Нобел мукофотини таъсис этган ва динамитни ихтиро қилган шахс

Алфред Нобел — швециялик машҳур ихтирочи ва тадбиркор. Алфред 1833 йилнинг 21 октябрида Стокголмда туғилган бўлиб, ихтирочи ва саноатчи Эммануэл Нобелнинг ўғлидир. Эммануэлнинг қизиқишлари ва тадбиркорлик иштиёқи кейинчалик Нобел оиласини Санкт-Петербургга олиб келди. У ерда Алфреднинг отаси торпедалар яратиш устида ишлаган ва тез орада портловчи моддалар яратиш бўйича тажрибалар билан шуғуллангсн. Тез орада Алфред ушбу тажрибаларга қизиқиб қолади.
Алфред Нобел Франция ва АҚШда кимё бўйича таҳсил олди. Умрининг охирига келиб турли ихтиролар учун 355 та патент эгасига айланди. Нобел ўзининг ватани Швециядан ташқари Россия, Франция, Буюк Британия, Германия ва Италияда яшаш ва фаолият юритган. У швед, рус, инглиз, немис ва француз тилларини яхши билган. Қолаверса, Нобел адабиёт мухлиси бўлган, шеър ёзган, драмалар басталаган.
Нобелнинг энг машҳур ихтироси динамит 1867 йилда патентланган бўлиб, у нитроглицерин ёрдамида портловчи модда ҳисобланади. Алфред, шунингдек, 1875 йилда гелигнит ва 1887 йилда баллистит моддаларини ихтиро қилган.
Алфред Нобел ўзининг бутун бойлигини йиллар давомида инсоният ривожланишига алоҳида ҳисса қўшганларга топширилиши керак бўлган фонд яратиш учун васият қилган. Шу билан бирга, Нобел бу мукофотни қайси мамлакатда бўлишидан қатъи назар, таниқли олимлар, ёзувчилар ва жамоат арбобларига берилишини таъкидлаган.
Алфред Нобел узоқ давом этган сурункали касаллик оқибатида 1896 йил 10 декабрда вафот этган.