Ի՞նչ է ՍԲԳ-ն

Սեղմված բնական գազը (ՍԲԳ) ավտովառելիքի տեսակ է, որը կարող է փոխարինել բինզինին և դիզելային վառելիքին: Այն ստանում են միայն մեթան [CH4] պարունակող բնական գազը խտացնելու միջոցով, որը զբաղեցնում է ստանդարտ մթնոլորտային ճնշման միայն 1%-ը: ՍԲԳ-ն ավտոմեքենաների վառելիքի մաքուր և տնտեսող այլընտրանքային աղբյուր է համարվում: Այն մի շարք առավելություններ ունի, որոնց շնորհիվ ներկայումս ավտոարտադրող մի շարք կազմակերպություններ հատուկ գազով աշխատող մեքենաներ են թողարկում: ՍԲԳ-ի բազաթիվ առավելություններից կարելի է առանձնացնել գինը, մաքրությունը և, իհարկե, անվտանգությունը:
Որո՞նք են ՍԲԳ-ի առավելությունները
ՍԲԳ-ի գինը միջինը մոտ 2 անգամ ավելի ցածր է բենզինի ու դիզելային վառելիքի միջին գնից:
ՍԲԳ-ն վառելիքի ամենամաքուր տեսակն է, որի արտանետումներն ավելի քիչ վնասակար են, քան բենզինի կամ դիզելային վառելիքի արտանետումները, ինչը նշանակում է շրջակա միջավայրի և օդի վիճակի բարելավում:
ՍԲԳ-ն վառելիքի ամենաապահով տեսակն է, քանի որ այն օդից թեթև է և հետևաբար նաև զերծ բոլոր այն վտանգներից, որոնք կարող են առաջացնել բենզինն ու պրոպանը, քանի որ վերջիններս օդից բավականին ծանր են: Բնական գազը նաև բոցավառման ցածր և բարձր ջերմաստիճանի դեպքում անվտանգության բարձր մակարդակ ունի: Ավելին, ՍԲԳ-ի բալոնները ավելի ապահով և պինդ են, քան բենզինի տարաները:
Ինչպե՞ս է օգտագործվում բնական գազը մեքենաները լիցքավորելիս
Մեքենաները լիցքավորվում և աշխատում են քայլերի հետևյալ հաջորդականությամբ.
Բնական գազը սեղմվում և փոխանցվում է մեքենայի շարժիչին բնական գազի բաշխիչ սարքի օգնությամբ:
Այն հոսում է մեքենայում տեղադրված բալոնների միջով:
Երբ վարորդը մեծացնում է մեքենայի արագությունը, բնական գազը ներկառուցված բալոնից հոսում է դեպի շարժիչ` անցնելով մխոցով:
Այնուհետև ՍԲԳ-ն մտնում է կարգավորիչ`այդպիսով նվազեցնելով գազը:
Հետո, սոլենոիդ փականների միջով հոսելով, մտնում է ինժեկտոր: Եվ վերջապես, օդի հետ միախառնված գազը հոսում է կարբյուրատոր, որտեղ էլ և այրվում է` հզորություն ապահովելու համար:
Մեքենայի աշխատանքը սեղմված բնական գազով
Սեղմված գազն ունի մի շարք առավելություններ, քան հեղուկ գազը: Եկեք ուսումնասիրենք դրանցից մի քանիսը: Շնորհիվ այն բանի, որ հեղուկ նավթային գազը (ՀՆԳ) օդից 1,5-2 անգամ ծանր է, այն կարող է լցվել բնակելի տարածություններ և միախառնվելով օդի հետ` առաջացնել հրավտանգ միացություն:
Ի տարբերություն ՀՆԳ-ի, սեղմված բնական գազը (ՍԲԳ) օդից նկատելիորեն թեթև է մոտ 1,6 անգամ և այդ պատճառով էլ այն կարող է արագ ցնդել (անհետանալ)` չառաջացնելով հրավտանգ միացություն:
Իրականում ՍԲԳ-ն քիչ հրավտանգ է. նրա բոցավառման ստորին շեմը կազմում է 5%, և որպեսզի պայթյուն տեղի ունենա, նրա կուտակումը պիտի գերազանցի ՀՆԳ-ի կուտակմանը 2,5 անգամ, քանի որ պրոպանի համար բոցավառման ստորին շեմը 2,4% է, իսկ բութանի համար` 1,8%:
Հակահրդեհային անվտանգության բարձր մակարդակի պահպանման համար ժամանակի ընթացքում փոխվել է ՍԲԳ-ի բալոնների կառուցվածքը և ավելացվել նախապահպանական թաղանթը` բարձր ջերմաստիճանի դեպքում բալոնի անվտանգության պահպանման համար:
Ի տարբերություն ՀՆԳ-ի բալոնների, ՍԲԳ-ի բալոնների աշխատանքի ժամանակ տհաճ հոտով կուտակումներ (կոնդենսատներ) չեն լինում, և դրա պարբերական դատարկման (փոփոխման) կարիքը չկա:
Բացի բոլոր վերոհիշյալ կետերից, ՍԲԳ-ի բալոններն ավելի անվտանգ են, քան ՀՆԳ-ի բալոնները, քանի որ դրանց արտանետումները պարունակում են քիչ քանակությամբ CO և CH, իսկ արտանետումների մեծ մասը կազմում են անվտանգ ջրային գոլորշիներ: