FOTIHA SURASI Bu sura Qur'on nusxalarida Makkada nozil
qilingan deb kelinayotgan bo'lsada, tafsir va
hadislarda u Madinada ham takroran nozil
qilingan, deyiladi. Shuning uchun ham bu
suraning nomlaridan biri - "Sab'ul-masoniy", ya'ni
"ikki bor nozil qilingan yetti oyat" demakdir. Suraning o'nga yaqin nomlari bo'lib, ulardan eng
mashhuri "Fotiha", ya'ni, "ochuvchi" - suralarning
joylashishi bo'yicha avvalida qo'yilgani uchun
unga shu nom berilgan. "Al-Hamdu" so'zi bilan
boshlangani uchun bu nom bilan ham ataladi.
Islom dini mafkurasi va ahkomlarini muxtasar shaklda o'zida mujassam etgani uchun "Ummul-
Qur'on", ya'ni "Qur'onning onasi" nomi berilgan.
Mazkur yetti oyatni sharhlab ba'zi mufassirlar bir
necha jildlik asar yozib qoldirganlar. "Bismillohir Rahmonir Rahim" oyati "Fotiha"
surasining tarkibiga kiradimi yoki u keyin qo'shib
qo'yilganmi degan masalada mujtahidlarning
ba'zilari uni shu suradan deb sanaganlar.
Boshqalar esa Qur'ondagi 113 ta sura
boshlanishidagi hamma "Bismilloh"lar ham suralarining tarkibiy qismidan emas, balki ularni
bir-biridan ajratib turuvchi - fosila sifatida
joylashtirilgan, deganlar. "Bismilloh" oyati faqat
bir joyda - Naml surasining 30-oyatida kelgan,
deb ta'kidlaydilar. Abu Hanifa (Imom A'zam) ham shu fikrda
bo'lganlar. Shuning uchun Hanafiy mazhabiga
mansub xattot va noshirlar tomonidan
ko'chirilgan va chop etilgan Qur'on nusxalarida,
xususan Turkiya va Pokistonda nashr etilgan
nusxalarda "Fotiha" surasining boshida kelgan "Bismilloh"ga raqam qo'yilmaydi. Arab dunyosida
chiqadigan Qur'onlarda esa unga birinchi raqam,
"Fotiha" surasining birinchi oyatiga esa 2
raqamini qo'yadilar.
qilingan deb kelinayotgan bo'lsada, tafsir va
hadislarda u Madinada ham takroran nozil
qilingan, deyiladi. Shuning uchun ham bu
suraning nomlaridan biri - "Sab'ul-masoniy", ya'ni
"ikki bor nozil qilingan yetti oyat" demakdir. Suraning o'nga yaqin nomlari bo'lib, ulardan eng
mashhuri "Fotiha", ya'ni, "ochuvchi" - suralarning
joylashishi bo'yicha avvalida qo'yilgani uchun
unga shu nom berilgan. "Al-Hamdu" so'zi bilan
boshlangani uchun bu nom bilan ham ataladi.
Islom dini mafkurasi va ahkomlarini muxtasar shaklda o'zida mujassam etgani uchun "Ummul-
Qur'on", ya'ni "Qur'onning onasi" nomi berilgan.
Mazkur yetti oyatni sharhlab ba'zi mufassirlar bir
necha jildlik asar yozib qoldirganlar. "Bismillohir Rahmonir Rahim" oyati "Fotiha"
surasining tarkibiga kiradimi yoki u keyin qo'shib
qo'yilganmi degan masalada mujtahidlarning
ba'zilari uni shu suradan deb sanaganlar.
Boshqalar esa Qur'ondagi 113 ta sura
boshlanishidagi hamma "Bismilloh"lar ham suralarining tarkibiy qismidan emas, balki ularni
bir-biridan ajratib turuvchi - fosila sifatida
joylashtirilgan, deganlar. "Bismilloh" oyati faqat
bir joyda - Naml surasining 30-oyatida kelgan,
deb ta'kidlaydilar. Abu Hanifa (Imom A'zam) ham shu fikrda
bo'lganlar. Shuning uchun Hanafiy mazhabiga
mansub xattot va noshirlar tomonidan
ko'chirilgan va chop etilgan Qur'on nusxalarida,
xususan Turkiya va Pokistonda nashr etilgan
nusxalarda "Fotiha" surasining boshida kelgan "Bismilloh"ga raqam qo'yilmaydi. Arab dunyosida
chiqadigan Qur'onlarda esa unga birinchi raqam,
"Fotiha" surasining birinchi oyatiga esa 2
raqamini qo'yadilar.