( Хроніка валодання Лахвай. 1490 - 1920-я гады ). Аб далёкім мінулым Лахвы да нас дайшлі вельмі скупыя звесткі: стаянкі эпохі неаліту, курганы і селішчы больш позняга перыяду. Маецца літаратура пра напады мангола-татараў у 1240-х гадах, але факты недакладныя і скажоныя. І толькі з пачатку XVI стагоддзя маем дакладныя звесткі пра гэты населены пункт. Да канца 1400-х гадоў Лахва была ў падпарадкаванні Давыд-Гарадоцкага князя. 1493 - Пётр Янавіч Мантыгірд, троцкі ваявода, у падарунак ад князя ВКЛ Аляксандра атрымаў Лахву. 1495-1522 - Соф'я Пятроўна Кішка - дачка Мантыгірда, і Станіслаў Кішка 1522 - 1532 - Ганна Кішка + Ян МікалаевічРадзівіл. 1532 - 1565 - Мікалай Янавіч Радзівіл (Чорны). 1567 - 1612 - Мікалай Крыштаф Радзівіл (Сіротка). 1588 - 1612 - Ян Станіслававіч Кішка. 1612 - 1626 - Альбрэхт Уладзіслаў Радзівіл. 1626 - 1642 - Зыгмунд Караль (тут і далей - Радзівілы). 1642 - 1654 - Аляксандр Людвік(г). 1655 - 1680 - Міхаіл Казімір. 1680 - 1720 - Кароль Станіслаў. 1720 - 1762 - Міхаіл Казімір ( Рыбанька ). 1762 - 1790 - Кароль Станіслаў(пане Каханку). 1790 - 1806 - Дамінік Радзівіл 1806 - 1813 - Геранім Дамінік. З 1813 года - расійскае ваеннае ўпраўленне. З 1829 - П. Х. Вітгенштейн і Стэфанія Радзівіл. Далей Лахва перададзена ў Мінскае губернатарства і здавалася ў арэнду розным гаспадарам. У 1830 - 1860-х гадах валодала памешчыца Хілпановіч; гэта яна арганізавала пракладку канала па рацэ Альса да Прыпяці, па якім пушчана новае рэчышча ракі Лахва (Смерць) і пераіменавана ў Смердзь ( раней працякала каля Любані і Лахаўкі). З 1890-х гг. валодаў памешчык фон Дэрвіз, які ў 1905 годзе палову імення прадаў Мінскаму сялянскаму банку ( там узніклі хутары, пазней вёскі Рэдзігерава, Перунова і іншыя). З 1921 года Лахвай завалодалі палякі. ВЫКАРЫСТАНАЯ ЛІТАРАТУРА: Беларуская энцыклапедыя, т. 13, Мінск, 2001. Беластоцкі Апалінар. Успаміны (запіс 1965г.) і перададзены архіў. Дыярыуш Міхаіла Казіміра Радзівіла. "Спадчына", 1994 №4-5, 1995 №1,2. Памяць, Лунінецкі раён, Мінск, Беларусь, 1995. Шпігановіч Вацлаў, Дзённікі, 1772 -1783.
Лахва
:Оксана Пилипцевич (Кашко)
ХТО ВАЛОДАЎ ЛАХВАЙ?
( Хроніка валодання Лахвай. 1490 - 1920-я гады ).
Аб далёкім мінулым Лахвы да нас дайшлі вельмі скупыя звесткі: стаянкі эпохі неаліту, курганы і селішчы больш позняга перыяду. Маецца літаратура пра напады мангола-татараў у 1240-х гадах, але факты недакладныя і скажоныя. І толькі з пачатку XVI стагоддзя маем дакладныя звесткі пра гэты населены пункт.
Да канца 1400-х гадоў Лахва была ў падпарадкаванні Давыд-Гарадоцкага князя.
1493 - Пётр Янавіч Мантыгірд, троцкі ваявода, у падарунак ад князя ВКЛ Аляксандра атрымаў Лахву.
1495-1522 - Соф'я Пятроўна Кішка - дачка Мантыгірда, і Станіслаў Кішка
1522 - 1532 - Ганна Кішка + Ян МікалаевічРадзівіл.
1532 - 1565 - Мікалай Янавіч Радзівіл (Чорны).
1567 - 1612 - Мікалай Крыштаф Радзівіл (Сіротка).
1588 - 1612 - Ян Станіслававіч Кішка.
1612 - 1626 - Альбрэхт Уладзіслаў Радзівіл.
1626 - 1642 - Зыгмунд Караль (тут і далей - Радзівілы).
1642 - 1654 - Аляксандр Людвік(г).
1655 - 1680 - Міхаіл Казімір.
1680 - 1720 - Кароль Станіслаў.
1720 - 1762 - Міхаіл Казімір ( Рыбанька ).
1762 - 1790 - Кароль Станіслаў(пане Каханку).
1790 - 1806 - Дамінік Радзівіл
1806 - 1813 - Геранім Дамінік.
З 1813 года - расійскае ваеннае ўпраўленне.
З 1829 - П. Х. Вітгенштейн і Стэфанія Радзівіл.
Далей Лахва перададзена ў Мінскае губернатарства і здавалася ў арэнду розным гаспадарам.
У 1830 - 1860-х гадах валодала памешчыца Хілпановіч; гэта яна арганізавала пракладку канала па рацэ Альса да Прыпяці, па якім пушчана новае рэчышча ракі Лахва (Смерць) і пераіменавана ў Смердзь ( раней працякала каля Любані і Лахаўкі).
З 1890-х гг. валодаў памешчык фон Дэрвіз, які ў 1905 годзе палову імення прадаў Мінскаму сялянскаму банку ( там узніклі хутары, пазней вёскі Рэдзігерава, Перунова і іншыя).
З 1921 года Лахвай завалодалі палякі.
ВЫКАРЫСТАНАЯ ЛІТАРАТУРА:
Беларуская энцыклапедыя, т. 13, Мінск, 2001.
Беластоцкі Апалінар. Успаміны (запіс 1965г.) і перададзены архіў.
Дыярыуш Міхаіла Казіміра Радзівіла. "Спадчына", 1994 №4-5, 1995 №1,2.
Памяць, Лунінецкі раён, Мінск, Беларусь, 1995.
Шпігановіч Вацлаў, Дзённікі, 1772 -1783.