам қилинглар, бола билан ишламасин,оч хам қолмасин деб топшириқ берди. Шахло опадан умуман хавотир олманг деб аёли тинчлантирди. Икки укасига,Эргаш пиёниста келиб,Шахло билан жанжал қилмасин. Қонуний ажрашига ёрдам қиласан деб,харбий укасига тайинлади. Оилавий шўх йигитлар эди,укаси кулиб,биз Шахло опа деб чақирмасдан,келинойи деб чақирсак бўладими деб,хожи акадан сўради. Бўлади деб аёли жавоб берди. Хамма кулиб юборди. Кечагина уйланган укаси,ака мен ўқишни яқинда битирдим,пулим йўқ,пул беринг ёки келинойимга айтинг дўкондан бизга қарзга нарса берсин деб хаммани кулдирди. Ха сенга қийин бўлибдику деб Хожи ака укасига қаради, озроқ яшагандан кейин янги уйларингга кўчиб чиқасизлар деди. Мен кўчмайман,ана акам кўчсин,деб укаси қаршилик билдирди. Уй келиннинг номидаку деб укасидан сўради. Қачон акам ўзига уй олса,кейин мен кўчаман деб жавоб берди. Сен қачон ўзингга уй оласан деб катта укасига қаради. Ака оламан,озгина етмай турибди деб жавоб берди. Қанча етмаяпди деб сўради. Ака озгинада, кўп эмас деб жавоб берди. Гаплаш иккаланг деб,Мохи опага қаради. Юринг мен билан деб,Мохи опа укасини қўлтиқлаб ховлининнг четига кетишди. Беш дақиқада келишиб,ака мен келинга олинган уйга кўчмайман,уй оламан ўзимга деб ахборот берди. Яхши мен олти ойда келаман,унгача уйнинг хизматини қилиб турасан деб,янги келинга қаради, сен олти ойни ичида фата киймайдиган келин топиб қўй,уйланасан деб олийгохни иккинчи курсида ўқийдиган укасига қаради. Хамма укалари хўп бўлади деб жавоб беришди. Энди деб кечагина уйланган укасига қаради, бир хафтада Тошкентга чақиришади,бориб лейтенант бўласан,Ўзбекистон МХХ да ишлайсан. Мени уялтириб қўймагин деб тайинлади. Хамма бақир-чақир қилиб куёв болани табриклади. Куёв бола йиғлаб юборди. Акажон мени ўқитдингиз,уйлантирдингиз,ишга жойлаяпсиз,ўлмасам пулларингизни тўлайман деди. Пулинг керак эмас,хаммангиз билиб олинг,бир-бирингизга пул учун дўст бўлманг деб тайинлади. Кимнинг яна қандай муаммоси ва саволи бор деб сўради. Хаммага рухсат, сен ва сен қолинглар деб,менга ва харбий укасига қаради. Укасига қараб,бунинг хар қадами назоратингда бўлсин деб тайинлади. Мен дўконга кетдим. Ўз ўзимдан йиғлагим келар эди. Бир соатдан сўнг хамма билан хайрлашиб жўнаб кетишди. Орадан икки кун ўтиб,аёли телефонда мени сўраётганини айтди. Салом бердим. Шахло дипломинг тайин бўлди. Боланг сал каттароқ бўлсин келиб оласан. Ўзинг келмасанг бўлмас экан деди. Ёнимда хеч ким йўқлиги учун бемалол гаплашар эдим. Қачон келасиз деб юбордим. Вой,Шахлош соғиндингми деб кулди. Сенга бир янгилик қилдим,дипломга келганингда биласан деб жавоб берди. Мен қандай янгилик экан деб ўйланиб қолдим. Орадан ўн кун ўтиб кечаси соат иккилар атрофида,уй телефон жиринглади. Кўтарсам, Мохи опа,ха айиқча қандайсан деб сўрашди. Сенга пул юбордим,эртага олгин деб тайинлади. Кўзимда ёш билан рахмат айтдим.
Эрим ярашиш йўлига ўтди. Хар куни кечга уйим атрофига келар эди. Уйга келмаган кунларим,дўконга борар эди. Менинг бехаловат кунларим бошланди. Охири чидамай,хожи аканинг харбий укасига айтдим. Майли кўрамиз деб қўйди. Кўчада эримга гапирган экан,кечда дўконда савдо қилиб турсам, эрим маст холатда кириб келди. Кира солиб мени ура бошлади. Одамлар кўчага чиқиб бақира бошлашди. Мени кўчага судраб чиқиб яна ура бошлади. Оғзи бурним қонга тўла эди. Хожи аканинг икки укаси пайдо бўлишди. Аёли хам етиб келди. Қизиқ хожи аканинг аёли,укаларига эримни урдирмади,укаларига араб тилида бир нарсалар деб айтди. Укалар босилишди. Етиб келган милиция ходимларига хам,эр-хотин ўзлари ярашиб олишади деб, дўкондан сув ширинликлар бериб юборди. Мен хожи аканинг аёлини ёмон кўриб қолдим. Кечқурун Хожи аканинг уйига хамма укалар йиғилди. Бирорта келинлар қатнашмади. Оилавий мажлисда биргина хожи аканинг аёли қатнашди. Мен дўконни қулфлаб,калитни бергани хожи аканинг уйига бордим. Шахло опа бугун қолинг,гаплашиб ўтирамиз деб айтган гапига хайрон бўлдим. Шахло опа келинг ўтиринг, эрингиз сизга тинчлик бермайди шекилли,шунинг учун сизни хожи акангизни олдига жўнатиш маслахатини қилдик. Озроқ сабр қилинг, эримга айтаман пул жўнатиши билан жўнайсиз деб айтди. Менда озгина пул бор дедим. Шахло опа пулингизни қўзғатманг, жойида турсин деб маслахат берди. Мен хар куни Хожи акадан пул келишини кутар эдим.
Орадан бир хафта ўтиб, махалла мудхиш хабар билан уйғонди. Хамма вахимада,қўрқувга тушиб қолишди. Қабристон четидан ўтадиган ариқ ичида одам ўлиги топилди. Гўрков кўриб қолибди. Милиция, доктор дегани босиб кетди. Хамманинг оғзида хар-хил гап юрар эди. Бир соатда ўлик кимлиги аниқ бўлди. Ўлдириб кетилган одам эрим Эргаш эди. Жойимда қотиб қолдим. Хожи аканинг аёли дўконга келганида,мен хам жанозага боришим керакми деб сўрадим. Шахло опа, сиз Эргаш билан икки ой яшадингиз, мехр кўрдингизми деб сўради. Олти ойдан бери кўринмаган одам,сиз уйли жойли бўлганингизда пайдо бўлди. Сизга керакми шу Эргаш,хохласангиз боринг,борсангиз уйдан ажрайсиз деб шарт қўйди. Мен бормадим. Эргашнинг қамалган вақтдаги дўстлари келган экан. Ичишибди. Кўрганлар бор экан. Дўстлари топилмабди. Суруштирув бошланди. Тушда дўконга милиция ходимлари келишди. Мени сўроқ қила бошлашди. Менинг ёнимга Хожи аканинг харбий укаси, яқинда ишга кирган куёв бола туриб олишган. Кўпроқ харбий гапирди. Шу билан сўроқ хам тугади хисоб бўлди. Кетишаётган пайтлари,Хожи аканинг укаси,милиция ходимларига бу қизни бошқа безовта қилманглар, хомиладор соғлигига зиён етиши мумкин деган гапига қайта-қайта узр сўрашди. Эргашнинг бирга ичган дўстлари топилмади,мени бошқа безовта қилишмади,Эргаш ўлиб кетди,кўпчилик ундан қутулди. Менинг Саудияга борадиган орзу режаларим хам,Эргаш билан кўмилиб кетди. Октябр бошида мен қизчалик бўлдим. Қизимга фамилия берадиган одам йўқ эди. Бир хафтада туғруқхонадан уйга келдим. Онам бир марта келди. Бошқа хеч ким йўқ. Қўшнилар чиқишди. Хожи аканинг аёли кунига икки маротаба хабар олар эди. Чақалоғим йигирма кунлик бўлганида онам келиб қолди. Онажон нима учун кам келасиз, деб сўрадим. Қизим сен бизни уятга қўйдинг, эринг билан ажрашганинг йўқ эди. Бегона эркак сенга уй олиб берди,ниманинг хисобига ўйлаб кўрдингми деб сўради. Онажон мен гунохкор эмасман,менинг айбим Хожи акага ялиниб йиғлаганим,ўзимга қолса хали уй олмаган бўлар эдим деб тушунтирдим. Барибир онам унчалик ишонмади. Бир балоси бўлмаса сенга шунча яхшилик қилармиди деб сўради. Онажон Хожи акани мендан гўзалроқ икки хотини бор. Сиз мени хожи ака билан бўлган деб ўйласангиз адашасиз,ўзи келиб бир ой турган бўлса,уни хам ўн беш куни ташвиш муаммо билан ўтди. Мен билан бирга бўлиш учун у одамнинг вақти хам бўлгани йўқ. Бирга бўлган тақдирда уй олиб берармиди, худо кўнглига рахм солди,бирга Москвада ўқиганимизнинг хурматига уйни олиб берди дедим. Онам ишониб ишонмай қайтиб кетди. Хожи аканинг аёли келиб мени ўзининг уйига олиб кетди. Энди зерикмас эдим. Иккаламиз кечқурун гаплашиб ўтирар эдик. Мен болам каттароқ бўлса ишга киришимни айтдим. Шошилманг Шахло опа,эрим келсин,сизни бериб юбораман,хорижда ишлаб келасиз,пулингиз кўп бўлади деб тушунтирди. Мен қизимни туғилганлик шаходатномасини кўрмаган эдим. Гаплашиб ўтирган вақтимизда сўрадим. Жанжал қилмайсизми деб сўради. Йўқ деб жавоб бердим. Биз хаммамиз хожи аканинг аёли айтганидек қизимнинг исмини МЕХРИБОН деб чақирар эдик. Шаходатномани кўриб жим бўлиб қолдим. Шаходатномада бутунлай бошқача экан. Фамилияси деган жойда,менинг қизлик фамилиям ёзилган, исми умуман бошқача эди. Отасининг исми деган жой хам тўлдирилган эди. Қайта-қайта ўқидим. Кўзимга ёш келди. Хожи аканинг аёли менга тикилиб ўтирар эди. Шаходатномада: АХМЕДОВА ЛАЙЛОХОН РАСУЛЖОН ҚИЗИ деб ёзилган эди. Қани эди қизим ростдан хам РАСУЛЖОН ҚИЗИ бўлганида деб туни билан йиғлаб чиқдим. Бола қарашга қийналмадим. Хожи аканинг аёли ўзининг болалари қаторида қарар эди. Мен дўконга қарар эдим. Май ойи келди. Хожи аканинг юртимизга келаётгани хақидаги хабари келди. Хеч ким кутиб олмади. Тонг азонда ховлига чиқсам, хожи ака аёли билан гаплашиб ўтирган экан. Дархол ювиниб салом бердим. Ха Шахлошим қандайсан деб сўрашди. Нонушта махали дипломни сўрадим. Шахло мен икки ойга келдим. Кетаётганимда мен билан Москвага кетасан деб тушунтирди. Мен хурсанд дўконга кетдим. Эртасига эрталар дўконга кириб келди,қўлида боламнинг шаходатномаси бор эди. Бу нима қилиқ Шахло деб сўради. Қўрқиб кетдим. Хужжат буйича бола меникими деб сўради. Ха дедим астагина. Онасичи деб сўради. Мен ерга қарадим. Москвада ўқиб юрганимизда сен шартларингни айтар эдинг, энди мен айтаман,кўнмасанг болангни бермайман деди. Айтинг шартингизни дедим. Хали айтаман деб чиқиб кетди. Тушда дўконга оқ фата учун тўйи тўхтатилган қиз хожи акани сўраб келди. Бориб чақириб келдим. Қиз салом бериб,алохида гапим бор эди деб илтимос қилди. Бу опанг бегона эмас,қолайберса ўша кунги жанжалда бор эди,уялмасдан гапир дегач қиз, хожи ака мен аммамнинг гапига қарши бора олмадим. Қўрқма, сени келин қилишмаса ўғлимга олиб бераман деган гапига ишонибман. Ўғли тўйи қайтган қизни олмайман деб айтди. Мен кўчада юра олмай қолдим. Анчадан бери сизни кутяпман,бир чорасини топишга ёрдам қилинг деб йиғлаб ялина бошлади. Йиғлама бир чорасини кўрамиз деб ваъда берди. Қиз кетди. Мохи опам қани деб сўрадим. Ўн кундан кейин келади,ха айтмоқчи сен аёлимга учрашгин,сенда гапи бор экан деди. Хўп дедим. Бор бўлмаса деб чиқариб юборди. Келинг Шахло опа деб аёли кутиб олди. Ўтирдик. Шахло опа, сиздан яширмайман,биласиз хозир лечения оляпман,Мохи опа хам 15-20 кунда келар экан, эрим аёлсиз яшай олмайди,сиздан фойдаланиб турсак,нима дейсиз деб сўради. Мен индай олмай қолдим. Давоми бор...
DARDLI QALBLAR
:ASTANA BUNYOD va SEVARA✓
СЕВГИНИНГ УВОЛИ ...
6 - 7 кисмлар ...
Менга ким нима деса фарқи йўқ эди. Энг катта орзуйим уйлик бўлганим эди.
Эртасига тўй бошланди. Хамма қатори мен хам хизматда эдим. Хожи ака нахорги ош ўтгач курси қўйиб дўконнинг олдига ўтириб олди. Ким ўтса яхна ичимлик ва музқаймоқ билан мехмон қилар эди.
Жумъа куни бўлганлиги учун кўчадан чоллар намозга ўта бошлашди. Хаммасини тўхтатиб, невараларингизга олиб борасиз деб ширинлик улаша бошлади.
Мохи опа келиб,қуда тарафга бориш керак эканлигини,келин кўйлакдан жанжал чиқаётганини айтди. Машинага яқинлашган хожи ака,оталарига йўл бўлсин деб сўради.
Келинникида дейишлари билан, дамингизни олинг отажон,мен бораман, барибир қудалар пул сўраса менга айтасиз деб хаммани кулдирди.
Машинага чиқишда,кетдик деб Мохи опага қаради, сен хам чиқ машинага деб мени хам чақирди.
Келинникига келсак,умуман бошқа гап экан. Келиннинг аммаси қизимиз оқ фата киймаса келин бўлмайди деганига, менга ота-онасини чақиринг деб Хожи ака бошлади, қизларингни кимга келин килиб бераётганларингни биласизларми.
Имомнинг келини ярим яланғоч келин бўладими. Бизнинг бирорта келинларимиз,кафанлик кийимда келмаган, бошида дадам билан келишган эдингизми деб қуда амакига қаради.
Ўзбекистонда Франциянинг кийими нимага керак деб камига Мохи опа қўшилди,жанжал кучайди.
Хуллас бир машина Хожи аканинг ота-онасини олиб келгани кетди.
Қизнинг уйидаги хамма эркак-аёл бир тараф бўлиб Хожи акага гап топиб бера олмас эди.
Мохи опа хам худди ўз укасига келин олаётгандек,қудалар билан айтишар эди.
Отаси келиб ахволни билдилар.
Мен эшигимдан ярим яланғоч қизни киргизишга уяламан.
Қуда, биринчи совчиликка келган кунимиз келишган эдик-ку, рози бўлдингиз нон синдирдик. Аёлимга сўзим ўтмайди деганингизда мен бошқа эшикка борган бўлар эдим дедилар.
Йўқ ердан уйланадиган укаси пайдо бўлди. Бақир-чақир бошланди. Куёв бола, қизингни чақир бу ёққа,нимага менга бир ойдан бери айтмайди деб бақира бошлади.
Хожи ака инглиз тилида Мохи опага бир нарсалар деди. Иккаласи отилиб келин кийинадиган хонага бостириб киришди. Кириб чиқиб туринглар деб хаммани чиқара бошлашди.
Амма келиб хожи ака билан жанжални бошлади. Чиқ хонадан,э онангни сени деганини ташқарида хамма эшитди.
Куёв бола менга қараб,келинойи дадамга сув топинг,ранглари ўзгаряпди деганига учиб бориб стол устидаги газлик сувни олиб келдим. Хожи ака билан Мохи опа келинга насихат қила бошлашди.
Бошқа машинада Хожи аканинг онаси,аёли,катта опаси кириб келишди. Келиннинг хонасига кириб кетишди. Ўхшамади,келин бевага ўхшаб миллий кийим киймайман оқ фата киймасам келин бўлмайман деб жавоб берди.
Шу куни Хожи аканинн отаси жумъа намозини ўқиб беришга масжидга бора олмади.
Мен узоқдан Мохи опани арслонга ўхшатдим. Ким нима деса ўша одам билан баробар гап талашар эди.
Энди нима қиламиз деб отаси Хожи акага қарадилар.
Хозир отажон,юр учаланг хам деб мени, Мохи опани ва аёлини кўчага бошлади.
Кечгача тез келин топиш керак деди. Одамлар хайрон, Хожи ака мен билан рус тилида,Мохи опа билан аёлига инглиз тилида гапирар эди.
Маслахат пишди. Ичкарига қайтиб кирдик. Хожи ака, мусулмонлар имомингизни бошини эгманг,ким бор худодан умидвор, борми мард қизини келинликка берадиган. Келин бўлган қизга қўли билан кўрсатган уйини олиб берамиз, бир хафтада кўчиб чиқиб алохида яшайди,отасига янги "ЖИГУЛИ" олиб берамиз. Бизни шармандагарчиликдан қутқаринглар,деб уч марта қайтарди.
Қизлар ичидан Хожи аканинг аёлини исмини айтиб кимдир,опа мени овсин қилмайсизми деган овоз келди.
Хожи ака аёли,Мохи опа барабар қизлар тўдасига отилишди.
Ким айтди деб Хожи ака сўради. Хамма жим бўлиб қолди.
Ким айтди деб яна сўради.
Мен деди бир қизча. Укамни танийсанми деб Хожи ака сўради.
Ха деб жавоб берди киз. Кимнинг қизисан деб сўради. Хамма одамлар атрофни ўраб олишган эди.
Қиз отасининг исмини айтди.
Хожи ака укаси чақирди. Атрофдагиларнинг хаммасини Мохи опа айвондан пастга тушириб юборди. Куёв келиб,қизнинг каршисида туриб, Мақсуда бизнинг оилани шармандаликдан қутқаргин деб сўради.
Уйинга бошла деб,Хожи ака менга,Мохи опага,аёлига, катта опасига қизнинг атрофини ўранглар,биров ёмонлик қилмасин деди. Хаммамиз қизнинг атрофини ўраб кўчага чиқдик. Кўчага чиқаётганимизда келиннинг онаси,жанжалкаш амма билан уришиб кетди. Хонадан ўқдек отилиб чиққан келин,Хожи аканинг оёғини қучоқлаб йиғлай бошлади.
Тўхта хамманг деб Хожи ака бизни тўхтатди. Укасини чақириб,оласанми шу қизни деб сўради.
Йўқ деган куёв бола жавоб берди.
Хаммамиз қизнинг уйига бордик. Ота-онаси хайрон бўлиб колишди.
Хожи ака ахволни тушунтирди. Қизнинг отаси худога шукур ўнта қизим бўлса хам сизга бераман деб, имом тоғани қучоқлаб йиғлаб юборди.
Кечгача улгуриш керак эди.
Хожи ака қизнинг отасига,якшанба куни эрталаб ош берасиз, кечга сизникида қиз тўйини қиламиз, фақат бугун тўйга қизингизни бериб турасиз деб тушунтирди.
Қизнинг отаси биздан хам мардроқ эканми,ёки имом тоғани қаттиқ хурмат қилар эканми, мен кечгача қизимни кийинтириб улгурмасам керак деган қизнинготасига,Мохи опа қизнинг отасига сиз хўп денг,қизингизни кечгача ўзимиз кийинтирамиз деб ваъда берди.
Маслахат шундай бўлдики,қиз томоннинг яқин улгурган қариндошлари кечқурун тўйга келишади,якшанба куни қизникида ош,кечқурун қиз тўй бўлади.
Хозир қизни олиб кетиб, кийинтирамиз,кечқурун тўй сахнасига олиб чиқамиз. Хаммага маслахат маъқул тушди.
Хожи ака қизнинг отасига, сизга бир хайдовчи тайинлайман,кечгача улгурган қариндошларни тўйга айтасиз,ким нима ўйласа ишингиз бўлмасин деб тайинлади.
Қизни онаси билан машинага чиқариб уйга жўнатиб юбордик. Хожи ака Мохи опа билан маслахат қилиб,қуданинг олдига келишди. Хозир сизга якшанба кунигача ишлатиб тургани 1000$ берамиз. Тўйдан сўнг қизингизга уй олиб берамиз. Якшанда куни бўладиган тўйнинг чиқимини ўйламанг,ишингиз хам бўлмасин. Нариги қудаларнинг қилиғи учун шундай қиламиз,куйиб ўлсин деб Мохи опа қудага гапирди.
Хуллас,биргина оқ фата учун хамма ёқнинг расвоси чиқди.
Ўзларидан уялишдими,яна билмадим,эски келин томондан кечгача хеч ким келмади.
Хожи ака тўйга бир соат қолганда сахна атрофига шахардаги таквандо мактабининг,ўттизта боласини ва мураббийсини териб қўйди. Кечга янги қудалар томондан эркак аёл бўлиб ўттиз нафарча одам келишди.
Хожи аканинг буйруғи билан келин-куёв сахнасидан ўн метр наридан одамларга жой қилинди.
Хожи аканинг амакиси шахар милиция бўлинмасидан ходим чақиртириб сахна атрофига,қўриқчиликка тайинлаб қўйди.
Қуёш ботишига хонанда созандалар кириб келишди. Хожи ака карнай-сурнай билан,куёв навкарларига бош бўлиб келинни олиб келиш учун жўнади.
Хам қизиқ,хам чиройлик кўринар эди.
Келин-куёвнинг ёнига бирорта жўра ёки дугона йўлатилмаган,атрофлари оппоқ кийимда таквандочи йигитлар билан ўралган эди.
Сахнада хам фақат келин ва куёв ўтиришар эди.
Оралик ўн метр масофа милиция ходими ва спортчи болалар билан ўралган эди.
Сахнага ўтиш хаммага қатъиян ман қилинган эди. Сахнага Хожи ака ва Мохи опа ўтишар эди. Сахнага имом тоға бора бошлади.
Дархол йўли тўсилди. Хайрон бўлиб ортга қарадилар. Мохи опа зудлик билан бориб,ўтказиб юборди.
Куёв келиннинг қўлидан ушлаб,сахнадан тушиб иккаласи барабар имом тоғага тиз чўкишди. Имом тоға ёшларни дуо қилдилар.
Хожи аканинг отасидан кейин рухсати йўқлар умуман сахнага яқинлаштирилмади.
Кечаси соат икки бўлди хамки хеч ким кетай демас эди. Чунки юртимизнинг таниқли, эл севар санъаткори ШЕРАЛИ хофиз хизматда эдилар. Хофиз,хожи акани жуда яхши танир экан, хофиз араб давлатига гостролга борса,хожи ака кутиб олиб,кузатар экан.
Соат кечаси учда тўй тугади.
Мохи опа ёшларга ясатилган хоналарни текшириб чиқиб,янгаларни хам чиқариб юборди. Сахнадан бошлаб,куёв-келин хона эшигигача милиция ходими ва спортчи йигитлар икки қатор саф тортишди.
Хожи ака типирчилаб,охирги дамларда эсон омон хонасига киргазиб олсам бўлди деб хавотирга тушар эди.
Чунки биринчи келин уруғлари томонидан йигирматача йигитлар тўйга келишган эди.
Келин-куёв юрадиган йўлакчага хар икки томондан беш метргача одам яқинлаштирилмади. Тўй тугади. Куёвни хонасига янгалар хам киритилмади. Тонг отиб шанба куни Хожи ака тиним билмади. Қуданикидаги тўйга тайёргарлик бошланди. Сахарда қуданикида ош берилди,тушда тўй бошланди.
Келин тўйига Тошпўлат Маткаримов ташриф буюрди. Қиз тўйи катта тўйга айлантириб юборилди.
Қоронғу тушар тушмас,келинни бошқатдан карнай-сурнай билан,отасининг фотихаси билан олиб келинди.
Хожи ака эхтиётдан укасини,бир ой кўчага чиқишини тақиқлаб қўйди. Чоршанба кунига келин чорлари белгиланди.
Хожи ака аёлига,Мохи опага менга бир кун тегинманглар,ухлаб олайин деб кўчага чиқди. Иккала аёли уйга жой тайёрлаш билан овора эдилар.
Шахлош уйингни калитини бер,хеч кимга айтма,ухлайман,барибир бу уйда тинчлик йўқ деб калитни олди. Қачон келасиз десам,кечгача хеч ким билмаса,секин борайбер,иккаламиз қоламиз деб кулиб дўкондан чиқиб кетди.
Бир соатга қолмай Мохи опа қидиришга тушди. Иккинчи соатда хамма қидира бошлади.
Мохи опа кўп ўйланманг,бирор жойда озроқ ухлаб келса керак дедим.
Менга тикилиб турдида,юрагининг мазаси йўқ, дориларини олмабди, бу одам кундузи хеч қачон ухламайди,ухламоқчи бўлдими демак мазаси қочади деган гапига юрагим чиқиб кетди.
Хожи ака мени уйимда деб юбордим.
Муборак бўлсин,бошланиши ёмон эмаску деб кулиб қўйди. Дориларни олиб,шошилинч йўлга тушдик. Уйга кирсак Хожи ака мазза қилиб ухлаётган экан...
Шахлош, нимага айтасан, мен сени кечгача кутмоқчи эдим деб айтса,Мохи опа э нима қиласиз буни айиқчага ўхшаб қолган,юринг ўзим сизга зўрини топиб бераман деб кулиб юборди.
Келганларингни хеч ким билмадими деб сўради.
Йўқ десак,иккаланг битта ош қилмайсизларми,тўрт кун ичида нима еганимни хам билмайман деб илтимос қилди. Мен Хожи акани,аёлини,Мохи опани умрим охиригача хизмат буюришса беминнат бажараман деб ўзимга сўз берган эдим. Тезлик билан ошга уриндим. Ош пишгунча,Мохи опа билан анча гаплашиб олдик. Ошни еб бўлгач учаламиз,оқ фата жанжалини эсладик.
Қудалар хам сени ит экан деб ўйлашган бўлса керак деб Мохи опага қараган Хожи ака,Мохи опанинг отган қўл сочиғига чап бериб қолди. Роса кулдим.
Уйингга эркак киши кириб рангинг очилиб қолдими деб хужумни менга бошлади. Эр-хотин энди мени устимдан кулишга ўтишди. Келин чақирди ўтса,домда ош бергин,махалла хам сени танисин,мен келмайман,ортиқча гапни кераги йўқ деганида, хожи ака биринчидан гап бўлиб бўлдингиз,иккинчидан менга фарқи йўқ деб жавоб бердим,учинчидан хозир кечки пайт хамма ховлида ўтирибди,сиз хозир Мохи опам билан чиқиб кетасиз,яна гап бошланади дедим.
Кимнинг нима иши бор,келасиз ош берадиган кунимиз деб Мохи опа гапирди. Турайлик деб хожи ака дуо қилди.
Мен хам дўконга кечки савдога бораман дедим. Учаламиз ташқарига чиқдик. Мохи опа мени қўлтиқлаб олган хамманинг кўзи бизда эди.
Чақирди яхши тинчликда ўтди. Дўконда гаплашиб ўтирсак, боғчадан таъмирга ёрдам сўраб келишди.
Мохи кетдик боғчага деб ўрнидан турди. Бир соатда қайтиб келишди. Арзимаган иш эмиш. Хаммаси бўлиб 100 минг кетмас экан. Ўзи билан боғча мудирини хам олиб келибди. Таъмир пулини бериб юборди.
Икки кун ўтиб,мен махаллам домида ош берган киши бўлдим. Мен томондан онам,икки синглим эрлари билан келишди. Отам келмади. Хожи аканинг уйидагилари шу ерда эди.
Пешинда масжид қавми келди. Дом ховлисига жойлар қилинган,хамма хушёр турар эди. Домдаги қўшниларим оғзида фақат,хожи ака гапирилар эди. Маърака тугаб,хожи ака, аёли,Мохи опа қолишди. Ичкарига кирдик. Хожи ака аёлларга қараб,кўрдиларинг ахволни,Шахлонинг уйидагиларини қўли юпқа, бу айб эмас, яқинда Шахло туғади,анчагача ишга чиқа олмайди,ким савоб талаб бўлса Шахлога ёрдам қилинглар деганига иккаласи хам хўп дейишди.
Эртасига ваъдага биноан уй сотиб олишиб, янги келиннинг номига ўтказиб беришди. Келиннинг отаси машинадан воз кечди.
Хожи аканинг қайтишига бир хафта қолди. Бир ой ичида шунча ишга улгурганига хайрон эдим. Кетишга икки кун қолганда дўконга кириб,Шахлош хайрлашамизми деб сўради. Мен йиғлаб юбордим. Қарзларингни қачон берасан деб сўради. Ерга қарадим. Қутулишнинг йўлини ўргатайми деб сўради. Биламан дедим жахл билан,билсанг яхши,майлими бир марта ўпсам деб сўради. Майли дедим астагина.
Яқинлашиб,икки юзимдан ўпиб, рози бўлгин Шахлош,умримиз танда омонат, менга бир гап бўлиб кўриша олмай қолсак қиёматда даъво қилмагин деди, розиман дедим.
Хеч ким йўқлигидан фойдаланиб,дипломни эслатдим. Мен кетишимда Москва орқали учаман,дипломни хал қиламан,ўзинг бундай юрибсанда бўлмаса ўзингни олиб борар эдим деди. Дўкон ташқарисига бир қараб олиб,хожи аканинг қўлини махкам ушладим, секин ўзига тортди,кўксига бошимни қўйиб,иккита илтимосим бор дедим.
Эрга беринг деб сўрама,сени хеч кимга бермайман деди. Э менга эр керак эмас дедим жахл билан,айт илтимосингни деди. Биринчиси,диплом дедим,иккинчиси чақирасиз-а ёнингизга деб сўрадим. Чақираман Шахлош,сени чакирсам, ваъдани бузмайсанми деб сўради.
Бузмайман, розиман дедим.
Менинг жахлимни чиқарсанг ураманку деган эди,хар куни ичиб келиб жанжал қилгандан кўра,урганингиз яхши дедим собиқ эримни назарда тутиб.
Кетадиган кунлари эрталаб уйда нонушта қилиб ўтирсам эшик тақиллади.
Очсам хожи ака турибди. Кечирасан мен бир дақиқага кирган эдим,киринг уйга деб қўлидан тортдим.
Кириб Шахлош ўзинг тушунасан оилачилик, муроса деган нарсалар бор, сенга пул бераман,аёлим хам Мохи опанг хам билмасин деб,500$ берди. Йиғлаб юбордим.
Кеча кечки пайт хеч ким билмасин деб аёли 100 минг сўм берган эди. Ундан сал ўтиб,Мохи опа келиб,паспорт нусхасини бер,сенга пул юбораман,хеч ким билмасин деган эди.
Майли Шахлош яхши қол,худо ўзи мехрибон,сенга йўл берсин деб дуо қилди. Уйга кетсангиз мени дўконга олиб кетасизми деб сўрадим. Эшик олдига етганда илкис бурилиб қучоқлаб олди. Пешонамдан ўпиб,кетдик деб чиқа бошлади.
Дўконга келсак аёли дўконда экан. Сўрашиб эрига сиздан таниш хид келяпдими деб сўради. Ха хозир Шахлони қучоқлаб хайрлашдим деди. Тамом бўлдим. Кўзим ерда. Қаерда деб аёли сўради. Уйига бордим деди қўрқмасдан. Уйида бўлса фақат қучоқладингизми деб аёли сўради. Ха, зўрға қучоқладим қорни халақит қилди деса бўладими,эр-хотин кулгидан қотиб қолишди. Кечки пайт хамма йиғилди,ошдан сўнг отаси дуо қилди.
Кечки соат ўнда жўнайдиган бўлишди. Хожи ака хамма укаларини йиғиб, оилавий топшириқларни бўлиб ташлади.
Укасининг хотинига ва аёлига, Шахло туғса, ёрдам қилинглар, бола билан ишламасин,оч хам қолмасин деб топшириқ берди.
Шахло опадан умуман хавотир олманг деб аёли тинчлантирди. Икки укасига,Эргаш пиёниста келиб,Шахло билан жанжал қилмасин. Қонуний ажрашига ёрдам қиласан деб,харбий укасига тайинлади. Оилавий шўх йигитлар эди,укаси кулиб,биз Шахло опа деб чақирмасдан,келинойи деб чақирсак бўладими деб,хожи акадан сўради. Бўлади деб аёли жавоб берди. Хамма кулиб юборди.
Кечагина уйланган укаси,ака мен ўқишни яқинда битирдим,пулим йўқ,пул беринг ёки келинойимга айтинг дўкондан бизга қарзга нарса берсин деб хаммани кулдирди.
Ха сенга қийин бўлибдику деб Хожи ака укасига қаради, озроқ яшагандан кейин янги уйларингга кўчиб чиқасизлар деди.
Мен кўчмайман,ана акам кўчсин,деб укаси қаршилик билдирди. Уй келиннинг номидаку деб укасидан сўради. Қачон акам ўзига уй олса,кейин мен кўчаман деб жавоб берди.
Сен қачон ўзингга уй оласан деб катта укасига қаради. Ака оламан,озгина етмай турибди деб жавоб берди. Қанча етмаяпди деб сўради. Ака озгинада, кўп эмас деб жавоб берди.
Гаплаш иккаланг деб,Мохи опага қаради. Юринг мен билан деб,Мохи опа укасини қўлтиқлаб ховлининнг четига кетишди. Беш дақиқада келишиб,ака мен келинга олинган уйга кўчмайман,уй оламан ўзимга деб ахборот берди.
Яхши мен олти ойда келаман,унгача уйнинг хизматини қилиб турасан деб,янги келинга қаради, сен олти ойни ичида фата киймайдиган келин топиб қўй,уйланасан деб олийгохни иккинчи курсида ўқийдиган укасига қаради. Хамма укалари хўп бўлади деб жавоб беришди. Энди деб кечагина уйланган укасига қаради, бир хафтада Тошкентга чақиришади,бориб лейтенант бўласан,Ўзбекистон МХХ да ишлайсан. Мени уялтириб қўймагин деб тайинлади. Хамма бақир-чақир қилиб куёв болани табриклади. Куёв бола йиғлаб юборди. Акажон мени ўқитдингиз,уйлантирдингиз,ишга жойлаяпсиз,ўлмасам пулларингизни тўлайман деди.
Пулинг керак эмас,хаммангиз билиб олинг,бир-бирингизга пул учун дўст бўлманг деб тайинлади.
Кимнинг яна қандай муаммоси ва саволи бор деб сўради. Хаммага рухсат, сен ва сен қолинглар деб,менга ва харбий укасига қаради. Укасига қараб,бунинг хар қадами назоратингда бўлсин деб тайинлади.
Мен дўконга кетдим. Ўз ўзимдан йиғлагим келар эди. Бир соатдан сўнг хамма билан хайрлашиб жўнаб кетишди.
Орадан икки кун ўтиб,аёли телефонда мени сўраётганини айтди.
Салом бердим. Шахло дипломинг тайин бўлди. Боланг сал каттароқ бўлсин келиб оласан. Ўзинг келмасанг бўлмас экан деди. Ёнимда хеч ким йўқлиги учун бемалол гаплашар эдим. Қачон келасиз деб юбордим.
Вой,Шахлош соғиндингми деб кулди. Сенга бир янгилик қилдим,дипломга келганингда биласан деб жавоб берди.
Мен қандай янгилик экан деб ўйланиб қолдим. Орадан ўн кун ўтиб кечаси соат иккилар атрофида,уй телефон жиринглади. Кўтарсам, Мохи опа,ха айиқча қандайсан деб сўрашди. Сенга пул юбордим,эртага олгин деб тайинлади. Кўзимда ёш билан рахмат айтдим.
Эрим ярашиш йўлига ўтди. Хар куни кечга уйим атрофига келар эди. Уйга келмаган кунларим,дўконга борар эди. Менинг бехаловат кунларим бошланди. Охири чидамай,хожи аканинг харбий укасига айтдим. Майли кўрамиз деб қўйди. Кўчада эримга гапирган экан,кечда дўконда савдо қилиб турсам, эрим маст холатда кириб келди. Кира солиб мени ура бошлади. Одамлар кўчага чиқиб бақира бошлашди. Мени кўчага судраб чиқиб яна ура бошлади. Оғзи бурним қонга тўла эди.
Хожи аканинг икки укаси пайдо бўлишди. Аёли хам етиб келди. Қизиқ хожи аканинг аёли,укаларига эримни урдирмади,укаларига араб тилида бир нарсалар деб айтди. Укалар босилишди. Етиб келган милиция ходимларига хам,эр-хотин ўзлари ярашиб олишади деб, дўкондан сув ширинликлар бериб юборди.
Мен хожи аканинг аёлини ёмон кўриб қолдим.
Кечқурун Хожи аканинг уйига хамма укалар йиғилди. Бирорта келинлар қатнашмади.
Оилавий мажлисда биргина хожи аканинг аёли қатнашди. Мен дўконни қулфлаб,калитни бергани хожи аканинг уйига бордим.
Шахло опа бугун қолинг,гаплашиб ўтирамиз деб айтган гапига хайрон бўлдим.
Шахло опа келинг ўтиринг, эрингиз сизга тинчлик бермайди шекилли,шунинг учун сизни хожи акангизни олдига жўнатиш маслахатини қилдик. Озроқ сабр қилинг, эримга айтаман пул жўнатиши билан жўнайсиз деб айтди.
Менда озгина пул бор дедим.
Шахло опа пулингизни қўзғатманг, жойида турсин деб маслахат берди.
Мен хар куни Хожи акадан пул келишини кутар эдим.
Орадан бир хафта ўтиб, махалла мудхиш хабар билан уйғонди. Хамма вахимада,қўрқувга тушиб қолишди. Қабристон четидан ўтадиган ариқ ичида одам ўлиги топилди. Гўрков кўриб қолибди. Милиция, доктор дегани босиб кетди. Хамманинг оғзида хар-хил гап юрар эди. Бир соатда ўлик кимлиги аниқ бўлди.
Ўлдириб кетилган одам эрим Эргаш эди. Жойимда қотиб қолдим.
Хожи аканинг аёли дўконга келганида,мен хам жанозага боришим керакми деб сўрадим.
Шахло опа, сиз Эргаш билан икки ой яшадингиз, мехр кўрдингизми деб сўради. Олти ойдан бери кўринмаган одам,сиз уйли жойли бўлганингизда пайдо бўлди. Сизга керакми шу Эргаш,хохласангиз боринг,борсангиз уйдан ажрайсиз деб шарт қўйди. Мен бормадим.
Эргашнинг қамалган вақтдаги дўстлари келган экан. Ичишибди. Кўрганлар бор экан.
Дўстлари топилмабди. Суруштирув бошланди. Тушда дўконга милиция ходимлари келишди. Мени сўроқ қила бошлашди.
Менинг ёнимга Хожи аканинг харбий укаси, яқинда ишга кирган куёв бола туриб олишган. Кўпроқ харбий гапирди.
Шу билан сўроқ хам тугади хисоб бўлди. Кетишаётган пайтлари,Хожи аканинг укаси,милиция ходимларига бу қизни бошқа безовта қилманглар, хомиладор соғлигига зиён етиши мумкин деган гапига қайта-қайта узр сўрашди.
Эргашнинг бирга ичган дўстлари топилмади,мени бошқа безовта қилишмади,Эргаш ўлиб кетди,кўпчилик ундан қутулди.
Менинг Саудияга борадиган орзу режаларим хам,Эргаш билан кўмилиб кетди.
Октябр бошида мен қизчалик бўлдим. Қизимга фамилия берадиган одам йўқ эди. Бир хафтада туғруқхонадан уйга келдим. Онам бир марта келди. Бошқа хеч ким йўқ. Қўшнилар чиқишди.
Хожи аканинг аёли кунига икки маротаба хабар олар эди. Чақалоғим йигирма кунлик бўлганида онам келиб қолди.
Онажон нима учун кам келасиз, деб сўрадим. Қизим сен бизни уятга қўйдинг, эринг билан ажрашганинг йўқ эди. Бегона эркак сенга уй олиб берди,ниманинг хисобига ўйлаб кўрдингми деб сўради.
Онажон мен гунохкор эмасман,менинг айбим Хожи акага ялиниб йиғлаганим,ўзимга қолса хали уй олмаган бўлар эдим деб тушунтирдим. Барибир онам унчалик ишонмади. Бир балоси бўлмаса сенга шунча яхшилик қилармиди деб сўради.
Онажон Хожи акани мендан гўзалроқ икки хотини бор. Сиз мени хожи ака билан бўлган деб ўйласангиз адашасиз,ўзи келиб бир ой турган бўлса,уни хам ўн беш куни ташвиш муаммо билан ўтди. Мен билан бирга бўлиш учун у одамнинг вақти хам бўлгани йўқ. Бирга бўлган тақдирда уй олиб берармиди, худо кўнглига рахм солди,бирга Москвада ўқиганимизнинг хурматига уйни олиб берди дедим.
Онам ишониб ишонмай қайтиб кетди. Хожи аканинг аёли келиб мени ўзининг уйига олиб кетди. Энди зерикмас эдим. Иккаламиз кечқурун гаплашиб ўтирар эдик. Мен болам каттароқ бўлса ишга киришимни айтдим. Шошилманг Шахло опа,эрим келсин,сизни бериб юбораман,хорижда ишлаб келасиз,пулингиз кўп бўлади деб тушунтирди. Мен қизимни туғилганлик шаходатномасини кўрмаган эдим. Гаплашиб ўтирган вақтимизда сўрадим.
Жанжал қилмайсизми деб сўради.
Йўқ деб жавоб бердим.
Биз хаммамиз хожи аканинг аёли айтганидек қизимнинг исмини МЕХРИБОН деб чақирар эдик. Шаходатномани кўриб жим бўлиб қолдим. Шаходатномада бутунлай бошқача экан.
Фамилияси деган жойда,менинг қизлик фамилиям ёзилган, исми умуман бошқача эди. Отасининг исми деган жой хам тўлдирилган эди. Қайта-қайта ўқидим.
Кўзимга ёш келди. Хожи аканинг аёли менга тикилиб ўтирар эди.
Шаходатномада: АХМЕДОВА ЛАЙЛОХОН РАСУЛЖОН ҚИЗИ деб ёзилган эди.
Қани эди қизим ростдан хам РАСУЛЖОН ҚИЗИ бўлганида деб туни билан йиғлаб чиқдим. Бола қарашга қийналмадим.
Хожи аканинг аёли ўзининг болалари қаторида қарар эди. Мен дўконга қарар эдим.
Май ойи келди. Хожи аканинг юртимизга келаётгани хақидаги хабари келди. Хеч ким кутиб олмади. Тонг азонда ховлига чиқсам, хожи ака аёли билан гаплашиб ўтирган экан. Дархол ювиниб салом бердим.
Ха Шахлошим қандайсан деб сўрашди. Нонушта махали дипломни сўрадим.
Шахло мен икки ойга келдим. Кетаётганимда мен билан Москвага кетасан деб тушунтирди. Мен хурсанд дўконга кетдим.
Эртасига эрталар дўконга кириб келди,қўлида боламнинг шаходатномаси бор эди.
Бу нима қилиқ Шахло деб сўради.
Қўрқиб кетдим. Хужжат буйича бола меникими деб сўради. Ха дедим астагина.
Онасичи деб сўради. Мен ерга қарадим. Москвада ўқиб юрганимизда сен шартларингни айтар эдинг, энди мен айтаман,кўнмасанг болангни бермайман деди. Айтинг шартингизни дедим.
Хали айтаман деб чиқиб кетди. Тушда дўконга оқ фата учун тўйи тўхтатилган қиз хожи акани сўраб келди. Бориб чақириб келдим.
Қиз салом бериб,алохида гапим бор эди деб илтимос қилди.
Бу опанг бегона эмас,қолайберса ўша кунги жанжалда бор эди,уялмасдан гапир дегач қиз, хожи ака мен аммамнинг гапига қарши бора олмадим. Қўрқма, сени келин қилишмаса ўғлимга олиб бераман деган гапига ишонибман. Ўғли тўйи қайтган қизни олмайман деб айтди.
Мен кўчада юра олмай қолдим. Анчадан бери сизни кутяпман,бир чорасини топишга ёрдам қилинг деб йиғлаб ялина бошлади.
Йиғлама бир чорасини кўрамиз деб ваъда берди. Қиз кетди.
Мохи опам қани деб сўрадим.
Ўн кундан кейин келади,ха айтмоқчи сен аёлимга учрашгин,сенда гапи бор экан деди. Хўп дедим.
Бор бўлмаса деб чиқариб юборди.
Келинг Шахло опа деб аёли кутиб олди. Ўтирдик.
Шахло опа, сиздан яширмайман,биласиз хозир лечения оляпман,Мохи опа хам 15-20 кунда келар экан, эрим аёлсиз яшай олмайди,сиздан фойдаланиб турсак,нима дейсиз деб сўради. Мен индай олмай қолдим.
Давоми бор...
#Севги уволи хикояси