146-бет\

Руҳий воқелик дегани бу инсоний тадбирлар билан ўнглаб бўлмайдиган воқеликлар дегани. Руҳий воқеликлар муаммосини руҳий асосда ечилади. буни қандай тушунамиз? Руҳий воқеликларга қуйидагилар киради фасллар алмашиб туриши. кеча ва кундузнинг алмашиб туриши. жаҳолат ва адолат ўрин алмашиб туриши. бир инсон ёки қавмни ҳидоят топиши ёки залолатга кетиши ваҳоказо бундай воқеликлардаги муаммоларни фақатгина Руҳий асосда ечилади. Руҳий асос бу Аллоҳ. Расулуллоҳ пайғамбар бўлиб келган вақтларида ҳам юқорида сиз баён қилгандай воқеалар билан ер юзи тўлган эди. То Расулуллоҳ келгунларича инсонлар ўртасидаги муаммоларни,, одамлар моддий асосда ва маънавий асосда ечишга ҳаракат қилишар эди. аммо муаммо ечилиш ўрнига кун сайин кўпайиб борар эди. Қачонки Аллоҳ Расулуллоҳни инсониятга марҳамат қилиб юборгач, Муаммоларни Руҳий асосда ечиш йўлга қўйилди. Яъни муаммоларни Аллоҳнинг кўрсатмаси бўйича ечиш йўлга қўйилди.
Яна ҳам соддароқ қилиб тушунадиган бўлсак, ҳақиқатда агар Расулуллоҳга қуръон бир тўплам ҳолида тушиб қолса, Расулуллоҳ ҳам мажбур бўлар эдиларки Қуръондан тартибни топишга чунки инсонларни тушунтириб бормай туриб улардан яхши ишни кутиш мумкин эмас. Одамларга тушунтиришнинг йўлини эса қуръонни тушуриш тартиби билан ўргатди. Расулуллоҳ эса қуръон оятлари тушушига амал қилиб боришлари билан ўзларининг суннатларини яратдилар. буни яна бошқача айтиш ҳам мумкин яъни Расулуллоҳнинг суннатлари Аллоҳнинг Қуръонни тушириш суннатига асосланиб шаклланди. демак бундан биз билиб олишимиз мумкинки Аллоҳнинг инсонларни тарбиялаш суннати бу қуръоннинг тушиш тартиби экан. демак Расулуллоҳнинг суннатлари Аллоҳнинг суннати экан.
Энди биз ҳақиқатни бир мулоҳаза қилиб фикрлаб кўрайликчи! Қуръоннинг илк оятлари тарбияланган одамлар яшаётган вақтда тушганмиди? ёки бошқача қилиб айтганда- ҳали тарбияланмаган инсонларга қуръоннинг одамлар тарбияланган даврида тушган оятлар тушганмиди. йўқ албатта, одамлар ҳали тарбияланмаган вақтда, тарбияланмаган одамларга айтиладиган оятлар тушган. шунинг учун ҳам биз аввало қайси даврда турганимизни билиб олайликда кейин шундай даврга тушган оятларни гапирайлик манашу қуръоннинг тартиби бўлади. манашунда биз қуръонни айнан Расулуллоҳдай талқин қилган бўламиз