Жумуштарыныз, ден соолуктарыныз? -жакшы балам. Озунчу? -Бишкекке учпай калдынбы ? -унам менен барамын. Паспортко тапшырып койдум. Апа Барчындын ичи ооруп жатыптыр. Кыйналган окшойт. Апа неме... -Катын жакшы бекен? Менден да жакшы бекен.? -Апа эмне деп жатасыз? -Сен учун, озумдун оборойум учун тилимди тыйып жашап журомун. Коп мага катынга куйгон адам болуп корунбогун. Катын ширин окшойт ээ. Апанды да козго илбей калдын. Козунду ач! -Апа билем башында жактырбаганынызды. Байдын кызы болгондо жактырат белениз. Менин аялым апа. Мен оз уй булоомо алып келдим. Мен жардам бербесем тугоп кетет. Атамын коргозгон кылыктарын билемин, оз козум менен коргонмун. Аялыма эч качан андай мамиле жасабаймын деп озумо озум соз бергенмин.. Чыгып кетти... Умсунай баласынын созуно капа болду. Козуно жаш алып отуруп калды. Эртеси жумушка келип ооруп уйно бат эле кетип калды. Салима тосуп алды. -Умсунай эже, эмне болду? Ондон кетип калыпсыз. Ооруп турасызбы? -Оба ооруп жатамын. Кел ушул жерге эле жата кетейинчи. Оорудум. -Келиниз дары ичип алыныз. -Рахмат чоон. Уктап кетти Устун жаап, сыртка чыгып кетти. Барчын тушту. -Салима каша бышты бы? -Оба бышты. Кухняга тушоспу? -Жок ушул жерде жеймин. Терезени ачып ташта. -Умсунай эже ооруп келди. Уктап калды. Дары ичип. Ачпай эле койоун. -Тургуз. Болмосуно кирип уктасын бир жолу. Бул жерде тамактанабызго. -Умсунай ордунан атып турду. -Жогол уйдон. Тез. Козумо корунбой жогол.!!! -Кетсем кете берем.... Озу ошону кааладыныз эле. Мени кетире албай журот элениз. Барчын кийимдерин алып кетип калды. Уйго барып, апасына болгон ишти айтып берди. -Отура бер куйон келсин. Анан жонотомун. Арадан уч кун отуп, Акыл Бишкекктен келди. Телефондо баарын уккан эле.... Уйно да барбай Барчындын жанында калып кетти. -Барчын чакыр куйо баланы тамакка келсин. Тамактанып буткон сон. Апасы Акылай соз ачты. -Акыл сени оз баламдай коромун. Менин эн чон балам сенсин. Кызымды сага ишенип бергенмин. Апанын минтип кызымы жерге урганы жакшы эмес. Мен кулчулукка Берген эмесмин. Эгер жакпаса айт жонотпоймун. Апан келип, кечирим сурап кетсин. Байкуш кызым баар жокту бугун айтып берди. -Апа, мен апам менен озум суйлошомун. Ме кечирим сураймын. Туура айтканыныз Эми мындай болбойт. -Болунуп жашагыла. Алып чыгып кет кызымы. -Макул апа. Кичине туруп жумушуму ордуна койуп алып. Мен атамын астынан ото албайм. Атам менен кенешип коромун. Анан чыксак чыгабыз башка уйго... Эртеси Барчынды алып, уйго барды. Апасыны дагы капа кылып. Ар турдуу создорду айтты..... Апасынын Барчындын создору Акылды каттуу жудотту. Аялына болушуп Апасыны катуу капа кылып алды. Инилери да женсин жек коршуп, акесине да баштакыдай мамиле кылбай калышты. Бара бара ыркы кетти... Акыл да уруш чыгарып, бакырып кыйкырып кала турган болду. Барчын коз жарды. Уул тороду.... Акыл эн бактылуу ата болду. Осконбек, менен Умсунай небере жытын жыттап,жыргап калды. Неберсинин атыны Даниел койду. Уйу кубаныч, шатыкка толду. Акыл уйно келип уулун жыттап, бактылуу. -Уулум менин. Байлыгым менин. Барчын мага окшош ээ? -Оба да сага эле окшош. Копиян. Атасынын баласы. Журчу чон атага чыгабыз. Чон эненге чыгабыз. - Ал Жак суук. Чыгарбай эле кой. -Биз озубуз билебиз аа балам? -Чыкпа дедим. -Барчын жап жагынды. Болмого кармап албай чыгарып тур чон энеси чон атасына. Уктум алар га да коргозбой жатытыпсын. -Калп апандын созу калп. Тойдум озу. Башка жашайлы. -болду тынч бол угуп жатышат. Чыгып кетишти баласы менен. Барчын баласынан пайдаланып, Умсунайды коп капа кылды.... Алып чыкпай .баланы карматпай... Барчын уйдо отурган. Баласын уктатып. Кайинси кирип келди. -Жене кандай отурас? -Жакшы. Рахмат. -Жене сураныч. Костюмду эч эле утуктой албадым. -Уйдогу кызга айтыныз. Мен бала уктатып жатамын. -Беринизчи мага. Иними. Сиз утуктоп берин. -Эмне бул уйдогулор буйрук бересинер? Мен бул уйго кул эмесмин. Канча жолу айтайын. Бала уктатып жатамын. -Жене, кандай адамсыз. Биринчи жолу суранып жатамын? Же апамды же бизди тоготпосонуз. Акеми айрып койдунузго. -аял алып анан башкар, акыл насаатынды айт мага эмес. Чыгып кет. -Мен эмес, сиз чыгып кетин. -Иттин баласы. Сен кимсин мага чыгып кет дегидей.?Менин баламдын уйу силер чыгып кеткиле. Умсунай кирип келди. -Кайтала, азыркы созунду кайтала. -Укканыныз. -Бети жок, Жаагына чаап жиберди. -Эмнеге урасыз.?Кимсиз мени ургудай? Мен али коргозомун баарына. Жооп бересинер. Уйго батырбай кууп жатасынарбы? Уйдон чыгып кетти. Жаш кыркы чыга элек баланы алып. Кечинде Акыл кирип келди. -Апа кандайсыз? Уйдон чыгып кетемин башка жашайбыз. Балам бар. Туура тушунун. Аялымы батырбадыныз. Сизди башкача корчумун. Дуйнодогу эн кымбат, акылдуу адамым элениз. Бизди кыйналсаныз да эч кимге билдирбей озунуз тарбиялап баккансыз. -Эртен мен менен барас. Кечирим сурап алып келебиз. -Барбаймын. Алып келип жашай бер. Акыл кирип жатып алды.... Барчын ыйлап уйуно кирип барды. -Барчын. Эмне болду? -Апа кайненем урду. -Койчу эмне ыйлайсын? Колун сынгыр эмне урат? Кандай акысы бар? Салбайт белен, бетини тытып албайт белен. -Ии баланы мынча жука алып келгенсин. -Бул да кечке ыйлады... Уйку жок. Эко ызылдап уйго кирип кетишти... Бала эч ыйлагынын койбоду.... Тунку саат уч. Дагы деле басылбайт. Бешике танып, тербетишти. Танкы беш. Баланын эти ысып, ыйла албай калды. Атасы уна таап, больницага алып жоноду... Даниел жаш наристе жолдо эле, болницага жетпей жан берди........ Барчын чачыны жулуп ыйлап - балам, балаам, ай балам. Апа каранызчы жардам беринизчи апааа. Балам кетип калды..... Менда олом, ансыз мага жашоо жок апааа апааа баламы кайтарып бергилечи? .... Ата айланайын ата,ааааааа баламы алып калгыла жардам берин, суранамын....... , ыйлап, чынырып, бетин тытып жатты...... Эч кимге баш бербей тытынып жиндилик салды... Бирок кеч эле... Абдан кеч эле. Эч Ким жардам бере албады....... Акыл уктап жаткан эле. Уйкусунан чочуп ойгонду. Тердеп калыптыр.... Басыркадым окшойт.... Ойуна биринчи уулу кирди.. Туруп, жузун жууганы бараткан. Телефонуна чакыруу келди. Кайнатасы эле. -Алло? Алло ата, Ассаляму алейкум. -. Ва алейкум салам. Уулум Акыл тез жетип кел... Кудагыйды алып кел.... -Эмне болду.? Тынчылыкпы.? -Атана берчи телефон ду... -Азыр... Атасынын эшигин каккылады. -Ата, ата. -Эмне болду? - -Соз бар эле да ата. Атасы чыкты телефон ду алып аары басты. -Ало Касым куда тынчылыкпы? -Куда тез жетип келгилечи. -Тынчылыкпы теги? -Неберниз. ыйлап жиберди..... -Эмне болду, эмне болду Даниелге? Арт жактан Уммунай жугуруп чыкты. -Эмне болуптур.? Тынчылык бекен? -Акылдын журогу бир жамандыкты сезип, ордунан туралбай калды.. Апа кеттик. Кийингиле........ Ай жолдун алысты гы ай ..... Акылдын жан дуйносу эзилип, учуп жеткиси келип бара жатты...... Ар нерсени ойлоп, тынчы кетти.... Атасы сезди, небересин жоготконун сезди..... Эстеп тумчугуп бара жатты. Умсунай озун озу куноолоп, коз жашын агызып алды....... Жетип барышты..... Барчын чынырып, Акылга бой таштады... Акыл баламы таап бер ... ... Алып кетишти менден алып кетишти . ... Баламы таап бер суранамын -Тушунбодум. Эмне болду? Себеби эмне эмне учун менин уулум ? Коз жашы куйулуп жугуруп кирди.. Ак кепинде уулу жатат ... ... Башын мыкчып отуруп калды .. .... Журогу менен ыйлады ..... .Баары ыйлады.... Осконбек баланы алып кетебиз деп жолго камынды... Барчынды да жолго даярдан деди.. Апасы - - кызым кетпейт, менин кызымы кайненеси уруптур. Сен олтурдун неберемди уйдон кууп чыгып деп асылып кетти...... -Кетпесе кетпесин, алып калгыла ! Акыл артын карап жоноп кетти.. Барчын Акылга жабышып ыйлап, унаасына отуруп алып кетти. Жаш наристени молдо чакырып, барып комуп келишти...... Барчындын жашоосу тозокко айланды.... Акыл озгорду. Баштакы мунозунуз эч теке калбады .... Кагып, согуп, кол да которо баштады... Ара чородо уйго да келбей калып жатты. Кечинде жумуштан келген Акылга Барчын жугуруп, келип мойнуна асылды.. -Акыл сени сагындым.... -Тартчы колунду. Эмне жытанып кеткенсин? - Тамак кылдым... Соннун тамак кылдым. -Конулуму айландырбай кач.... Озун жей бер.. Мен жатамын. -Акыл эмне мага оной ойлоп жатасынбы? Мага да кыйын абдан кыйын.... .. -Сен ушуну озун каалагансын. Суйлобо мага. Сени коргону козум жок... Сенин бар экенин, жок экениндин кызыгы жок. Кааласан кет.... -Апан ушундай кылдыбы ?акыры жетти ниетине... -Эй акмак! Апама тил тийгизбе.... Апамдай болушун учун торолуп кайра жашашын керек..... Апамды да дебей сенин жаныны алдым,билесинби? себеби атамдан сабак алган элем. Кундо келип апама кол которуп , уйго келбей калат эле. Жумалап.Апам эч кимге айтпай бизди озу тарбиялаган ...... Мен аялыма катуу айтпайм. Себеби балам кыйналат экен дегем. Мен апамды коруп кыйналчумун.. Сени да аядым, сен билбедин. Кор болгур .Мени сыйлабадын жок дегенде бир туугандарымы ата энеми да сыйлап койбодун.... Кундо уруш жан жал. Ким жаман апам жаман... Уйдон безип калдым... Жылуу соз, жакшы мамилени конулум коксоп калды. Сенде жок.... Андай нерсе жашабайт..... Уйго келгим да келбейт, уйдон качып калдым..... Жумушта отурупта сени ойлочумун, канткенде сага акыл кирет... Кантенде адам кылам деп ойлочу элем..... Баламды да жеп тындын.... Дагы эмне каалайсын? Тынчып жогол.... Озун каалагандай жаша ... Сага акча керек. Акча менен жаша.... Каалагандай иштет..... Акчадан кымбатыраак нерсе сен учун жок!!!
ЫЙМАНДУУ ЖҮРӨК
-Апа кандайсыз?
Жумуштарыныз, ден соолуктарыныз?
-жакшы балам. Озунчу?
-Бишкекке учпай калдынбы ?
-унам менен барамын. Паспортко тапшырып койдум. Апа Барчындын ичи ооруп жатыптыр. Кыйналган окшойт. Апа неме...
-Катын жакшы бекен? Менден да жакшы бекен.?
-Апа эмне деп жатасыз?
-Сен учун, озумдун оборойум учун тилимди тыйып жашап журомун. Коп мага катынга куйгон адам болуп корунбогун. Катын ширин окшойт ээ. Апанды да козго илбей калдын. Козунду ач!
-Апа билем башында жактырбаганынызды. Байдын кызы болгондо жактырат белениз. Менин аялым апа. Мен оз уй булоомо алып келдим. Мен жардам бербесем тугоп кетет. Атамын коргозгон кылыктарын билемин, оз козум менен коргонмун. Аялыма эч качан андай мамиле жасабаймын деп озумо озум соз бергенмин..
Чыгып кетти... Умсунай баласынын созуно капа болду. Козуно жаш алып отуруп калды.
Эртеси жумушка келип ооруп уйно бат эле кетип калды. Салима тосуп алды.
-Умсунай эже, эмне болду? Ондон кетип калыпсыз. Ооруп турасызбы?
-Оба ооруп жатамын. Кел ушул жерге эле жата кетейинчи. Оорудум.
-Келиниз дары ичип алыныз.
-Рахмат чоон.
Уктап кетти Устун жаап, сыртка чыгып кетти.
Барчын тушту.
-Салима каша бышты бы?
-Оба бышты. Кухняга тушоспу?
-Жок ушул жерде жеймин. Терезени ачып ташта.
-Умсунай эже ооруп келди. Уктап калды. Дары ичип. Ачпай эле койоун.
-Тургуз. Болмосуно кирип уктасын бир жолу. Бул жерде тамактанабызго.
-Умсунай ордунан атып турду.
-Жогол уйдон. Тез. Козумо корунбой жогол.!!!
-Кетсем кете берем.... Озу ошону кааладыныз эле. Мени кетире албай журот элениз.
Барчын кийимдерин алып кетип калды.
Уйго барып, апасына болгон ишти айтып берди.
-Отура бер куйон келсин. Анан жонотомун.
Арадан уч кун отуп, Акыл Бишкекктен келди. Телефондо баарын уккан эле....
Уйно да барбай Барчындын жанында калып кетти.
-Барчын чакыр куйо баланы тамакка келсин.
Тамактанып буткон сон. Апасы Акылай соз ачты.
-Акыл сени оз баламдай коромун. Менин эн чон балам сенсин. Кызымды сага ишенип бергенмин. Апанын минтип кызымы жерге урганы жакшы эмес. Мен кулчулукка Берген эмесмин. Эгер жакпаса айт жонотпоймун. Апан келип, кечирим сурап кетсин. Байкуш кызым баар жокту бугун айтып берди.
-Апа, мен апам менен озум суйлошомун. Ме кечирим сураймын. Туура айтканыныз Эми мындай болбойт.
-Болунуп жашагыла. Алып чыгып кет кызымы.
-Макул апа. Кичине туруп жумушуму ордуна койуп алып. Мен атамын астынан ото албайм. Атам менен кенешип коромун. Анан чыксак чыгабыз башка уйго...
Эртеси Барчынды алып, уйго барды.
Апасыны дагы капа кылып. Ар турдуу создорду айтты.....
Апасынын Барчындын создору Акылды каттуу жудотту. Аялына болушуп Апасыны катуу капа кылып алды. Инилери да женсин жек коршуп, акесине да баштакыдай мамиле кылбай калышты. Бара бара ыркы кетти... Акыл да уруш чыгарып, бакырып кыйкырып кала турган болду.
Барчын коз жарды. Уул тороду.... Акыл эн бактылуу ата болду. Осконбек, менен Умсунай небере жытын жыттап,жыргап калды. Неберсинин атыны Даниел койду. Уйу кубаныч, шатыкка толду. Акыл уйно келип уулун жыттап, бактылуу.
-Уулум менин. Байлыгым менин. Барчын мага окшош ээ?
-Оба да сага эле окшош. Копиян.
Атасынын баласы. Журчу чон атага чыгабыз. Чон эненге чыгабыз.
- Ал Жак суук. Чыгарбай эле кой.
-Биз озубуз билебиз аа балам?
-Чыкпа дедим.
-Барчын жап жагынды. Болмого кармап албай чыгарып тур чон энеси чон атасына. Уктум алар га да коргозбой жатытыпсын.
-Калп апандын созу калп. Тойдум озу. Башка жашайлы.
-болду тынч бол угуп жатышат.
Чыгып кетишти баласы менен.
Барчын баласынан пайдаланып, Умсунайды коп капа кылды.... Алып чыкпай .баланы карматпай...
Барчын уйдо отурган. Баласын уктатып.
Кайинси кирип келди.
-Жене кандай отурас?
-Жакшы. Рахмат.
-Жене сураныч. Костюмду эч эле утуктой албадым.
-Уйдогу кызга айтыныз. Мен бала уктатып жатамын.
-Беринизчи мага. Иними. Сиз утуктоп берин.
-Эмне бул уйдогулор буйрук бересинер? Мен бул уйго кул эмесмин. Канча жолу айтайын. Бала уктатып жатамын.
-Жене, кандай адамсыз. Биринчи жолу суранып жатамын? Же апамды же бизди тоготпосонуз. Акеми айрып койдунузго.
-аял алып анан башкар, акыл насаатынды айт мага эмес. Чыгып кет.
-Мен эмес, сиз чыгып кетин.
-Иттин баласы. Сен кимсин мага чыгып кет дегидей.?Менин баламдын уйу силер чыгып кеткиле.
Умсунай кирип келди.
-Кайтала, азыркы созунду кайтала.
-Укканыныз.
-Бети жок,
Жаагына чаап жиберди.
-Эмнеге урасыз.?Кимсиз мени ургудай?
Мен али коргозомун баарына. Жооп бересинер. Уйго батырбай кууп жатасынарбы?
Уйдон чыгып кетти. Жаш кыркы чыга элек баланы алып.
Кечинде Акыл кирип келди.
-Апа кандайсыз? Уйдон чыгып кетемин башка жашайбыз. Балам бар. Туура тушунун.
Аялымы батырбадыныз. Сизди башкача корчумун. Дуйнодогу эн кымбат, акылдуу адамым элениз. Бизди кыйналсаныз да эч кимге билдирбей озунуз тарбиялап баккансыз.
-Эртен мен менен барас. Кечирим сурап алып келебиз.
-Барбаймын. Алып келип жашай бер.
Акыл кирип жатып алды....
Барчын ыйлап уйуно кирип барды.
-Барчын. Эмне болду?
-Апа кайненем урду.
-Койчу эмне ыйлайсын? Колун сынгыр эмне урат? Кандай акысы бар? Салбайт белен, бетини тытып албайт белен.
-Ии баланы мынча жука алып келгенсин.
-Бул да кечке ыйлады... Уйку жок.
Эко ызылдап уйго кирип кетишти... Бала эч ыйлагынын койбоду.... Тунку саат уч. Дагы деле басылбайт. Бешике танып, тербетишти. Танкы беш. Баланын эти ысып, ыйла албай калды. Атасы уна таап, больницага алып жоноду... Даниел жаш наристе жолдо эле, болницага жетпей жан берди........
Барчын чачыны жулуп ыйлап
- балам, балаам, ай балам. Апа каранызчы жардам беринизчи апааа. Балам кетип калды..... Менда олом, ансыз мага жашоо жок апааа апааа баламы кайтарып бергилечи? .... Ата айланайын ата,ааааааа баламы алып калгыла жардам берин, суранамын....... , ыйлап, чынырып, бетин тытып жатты...... Эч кимге баш бербей тытынып жиндилик салды... Бирок кеч эле... Абдан кеч эле. Эч Ким жардам бере албады.......
Акыл уктап жаткан эле. Уйкусунан чочуп ойгонду. Тердеп калыптыр.... Басыркадым окшойт.... Ойуна биринчи уулу кирди..
Туруп, жузун жууганы бараткан. Телефонуна чакыруу келди. Кайнатасы эле.
-Алло? Алло ата, Ассаляму алейкум.
-. Ва алейкум салам. Уулум Акыл тез жетип кел... Кудагыйды алып кел....
-Эмне болду.? Тынчылыкпы.?
-Атана берчи телефон ду...
-Азыр...
Атасынын эшигин каккылады.
-Ата, ата.
-Эмне болду? -
-Соз бар эле да ата.
Атасы чыкты телефон ду алып аары басты.
-Ало Касым куда тынчылыкпы?
-Куда тез жетип келгилечи.
-Тынчылыкпы теги?
-Неберниз. ыйлап жиберди.....
-Эмне болду, эмне болду Даниелге?
Арт жактан Уммунай жугуруп чыкты.
-Эмне болуптур.? Тынчылык бекен?
-Акылдын журогу бир жамандыкты сезип, ордунан туралбай калды..
Апа кеттик. Кийингиле........ Ай жолдун алысты гы ай ..... Акылдын жан дуйносу эзилип, учуп жеткиси келип бара жатты...... Ар нерсени ойлоп, тынчы кетти.... Атасы сезди, небересин жоготконун сезди..... Эстеп тумчугуп бара жатты. Умсунай озун озу куноолоп, коз жашын агызып алды.......
Жетип барышты..... Барчын чынырып, Акылга бой таштады... Акыл баламы таап бер ... ... Алып кетишти менден алып кетишти . ... Баламы таап бер суранамын
-Тушунбодум. Эмне болду? Себеби эмне эмне учун менин уулум ? Коз жашы куйулуп жугуруп кирди.. Ак кепинде уулу жатат ... ... Башын мыкчып отуруп калды .. .... Журогу менен ыйлады ..... .Баары ыйлады.... Осконбек баланы алып кетебиз деп жолго камынды...
Барчынды да жолго даярдан деди.. Апасы - - кызым кетпейт, менин кызымы кайненеси уруптур. Сен олтурдун неберемди уйдон кууп чыгып деп асылып кетти......
-Кетпесе кетпесин, алып калгыла ! Акыл артын карап жоноп кетти.. Барчын Акылга жабышып ыйлап, унаасына отуруп алып кетти. Жаш наристени молдо чакырып, барып комуп келишти...... Барчындын жашоосу тозокко айланды....
Акыл озгорду. Баштакы мунозунуз эч теке калбады .... Кагып, согуп, кол да которо баштады... Ара чородо уйго да келбей калып жатты. Кечинде жумуштан келген Акылга Барчын жугуруп, келип мойнуна асылды..
-Акыл сени сагындым....
-Тартчы колунду. Эмне жытанып кеткенсин?
- Тамак кылдым... Соннун тамак кылдым.
-Конулуму айландырбай кач.... Озун жей бер.. Мен жатамын.
-Акыл эмне мага оной ойлоп жатасынбы? Мага да кыйын абдан кыйын.... ..
-Сен ушуну озун каалагансын. Суйлобо мага. Сени коргону козум жок...
Сенин бар экенин, жок экениндин кызыгы жок. Кааласан кет....
-Апан ушундай кылдыбы ?акыры жетти ниетине...
-Эй акмак! Апама тил тийгизбе.... Апамдай болушун учун торолуп кайра жашашын керек..... Апамды да дебей сенин жаныны алдым,билесинби? себеби атамдан сабак алган элем. Кундо келип апама кол которуп , уйго келбей калат эле. Жумалап.Апам эч кимге айтпай бизди озу тарбиялаган ...... Мен аялыма катуу айтпайм. Себеби балам кыйналат экен дегем. Мен апамды коруп кыйналчумун.. Сени да аядым, сен билбедин. Кор болгур .Мени сыйлабадын жок дегенде бир туугандарымы ата энеми да сыйлап койбодун.... Кундо уруш жан жал. Ким жаман апам жаман... Уйдон безип калдым... Жылуу соз, жакшы мамилени конулум коксоп калды. Сенде жок.... Андай нерсе жашабайт..... Уйго келгим да келбейт, уйдон качып калдым..... Жумушта отурупта сени ойлочумун, канткенде сага акыл кирет... Кантенде адам кылам деп ойлочу элем..... Баламды да жеп тындын.... Дагы эмне каалайсын? Тынчып жогол.... Озун каалагандай жаша ... Сага акча керек. Акча менен жаша.... Каалагандай иштет..... Акчадан кымбатыраак нерсе сен учун жок!!!