ФотаШпацыр па Дзявяткавічам гістарычным - з мінулага ў сучаснае:



Да перабудовы ў расейскую царкву (да 1872 г.) касьцёл СС Пятра і Паўла выглядаў зусім інакш і прыкладна так 👇
графічная рэканструкцыя Аляксандара Нэвар па майму ўласнаму запыту 👆 👇

ад былога шыкоўнага зьнешняга і унутраннага ўбраньня зусім нічога не
засталося 👇

уваходная прыбудова 1872 года пад праваслаўную царкву 👇

не шмат дзе будавалася асобнай званіца

і была яна такой - вельмі прыгожай, з вялізарным гадзіньнікам і гербам👇
Але трэба адзначыць, што герб на званіцы - гэта не ёсьць радавы герб "Świat", які належыў роду Сьлізьняў - уладарам маёнтка ў Дзявяткавічах Новых. Справа ў тым, што ў 1790 годзе, дабудаваўшы касьцёл, памірае апошні на той час са Сьлізьняў мужчынскага полу - ксёндз Тэдэвуш Сьлізень, а яго брат Стэфан Сьлізень і муж Зоф'і Сьлезень (з роду Чацьвярцінскіх) памёр значна раней, і Зоф'я Сілізень становіцца адзінай уладальніцай маёнтка і займаецца дабудовай касьцёла і яго ўпрыгожваньнем. Але не гледзячы на той вялізарны ўклад у дабудову касьцёла, стварэньне шыкоўнага яго інтер'ера, абсталяваньня і багатых літургічных набораў, шляхетка не павінна была парушаць існуючыя каноны геральдыкі, чым і зьўляецца разьмяшчэньне герба яе роду на званіцы і неадпадедным месцы на арнату з камплекту літургічнага адзеньня, які знаходзіцца ў фондах мастацкага музэя Вільні (сучасная Літва).

👆 былая ліпавая алея ад палаца Сьлізьняў да касьцёла, якая пачыналася ад двух флігеляў маёнтка (стайні і карэтнай, сёньня гэта былы клуб і крама) і вяла да самога касьцёла праз вароты ў званіцы, якія былі замураваныя пасьля перабудовы ў расейскую царкву. Касьцёл сёньня 👇

у савецкі час ліпавая алея стала кляновай і ўсёроўна была прыгожай (ф/зд 1975г.)👇
а сёньня гэта, на жаль, "лысая" вуліца з бетонным слупамі і навамоднымі аднолькавыми, як бетонныя слупы, туямі😣 👇

На жаль і ад прыгожага палаца нічога, акрамя аранжэрэі (якую перабудавалі да непазнаваньня ў нейкую вясковага выгляду хатку), не засталося. Некалькі разоў палац грабавалі, у межваенны час адбудоўвалі, у 1939годзе ізноў апустошылі й папалілі амаль усю бібліятэку з 5 тысячаў тамоў і вельмі каштоўны архіў, які зьбіраўся некалькі стагодзьдзяў дзьвума радамі - Мялешкамі й Сьльзьнямі. У верасьні 1941 году партызаны падпалілі танцавальную залю, дзе немцы захоўвалі ровары, канфіскаваныя ў насельніцтва й іншую сваю тэхніку; тады выгарэў увесь палац. Выгараным знутры, мураваны палац застаставаўся да жніўня 1944.

Малюнкі Н.Орды і М. Ялавецкага👆
Гравюра з французкага часопіса ад 02.08.1862г. 👇

1907 год👇

Пры канцы жніўня 1944-га, калі фашыстаў ужо прагналі з нашай зямлі, палац чамусьці падарвалі, а зь яго цэґлы пазьней пабудавалі за касьцёлам сьвінарнік ... Але на сёньняшні час ужо не засталося і таго сьвінарніка з палацавай цэглы... Мясцовыя старажылы лічылі, што палац (адначасова і палац Пуслоўскіх у Косава і палац Пятра Орды ў Дзяравянчыцах) падарвалі партызаны, але гэта не так... старажылы памыляліся...
Руіны палаца Сьлізьняў у пасьляваенны час. Фотаздымак з фондаў краязнаўчага музэя г.Слоніма.👇

Ва ўезьдзе ў двор былі два аднолькавыя й семітрычныя флігеля - стайня й карэтная, якія і па сёньня адныя зь лепшых пабудоў у вёсцы, не гледзячы на тое, што пасьля доўгай іх эксплюатацыі, цяпер яны ў вельмі занядбаным стане

праўда ад іх аднолькавасьці таксама нічога не засталося, бо ў сучасных "дызайнераў" вось такі дзіўны "густ"

на ф/зд 1975 г. справа частка былой карэтнай яшчэ ў лепшым стане👇

Толькі некранутыя падзямельлі палаца час ад часу нагадваюць пра сваё існаваньне, намікаючы пра нейкія свае таямніцы 👇
Гэтая цагляная кладка падзямельнага хода кірункам ад палаца ў бок парка, чарговым разам пацьверджвае існаваньне падзямельных таямніц палаца

Радавая капліца-пахавальня Сьлізьняў на каталіцкіх могілках👇
Капліца Людзьвіка Калупайла👇
самыя старажытныя ў мясцовасьц могілкі , 12 ст.👇
Як распавядалі нашыя мясцовыя краязнаўцы Васіль Уладзіміравіч і Таццяна Пятроўна Ракуці, на гэтых могілках каля 300 надмагільных камянёў рознага памеру.
Увесь час з 12 ст. па нядаўні час ❗а гэта больш 9 стагодзьдзяў❗ тут з мірам пакоіліся нашыя вельмі даўнія продкі, сон якіх абаранялі векавыя сосны дый бярозы ... наступныя пакаленьні хавалі сваіх памерлых у наступных суседніх сыгментах, і асабліва далёка былі сёньняшнія могілкі з сучаснымі помнікамі, да якіх тым бярозам ды соснам у выадку іх падзеньня дастаць і пашкодзіць было не магчыма.... Але знайшліся шкоднікі і па-варварску спаганілі гэтыя могілкі, тэхнікай пассоўвалі намагільныя камяні, бо ім спатрэбілася спачатку "деловая древисина", якая пайшла з жахам можна здагадацца для чаго... потым папілавалі астатнія "вельмі шкодныя" сосны і прыгажуні бярозы... для кацельнай гэтым варварам яны спатрэбіліся больш.... Чалавек - гэта вельмі шкодная істота на гэтай планэце....

Так было да нашэсьця варвараў:
На здымку Васіль Уладзіміравіч Ракуць распавядае пра старажытныя могілкі для беларускага тэлебачаньня

Старажытныя могілкі з цівасьцю разглядае і фатаграфуе Алекса́ндр Григо́рьевич Авдее́в — российский историк, археолог, эпиграфист, педагог. Доктор исторических наук (2020), профессор историко-филологического факультета Православного Свято-Тихоновского гуманитарного университета, научный сотрудник Университета Дмитрия Пожарского, ответственный редактор сборника «Вопросы эпиграфики». Автор четырёх монографий и более 550 статей. 👇
👇 Вось гэтыя фотаздымкі не пасьля Першай Сусьветнай вайны і не пасьля фашыскага нашэсьця 2-й Сусьветнай вайны.... ТАКІМІ СТАЛІ МОГІЛКІ ПАСЬЛЯ НАШЭСЬЦЯ СУЧАСНЫХ МЯСЦОВЫХ ВАРВАРАЎ, якім не цікава гісторыя продкаў і гісторыя свайго края, якой, дарэчы, іх вучыў іх былы настаўнік Васіль Ракуць, у якіх адсутнічаюць самыя звычайныя чалавечыя пачуцьці і таму яны так пазьдзекваліся над могілкамі, якіх не кранаў ніхто амаль 10 ст . 👇
Куда и за сколько ушла эта намогильная неучтенная "деловая древесина" и чем она теперь служит человеку - детской краваткой, обеденным столом или добротным натуральным полом?

Комментарии