”. Мастак і вобраз. Прорысі і абразы XVIII–XIX стст. 06.12.2019 г. а 17-й гадзіне ў Нацыянальным мастацкім музеі Рэспублікі Беларусь адкрываецца выстава “Заўсёды гатовы, храбрствуючы...”. Мастак і вобраз. Прорысі і абразы XVIII–XIX стст., якая прадстаўляе творы з калекцыі Веткаўскага музея стараверства і народных традыцый імя Ф.Р. Шклярава. Веткаўскі музей валодае ўнікальнай калекцыяй прорысей – контурных малюнкаў, скапіраваных з іконы-арыгінала. Іх узрост ахоплівае гісторыю самога стараверскага цэнтра ад XVII да XX ст., вядомага як Ветка – Старадуб’е. Самі ж узоры маглі быць і больш старымі. Прорысі рабіліся ў адзін-тры колеры: чорным прамалёўваліся контуры, чырвоным і вохрыстым – прабела, вахрэнне, рухавікі. Затым малюнкі пераводзіліся на ляўкас іконнай дошкі і прадрапваліся іголкай-граф’ёй. Збор малюнкаў у выглядзе кнігі складаў “арыгінал”. Старажытную традыцыю захоўвалі стараверы. З XIX ст. малюнкі сталі збіраць калекцыянеры (напрыклад, “Строгановский лицевой подлинник графа Строганова”, 1869). Мясцовы арыгінал перадаваўся па спадчыне іканапісцамі і ніколі не публікаваўся. Ён, а таксама ўнікальны рукапіс – “Гомельскі тлумачальны іканапісны арыгінал” – прадстаўлены на выставе разам з арыгінальнымі матэрыяламі іканапісу і самімі абразамі веткаўскай школы. Гэта вобразы святых мужоў. Дзве традыцыі стараверскага іканапісу – веткаўскі папоўскі і паморскі беспапоўскі – паказваюць на розніцу ў дачыненні да шануемага абраза і ў спосабах яго ўвасаблення. Парадокс: самы знакаміты паморскі мастак Гаўрыіл Яфімавіч Фралоў (1854–1930) паходзіць са слабады Міцькоўка Чарнігаўскай губерні, з гэтага самага стараверскага “космасу” Веткі – Старадуб’я. Нездарма іконы майстра ёсць у зборы Веткаўскага музея. Гісторыя дынастыі сям’і Фраловых стала падставай для экспедыцыі музейных супрацоўнікаў у Эстонію.
“Заўсёды гатовы, храбрствуючы...
”. Мастак і вобраз.
Прорысі і абразы XVIII–XIX стст.
06.12.2019 г. а 17-й гадзіне ў Нацыянальным мастацкім музеі Рэспублікі Беларусь адкрываецца выстава “Заўсёды гатовы, храбрствуючы...”. Мастак і вобраз. Прорысі і абразы XVIII–XIX стст., якая прадстаўляе творы з калекцыі Веткаўскага музея стараверства і народных традыцый імя Ф.Р. Шклярава.
Веткаўскі музей валодае ўнікальнай калекцыяй прорысей – контурных малюнкаў, скапіраваных з іконы-арыгінала. Іх узрост ахоплівае гісторыю самога стараверскага цэнтра ад XVII да XX ст., вядомага як Ветка – Старадуб’е. Самі ж узоры маглі быць і больш старымі. Прорысі рабіліся ў адзін-тры колеры: чорным прамалёўваліся контуры, чырвоным і вохрыстым – прабела, вахрэнне, рухавікі. Затым малюнкі пераводзіліся на ляўкас іконнай дошкі і прадрапваліся іголкай-граф’ёй. Збор малюнкаў у выглядзе кнігі складаў “арыгінал”. Старажытную традыцыю захоўвалі стараверы. З XIX ст. малюнкі сталі збіраць калекцыянеры (напрыклад, “Строгановский лицевой подлинник графа Строганова”, 1869). Мясцовы арыгінал перадаваўся па спадчыне іканапісцамі і ніколі не публікаваўся. Ён, а таксама ўнікальны рукапіс – “Гомельскі тлумачальны іканапісны арыгінал” – прадстаўлены на выставе разам з арыгінальнымі матэрыяламі іканапісу і самімі абразамі веткаўскай школы. Гэта вобразы святых мужоў.
Дзве традыцыі стараверскага іканапісу – веткаўскі папоўскі і паморскі беспапоўскі – паказваюць на розніцу ў дачыненні да шануемага абраза і ў спосабах яго ўвасаблення. Парадокс: самы знакаміты паморскі мастак Гаўрыіл Яфімавіч Фралоў (1854–1930) паходзіць са слабады Міцькоўка Чарнігаўскай губерні, з гэтага самага стараверскага “космасу” Веткі – Старадуб’я. Нездарма іконы майстра ёсць у зборы Веткаўскага музея. Гісторыя дынастыі сям’і Фраловых стала падставай для экспедыцыі музейных супрацоўнікаў у Эстонію.