айны ва Ашура гюнню сыйлылыгъыны гьакъынданГьюрметли дин къардашларым вакъызардашларым! Зуль-Гьиджа ай бусурман айланы ахырынчы айыдыр. Гетген йылныичинде болгъан гюнагьларыбыздан барыбызныда Аллагь гечсин. Гелеген йылны иманбулан, берекет булан ва гьар бир яхшы ишлер булан оьтгермеге Аллагьу таалакёмек этсин.Янгы йылыбыз Мугьаррам ай буланбашланадыр. Мугьаррам ай сыйлы ай. Неге тюгюлде бу айны ичинде Ашура гюн бардырва дагъыда Пайхаммарыбыз () бу айны гьакъындан айтгъан гьадислерде бардыр.Пайхаммарыбыз () айтгъан: «Борч болгъан намазлардан сонг лапда сыйлы намаз –гече орта къылгъан намаздыр ва Рамазан айдан сонг лапда сыйлы ораза – Аллагьныайы Мугьаррам айны оразасы»-деген (Муслим). Аллагьны айы деген сёзден англашынабу ай нечик сыйлы ай экенин. Дагъыда Пайхаммарыбыз () айтгъан: «Ким Мугьаррамайда бир гюн ораза тутса, отуз гюн ораза тутгъан йимик зувап болур»-деген(Табарани). Бир керен Пайхаммарыбыз () Али асгьабагъа айтгъан болгъан: «Эгердесен Рамазан айдан сонг ораза тутмагъа сюе бусанг, Мугьаррам айны оразасын тут,гертиденде о Аллагьны айыдыр. О айны ичинде бир гюн бардыр, Аллагь бирёвленитавбасын къабул этген ва башгъаланыда тавбасын къабул этеген». (Агьмад, Насаи,Тирмизи). О гюнде къардашларым гьадисде айтылынагъан Ашура гюндюр. Аллагь о гюноьзюню сыйлы пайхаммарларына кёмек этгендир, о гюн гьакъда ва ялгъанда ачыкъболгъандыр.Аллагьу таала Ашура гюн атабыз Адампайхаммарны () яратгъан, шо гюн женнетгеде гийдирген ва хатасына этгентавбасында Ашура гюн къабул этген. Аршны, курсну, кёклени-ерлени, айны, гюнню,юлдузланы, женнетлени Аллагь Ашура гюн яратгъандыр. Дагъыда Ашура гюн Ибрагьимпайхаммар () тувгъан, шо гюн отданда къутулгъан. Муса пайхаммарны () ва онубулан Аллагьгъа инангъанланы Фиръавундан Ашура гюн къутгъаргъан ва Фиръавнуда,ону аскеринде денгизде гьалек этген. Дагъыда Ашура гюн Иса пайхаммар ()тувгъан, шо гюн Аллагь ону кёклегеде гётерген. Идрис пайхаммарны () Ашура гюнАллагь уллу даражалагъа гётерген. Нугь пайхаммарны () гемеси Жуди деген тавдаАшура гюн токътагъан. Сулайман пайхаммаргъа () шо гюн уллу пачалыкъда берилген.Юнус пайхаммарны () шо гюн уллу чабакъны къурсагъындан чыгъаргъан. Юсуппайхаммарны () къуюданда чыгъаргъан. Аййюб пайхаммар () сынавлардан къутулгъан.Ва биринчи кёкден ерге тюшген янгур Ашура гюн болгъан.Мына шулай сыйлы адамланы тилёвлеринежавап берип, тавбаларын къабул этип, Аллагьу таала олагъа кёмек этген, уллударажаларда берген. Бизде шо гюн ораза тутуп, тавбаларда этип, Аллагьгъаялбарып тилесек, дуалар этсек, бизгеде Аллагь кёмекде этежек, тилёвлерибизгежавапда бережек.Аллагьу таала Ашура гюн шулайсыйлылыкълар берген саялы, Аллагьгъа шукур этип пайхаммарлар шо гюн оразатутгъанлар. Пайхаммарыбыз () айта: «Сиз Ашура гюн ораза тутугъуз, о гюн олайгюндюр пайхаммарлар ораза тутгъан. Сизде ораза тутугъуз шо гюн»-деген. (Ибн АбиШайба). Пайхаммаргъа () Ашура гюнню гьакъындан сорагъан заманда, о айтгъан:«Ашура гюн ораза тутмакъ, гетген бир йылны гюнагьларына каффаратдыр»-деген.(Муслим). Гетген бир йылны ичинде болгъан гюнагьлардан чайылабыз шо гюн оразатутмакъ булан. Бир гюн алда ва бир гюн артда Ашура гюн булан ораза тутмадаяхшы.Дагъыда Ашура гюн агьлюсюню гёнгюналмагъа, сююндюрмеге яхшы бола. Пайхаммарыбыз () айтгъан: «Ким Ашура гюнагьлюсюне эркинлик этсе (сююндюрсе), Аллагь огъар сав йылгъа эркинликберир»-деген (Табарани, Байгьакъи). Суфьян ибн Уяйнат () айта: «Шу гьадисни бирнече йыл сынап къарадым, шону гертиденде шолай тапдым»-деген. О саялыкъардашларым, Ашура гюн атабыз-анабызны, агьлюбюзню, пакъырланы, къардашларыбызны,хоншуларыбызны гёнгюн алып, сююндюрмеге къаст этейиклер. Биз булагъа яхшыболсакъ, Аллагь бизгеде яхшы болур.Ахырдада бир хабарны эсгерейим.Пайхаммарыбыз () асгьапларыда булан Маккадан Мадинагъа гьижра этип гелгенде,Мадинадагъы жугьутлар Ашура гюн ораза тутагъан болгъанлар. Пайхаммарыбыз ()булагъа сорагъан, не гюндюр сиз ораза тутагъан гюн деп. Булар айтгъанлар, бугюн бек уллу гюн, Аллагьу таала Мусаныда () ва ону къавумунда къутгъарып,Фиръавнуда, ва ону аскеринде денгизде бокъурлатып гьалек этген гюн деген. Шосаялы Муса пайхаммар () Аллагьгъа шукур этип шо гюн ораза тутгъан. Бизде шосаялы ораза тутабыз деген жугьутлар. О заман Мугьаммад пайхаммар () айтгъан:«Сизден эсе биз тийишлибиз ва ювукъбуз Мусагъа»-деген. Оьзюде ораза тутгъан ваасгьаплагъада буюргъан ораза тутугъуз деп. (Бухари, Муслим).Къардашларым! Аллагьу таала бизге кёмек этсин шу айныва Ашура гюнню сыйлылыгъында билип, Аллагьны разилигин алагъан яхшы амалланыэтмеге. Янгы йылыбызны яхшы амаллар булан башласакъ, шону берекети сав йылгъатиежек Аллагь буюрса.
Ботаюрт Умаш -аул!
:АРСЛАН МОЛЛАЕВ
Мугьаррам
айны ва Ашура гюнню сыйлылыгъыны гьакъындан
Гьюрметли дин къардашларым ва
къызардашларым! Зуль-Гьиджа ай бусурман айланы ахырынчы айыдыр. Гетген йылны
ичинде болгъан гюнагьларыбыздан барыбызныда Аллагь гечсин. Гелеген йылны иман
булан, берекет булан ва гьар бир яхшы ишлер булан оьтгермеге Аллагьу таала
кёмек этсин.
Янгы йылыбыз Мугьаррам ай булан
башланадыр. Мугьаррам ай сыйлы ай. Неге тюгюлде бу айны ичинде Ашура гюн бардыр
ва дагъыда Пайхаммарыбыз () бу айны гьакъындан айтгъан гьадислерде бардыр.
Пайхаммарыбыз () айтгъан: «Борч болгъан намазлардан сонг лапда сыйлы намаз –
гече орта къылгъан намаздыр ва Рамазан айдан сонг лапда сыйлы ораза – Аллагьны
айы Мугьаррам айны оразасы»-деген (Муслим). Аллагьны айы деген сёзден англашына
бу ай нечик сыйлы ай экенин. Дагъыда Пайхаммарыбыз () айтгъан: «Ким Мугьаррам
айда бир гюн ораза тутса, отуз гюн ораза тутгъан йимик зувап болур»-деген
(Табарани). Бир керен Пайхаммарыбыз () Али асгьабагъа айтгъан болгъан: «Эгерде
сен Рамазан айдан сонг ораза тутмагъа сюе бусанг, Мугьаррам айны оразасын тут,
гертиденде о Аллагьны айыдыр. О айны ичинде бир гюн бардыр, Аллагь бирёвлени
тавбасын къабул этген ва башгъаланыда тавбасын къабул этеген». (Агьмад, Насаи,
Тирмизи). О гюнде къардашларым гьадисде айтылынагъан Ашура гюндюр. Аллагь о гюн
оьзюню сыйлы пайхаммарларына кёмек этгендир, о гюн гьакъда ва ялгъанда ачыкъ
болгъандыр.
Аллагьу таала Ашура гюн атабыз Адам
пайхаммарны () яратгъан, шо гюн женнетгеде гийдирген ва хатасына этген
тавбасында Ашура гюн къабул этген. Аршны, курсну, кёклени-ерлени, айны, гюнню,
юлдузланы, женнетлени Аллагь Ашура гюн яратгъандыр. Дагъыда Ашура гюн Ибрагьим
пайхаммар () тувгъан, шо гюн отданда къутулгъан. Муса пайхаммарны () ва ону
булан Аллагьгъа инангъанланы Фиръавундан Ашура гюн къутгъаргъан ва Фиръавнуда,
ону аскеринде денгизде гьалек этген. Дагъыда Ашура гюн Иса пайхаммар ()
тувгъан, шо гюн Аллагь ону кёклегеде гётерген. Идрис пайхаммарны () Ашура гюн
Аллагь уллу даражалагъа гётерген. Нугь пайхаммарны () гемеси Жуди деген тавда
Ашура гюн токътагъан. Сулайман пайхаммаргъа () шо гюн уллу пачалыкъда берилген.
Юнус пайхаммарны () шо гюн уллу чабакъны къурсагъындан чыгъаргъан. Юсуп
пайхаммарны () къуюданда чыгъаргъан. Аййюб пайхаммар () сынавлардан къутулгъан.
Ва биринчи кёкден ерге тюшген янгур Ашура гюн болгъан.
Мына шулай сыйлы адамланы тилёвлерине
жавап берип, тавбаларын къабул этип, Аллагьу таала олагъа кёмек этген, уллу
даражаларда берген. Бизде шо гюн ораза тутуп, тавбаларда этип, Аллагьгъа
ялбарып тилесек, дуалар этсек, бизгеде Аллагь кёмекде этежек, тилёвлерибизге
жавапда бережек.
Аллагьу таала Ашура гюн шулай
сыйлылыкълар берген саялы, Аллагьгъа шукур этип пайхаммарлар шо гюн ораза
тутгъанлар. Пайхаммарыбыз () айта: «Сиз Ашура гюн ораза тутугъуз, о гюн олай
гюндюр пайхаммарлар ораза тутгъан. Сизде ораза тутугъуз шо гюн»-деген. (Ибн Аби
Шайба). Пайхаммаргъа () Ашура гюнню гьакъындан сорагъан заманда, о айтгъан:
«Ашура гюн ораза тутмакъ, гетген бир йылны гюнагьларына каффаратдыр»-деген.
(Муслим). Гетген бир йылны ичинде болгъан гюнагьлардан чайылабыз шо гюн ораза
тутмакъ булан. Бир гюн алда ва бир гюн артда Ашура гюн булан ораза тутмада
яхшы.
Дагъыда Ашура гюн агьлюсюню гёнгюн
алмагъа, сююндюрмеге яхшы бола. Пайхаммарыбыз () айтгъан: «Ким Ашура гюн
агьлюсюне эркинлик этсе (сююндюрсе), Аллагь огъар сав йылгъа эркинлик
берир»-деген (Табарани, Байгьакъи). Суфьян ибн Уяйнат () айта: «Шу гьадисни бир
нече йыл сынап къарадым, шону гертиденде шолай тапдым»-деген. О саялы
къардашларым, Ашура гюн атабыз-анабызны, агьлюбюзню, пакъырланы, къардашларыбызны,
хоншуларыбызны гёнгюн алып, сююндюрмеге къаст этейиклер. Биз булагъа яхшы
болсакъ, Аллагь бизгеде яхшы болур.
Ахырдада бир хабарны эсгерейим.
Пайхаммарыбыз () асгьапларыда булан Маккадан Мадинагъа гьижра этип гелгенде,
Мадинадагъы жугьутлар Ашура гюн ораза тутагъан болгъанлар. Пайхаммарыбыз ()
булагъа сорагъан, не гюндюр сиз ораза тутагъан гюн деп. Булар айтгъанлар, бу
гюн бек уллу гюн, Аллагьу таала Мусаныда () ва ону къавумунда къутгъарып,
Фиръавнуда, ва ону аскеринде денгизде бокъурлатып гьалек этген гюн деген. Шо
саялы Муса пайхаммар () Аллагьгъа шукур этип шо гюн ораза тутгъан. Бизде шо
саялы ораза тутабыз деген жугьутлар. О заман Мугьаммад пайхаммар () айтгъан:
«Сизден эсе биз тийишлибиз ва ювукъбуз Мусагъа»-деген. Оьзюде ораза тутгъан ва
асгьаплагъада буюргъан ораза тутугъуз деп. (Бухари, Муслим).
Къардашларым! Аллагьу таала бизге кёмек этсин шу айны
ва Ашура гюнню сыйлылыгъында билип, Аллагьны разилигин алагъан яхшы амалланы
этмеге. Янгы йылыбызны яхшы амаллар булан башласакъ, шону берекети сав йылгъа
тиежек Аллагь буюрса.