CHINAKAM TA'SIRLI VOQEA!

Oyi, biroz tobim yo'qroq, bugun
o'qishga borgim kelmayapdi, - dedim
ertalab ishga ketayotgan onamga. -
Voy nima bo'ldi, qaering og'riyapti? -
peshonamni ushlab tashxis qo'yishga
shoshdi onaginam. - Yo'q, hech narsa biroz
o'ng biqinim bilan belim
og'riyapdi, xolos. Kecha o'qishda biroz
sinf xonalarini tozalagan edik, shunda
urinib qoldim shekilli. - Voy biram
nozik-ey, shu qizingiz, - gapni hazilga
burib qo'shildi opam, - darrov urinib ham
qolibdilar. - Hechqisi yo'q, bugun
biroz dam olay ertaga tuzalib qolaman,
- dedim xavotirga tushgan onamni
tinchlantirish uchun. Onam uzun
nasihatlaridan so'ng ishga, opam esa
o'qishga ketishdi. Men esa goh kuchayib goh
tinayotgan og'riqqa
e'tibor bermay uylarni saranjomlashga
tushdim. Ammo yaxshigina kasal
bo'lgan ekanman shekilli, bir zumda
charchab qoldim. Biroz tin olishga
o'rnimga yotdim. Uxlab qolibman, tushimda
shunaqangi go'zal joylarda
yurgan emishmanki, naq jannat deydi
odam. Uyg'onganimda tush sababmi
yoki boshqami o'zimni juda yaxshi his
qilardim. Kayfiyatim ham ko'tarinki.
Ammo bu vaqtincha tuzalish ekanligi keyin
bilindi. Bir necha kun o'tdi
hamki, tuzalish o'rniga kasalim
kuchaya boshladi. O'qishga umuman
bora olmay qoldim. Tez charchab,
holdan toyadigan, birpasda ko'zim
tinib ko'nglim behuzur bo'ladigan bo'lib qoldi.
Bundan battar xavotirga
tushgan onam shifokorga ko'rinishim
kerakligini ta'kidlay boshladi. - Oyi,
nima qilasiz bosh og'riq qilib, o'tib
ketadi, qonim kamayib ketgan bo'lsa
kerak, - deymanu, lekin o'zim ham biroz qo'rqa
boshladim. Xavotirga
tushganim bejiz emas ekan. Qo'yarda
qo'ymay oyim doktorga olib bordilar,
turli analizlardan so'ng ham kasalligim
sababini bila olishmadi. Endi kunim
turli kasalxonalar-u, analiz topshirish bilan
o'tadigan bo'lib qoldi. - Opa,
qonimni analizga olaverib- olaverib
qoldirishmadi shekilli, - deyman kulib.
Oxir oqibat tomografiyaga jo'natishdi.
Doktor tomografiyadan so'ng onamga
bir nimalar dediyu, - Sizni xonamda kutaman,
deb xonasiga kirib ketdi. -
Sen uyga ketaver bolam, charchading.
Men doktor bilan natijalar haqida
gaplashib olishim kerak ekan.
Ortlaringdan men ham boraman,
dedilar, ammo ko'zlari xavotir uchqunlarini
yashira olmadi. Biroz
ko'nglimga xijillik kirdi
Yur, ko'nglim ozib ketdi bu
kasalxonalar hididan, ketdik endi, -
opam shunday deya, qo'llarimdan
sudragudek qilib olib ketdi. Uyga
kelganimizga bir necha soat bo'ldi,
ammo hali oyimdan darak yo'q. Tinchlikmikin,
nega kelmayapdilar?
Hayolimga har xil be'mani fikrlar
o'rmalay boshladi. - Opa, oyim
kelmayapdilar? Tinchlikmikin ishqilib?
- Kelib qoladilar, nima oyim kichkina
bolamidiki... ko'p xavotir olaverma. Shu payt
darvozadan oyim ko'rindilar.
Ko'zlari yoshdan qizargan, ammo
mendan yuzlarini yashirishga harakat
qilayapdilar. Darrov gap nimada
ekanligini tushundimu, tomog'im bir
narsa tiqildi. Qanchalik yig'lamaslikka harakat
qilsam ham ko'zlarim yoshga
to'ldi. Tomog'imni achitgan narsa
kattalasha boshladi go'yo. Oyim
yugurib kelib meni quchoqlab oldilar. -
Ahvolim og'ir ekanmi? – dedim
sekingina oyimni pinjiga suqular ekanman. -
Bolam, tuzalib ketasan,
doktor aytdi... – dedilar, ammo shu
payt lablarini tishlaganlarini sezdim.
Dadam olamdan o'tganlaridan beri
lablarini tishlashni odat qilganlar.
Yig'lab yubormaslik uchun shunday qiladilar.
Ahvolimning kundan kunga
jiddiylashayotganidan o'zim ham og'ir
xasta ekanimni bilar edimu, lekin buni
tan olishga kuchim etmasdi. Shu
kundan keyin kasalxonalarga ko'chib
o'tdim desam xato bo'lmaydi. Turli kasallar, turli
hayot, turli insonlar.
Kasalxonada tanishgan insoninga
birinchi bergan savoling: - Sizni
qaeringizda kasal? - deb so'rash
bo'larkan. Yonimda bir qiz yotardi, har
6 oyda bir kelib ximiya terapiya olib ketarkan.
Ximiya terapiyadan so'ng
uning yonida yotish mening
azoblarimga o'n chandon azob
qo'shardi. Uning qiynalishini,
ingrashini ko'rib qo'rqib ketardim.
Sochlari to'kilib ketgan, beto'xtov ko'ngli aynib,
egani oshqozonida
turmasdi. Lekin eng og'iri kundan
kunga mening kuyimda ado
bo'layotgan, so'nib borayotgan
onamni ko'rish edi. Olgan muolajalarim
foyda bermadi, endi menga ham o'sha
ximiyadan yuborishadigan bo'lishdi.
Birinchi marta sochlarimni tutam-tutam
bo'lib to'kilayotganini ko'rganimda
qo'rqib ketdim. Kipriklarimning bitta
bitta to'kilishi esa mening umidim
o'xshardi. Ammo inson har bir narsaga
ko'nikkani kabi men ham
ko'nikdim. Faqat ko'nglim
ag'darilishiga ko'nika olmasdim.
Ovqatga qaragim ham kelmas, ammo
onamning menga tikilgan mo'ngli
ko'zlarini ko'rib eyishga majbur bo'lardim.
So'nib qoldi onaginam...Mening esa kundan
kunga tuzalishga
umid so'nib borardi. Yuragim tez ura
boshladi, shunchalar tez urardiki, guyo
o'ziga berilgan vaqtni tezroq bosib
o'tsam deydi. O'rnimdan turib yura
olmay qoldim. Doktor haq bo'lib chiqmadi. Balki
u adashgan, balki
onamga taskin berishi uchun meni
tuzaladi degandir. Axir qanday qilib
tuzalmaydi, qizingiz o'ladi, deyishi
mumkin. Hamshiralarning
nigohlaridan achinish satrlarini o'qiyman.
Hammasini tushunaman,
hammasini bilaman. Faqat ayta
olmayman. Kuch-madorim yo'q,
charchadim. Yuragimni urishidan
charchadim, olib tashlang yuragimni!..
Yaqinlarim tikiladi, onajonim har doim yonimda.
Bir qadam ham jilmaydi. U
ishonadi, tuzalaman. Ishonmaydi
mening o'limimga. Ammo men
istayman, charchadim. Tomirlarimga
qo'yilgan, tanamning har bir katagini
achitayotgan dori ham endi tanamga ketishdan
bosh tortadi. Tomirlarim ilma
teshik bo'lib ketdi. Ichim dori
darmonga to'ldi, ammo Holiq istamasa
dori shifo bo'la olmaydi. Ko'nikaman
o'limga. Kutaman uni. - Onajon, ayting
ularga yuragimni to'xtatishsin... – o'tinaman.
Onam chiday olmaydi,
chiqib ketadi xonadan. Doktorlar esa
sog' tomirimni topib dori qo'ya
boshlashadi. Mening yuragim og'riq
uchun yaratilganmi? Yo'q, ular
yuragimni to'xtatishmoqchi emas, meni
davolashmoqchi xolos. Ammo
yuragim shunchalar charchaganki,
to'xtashni istaydi. Tanam birdan
qaltiray boshlaydi, shunday
qaltiraydiki, 3-4 hamshira meni bosib
turishga harakat qilishadi. Doktorlarning
baqiriqlarini eshitaman,
hamma yoqda yugur yugur. Yuragim
go'yo so'nggi marraga shoshgandek
tezroq va tezroq ura boshlaydi. - Olib
keling dorini, jo'natgan dorimiz
sudorga berdi, - deydi kimdir. Onam yugurib
kirdi. - Chiqing opa, chiqing
qo'limizdan kelganini qilamiz, - deya
onamni xonadan olib chiqib ketishadi.
Ko'zlarim bilan uni kuzataman. U esa
mendan ko'zini uzmaydi, ko'zlarida
umid. Bilmadim, bu soniya nega bunchalar
uzun. Yillar kabi uzun, asrlar
kabi uzun. - Butun bir katta
kasalxonada bitta dori bo'lmasa-ya, -
xunobi chiqib baqiradi doktor. Men
esa parvoz qilaman, tanamdan
chiqaman, yuragim to'xtaydi. Tepadan turib
kuzataman, vo ajab, shu menmi?
Palatadagi odamlar sekin-sekin tarqay
boshlashadi. Men esa doktor ketidan
ergashaman. Onam, eshik tagidan
mung'ayib, umid bilan kutib turgan
onaginam... - Nima bo'ldi, do'xtir, sudoragasi
to'xtadimi?So'zsiz ham hammasi ma'lum
bo'lsada,
onam ishonmaydi. Qayta qayta so'ray
boshlaydi. Shunda doktorga qanchalik
og'ir ekanligini tushunaman. -
Qo'limizdan kelganini qildik, ammo
qizingizni berib qo'ydingiz opa, bandalik... –
oddiy, balki har kuni
kinolarda eshitadigan so'zlarimiz.
Ammo uni eshitish, uni aytish
qanchalar og'ir, qanchalar azobli.
Onam dod deydi, ishonmayman deydi-
yu, mening oldimga yuguradi. Mening jonsiz
tanamni o'padi, qo'choqlaydi. -
Bolaginam, Nilufarim... ishonmayman
o'zingga kel, men nima qilaman bu
dunyoda sensiz, - Oh onaginam,
engillik topdim, taqdir shunday,
qiynamang o'zingizni, ezilib ketayapman sizni
ko'rib, onajon.
Ammo u eshitmaydi. * * * - Bandalik
qo'shni, - Alloh sabr bersin sizga. Ko'p
kuyinmang, oldingizda yana bir
qizingiz bor. Nilufarni umrini shunga
bersin. - Ammo Nilufarim boshqacha edi, -
o'kinadi ona. Yonida katta qizi
yig'laydi. Nazarida ona mehri Nilufar
bilan ketganday. Biladi, Nilufar
boshqacha edi. Birovni ko'nglini
og'ritishdan qo'rqardi. Hamma uni
yaxshi ko'rardi. Hatto hazil qilib ham birovga
qattiq gapirmagan. Mana
butun sinfdoshlariyu, kursdoshlari,
hatto uni atigi bir bor ko'rgan insonlar
ham bugun janozasiga kelishgan.
Hovliga odam sig'maydi. - Onajon men
ham axir sizning qizingizman, meni ham qizim
deng, - yolvoradi qiz. Ona: -
Qizim, deya uni qo'chog'iga oldi-yu,
ammo Nilufarni eslaydi. Jannat guli
Nilufar. Quchog'idagi qiz yodidan
chiqadi, ketgisi keladi Nilufar tomon. -
Bunchalar chiroyli bo'lmasa, yuvintirib
kafanlangandan so'ng gul kabi
chiroyli bo'ldi-ya, bunchalar nozik
xuddi uxlab qolganga o'xshaydi, -
deydi Nilufarni ko'rgan ayollar.
Amakilari dod soladi uni ko'rib. Ona
yig'laydi, uvvos tortib yig'laydi. Ha, u juda
chiroyli bo'ldi, men ham yig'ladim,
uni eslab-eslab yig'ladim. – Madina
opa, birovni xafa qilishga shunchalar
qo'rqamanki, - ovozi qo'log'im tagida
yangraganday bo'ladi. Shiringina
kulgusini, qo'ng'iroqday ovozini eslab yig'ladim.
- Bolam ko'p yig'lamang.
Qiynaladi Nilufar, qiynamang uni.
Bandalik bolam, hammamizning
boshimizda bor. - Lekin meni tashlab
ketdiii, uvillaydi ona. - Hech kimga bola
qazosini ko'rsatmasin, - yoqasini ushlab qo'yadi
ayol. Mana uning
o'limiga bir yilcha bo'lib qoldi. Ammo
ona hali ham motamda, yo'q ko'rinishi
emas, qalbi aza tutmoqda. Siz ham bu
hikoyani o'qiganingizda Nilufarning
haqqiga duo qilib qo'ying