Бир қавмда мудхиш жиноят содир бўлди. Оқсоқоллар тахминларга суяниб бир йигитни айбдор деб топдилар ва қавмдан бадарға қилдилар. Йигит хар қанча ўзини оқламасин, хеч ким–хатто ота–онаси хам бегунохлигига ишонмадилар. Йигит ноилож қавмдан чиқиб кетди. Аламига чидолмай борса келмас чўлларига бош олиб кетди. Дунёда хеч бир зот менга ишонмас экан, яшашдан не наф, деб ўкинганди. У уч кун оч–нахор, сувсиз юриб, сахро ўртасига етиб борибдию, ортиқ юришга холи қолмай, йиқилибди.–Эй Азроил, ол жонимни! –деб ох урибди. Шу пайт қандайдир шарпа тепасига келганини сезди.–Кимсан?–Мен Азроилман!–Эй Худо ўзингга шукр! Ол жонимни, тўйдим хаммасидан!–Охирги тилагингни айтиб қол, хозир жонингни оламан!–Охирги тилагим...–инграганча ўйга толди йигит.–Ха, унутаёзибман. Мени бир дўстим бор эди. Аччиқ устида у билан хайрлашмай йўлга чиқибман. Шу дўстимни умрини зиёда қил! Узоқ йиллар мени хақимга дуо қилиб юрсин!Йигит гапини тугатиб жим бўлибди. Энди Азроил жонимни олса керак деб кутаётганди. Аммо, атроф жимжит эмиш!–Эй Азроил, қанисан? Олмайсанми жонимни?–Эй одамзот, Аллох сенга яна умр берди! Жонинг яна ўзингда омонат қолади.–Нега ахир?–Сен умрини сўраган дўстинг сендан олдин жон беришга тайёр эди. У ортингдан сени излаб йўлга чиққан экан. Аллохим унинг хам сўнгги тилакларини ижобат қилди! Тез орада у келади ва сени қайтариб олиб кетади!–Унинг сўнгги тилаги нима экан?–Майли мени жоним олсанг хам, аммо дўстимни ўзинг панохингда асра, деб тинмай ёлбориб турибди,–жавоб қилибди Азроил.*****Ўғирликда гумон қилинган Дилмуродни қўйиб юборишди. Йигит уйига келиб, нарсаларини йиғиштириб кетишга чоғланди. Ота–онаси ва акасининг гапларини инобатга олмади.–Ака, мени ўғри қилишган жойда яшай олмайман!–деди–ю, бобосиникига кўчиб кетди. Жахлидан тушса қайтиб келар, деб ота–онаси хам қистовга олмадилар.Дилмурод эртасига ўртоғи Ёдгорларникига келди. Афсуски дўсти ишга кетиб бўлган экан. Кечқурун келса кўришаман, деб ортига қайтди. Шом пайти эса кўчада Паханни кўриб қолди. Иккиси бироз гаплашиб турганларида Пахан Ёдгор ва Юлдуз хақда гап очиб қолди. Ўзи Ёдгорга айтган маълумотларни яна мақтаниб гапиришга тушди.–Ёдгорни қаерда кўрдинг?–Сентирга кираверишда устахона борку, толлар тагида. Ўша ерда ишлаяпти у. Устага шогирд тушган, хаммаёғи мойга ботиб...Дилмурод унинг гаплари давомини эшитиб ўтирмади. Ички туйғулари дўстининг бошига қора булутлар йиғилаётганидан хабар бериб турарди.–Хой, мунча шошиб қаёққа жўнавординг?–Пахан хайрон бўлганча қолаверди.Энди эса, азиз ўқувчимнинг рухсати билан воқеалар ривожини шахарга кўчирсак. Ёдингизда бўлса Ёдгор дехқон бозори олдида турганди. Фарходнинг таниши бўлмиш Дилшод исмли йигит анча кечикиб келди. Бу орада қоронғу туша бошлаган, атрофдаги биноларнинг чиқроқлари бирин- кетин ёна бошлаганди.–Ака узр, бироз куттириб қўйдим.–Майли, хечқиси йўқ. Кеттикми?–Кеттик ака.Улар машинага ўтиришаётганда, ортларига бир машина қаттиқ тормоз босиб тўхтади. Дилшод ёндаги кўзгу орқали орқага қараркан, кулиб қўйди.–Мени тўхтатмоқчими, нима мен таксимидим!Ёдгор бунга эътибор қаратмади. Агар бироз қизиқиб ортига қарганда эхтимол таниш юзни кўрган бўлармиди.Дилшод машинасини ўқдек учириб хайдаб кетди. Ёдгор уста эмасми, дарров машинанинг холатига эътибор қаратди.–Моторни охирги марта қачон кўрсатгансиз устага?–Устага? Нимага энди?–Моторингизда муаммолар борга ўхшаяпти. Қанча тез олиб бориб кўрсатсангиз шунча арзон битади ишингиз.–Устамисиз ака?–Хали шогирдман, уста бўлганимча йўқ.–Машина акамники, гапларингизни айтиб қўяман борганимда.–Шундай қилинг.–Ака, мен бир жойга боришим керак эди, бугун сизга шерик бўлолмасам керак.–Майли, бир ўзим киравераман.–Аммо, сал вахтлироқ келяпмиз шекилли. Биз одатда бундан сал кечроқ келардик.–Кутиб тураман,–деди Ёдгор қўл силтаб. Хамрохи уни қанақадир оралиқ кўчалардан юриб манзилига етказди. –Ака, анави кичик эшикни кўряасизми? Шу ердан таққиллатасиз, саволига мен айтгандек жавоб қилсангиз, кейин ўзлари олиб кириб кетишади.–Бу ховлику, мен “дом”да бўлса керак деб ўйлагандим.–Ака, точкалар домда ўзи. Бу ерда танлов бўлади–да. Кейин анави квартиралардан биронтасига олиб киришади,–Дилшод уйлар ортида кўриниб турган кўп қаватли “дом”ларга имо қилди.–Ха–а, тушунарли. Рахмат ука, саломат бўлинг!Ёдгор у кўрсатган эшикка яқинлашаркан, баланд деворларга разм солди. Афтидан бу эшик асосий кириш жойи эмасди. Афтидан, одамлар кўзидан паналаш учун кириш–чиқишни шу эшикча орқали амалга оширишса керак, тахмин қилди.У эшик тугмасини босиб кута бошлади. Хеч қанча ўтмай эшик очилиб, ўзи тенгқур йигит чиқди.–Келинг, нима хизмат!–Қорним оғрияпти, кўкнори керак,–деди Ёдгор Дилшод ўргатганидек.–Кўкнори қолмадию, аммо бирон дори топилиб қолса керак сиз учун. Киринг!Ёдгор ичкарига кираётганда бояги йигит атрофга олазарак қараб олди. Узоқдан келаётган машина нурлари кўзини қамаштираётганда ўзини тезгина ичкарига олди.–Ортимдан юринг!–деди у тез-тез юриб. Қахрамонимиз унинг кетидан бориб, катта ойнали хонага кирди. У ерда ёши каттароқ бир аёл бокалда сув ичиб турган экан.–Қундуз опа, сизга келишибди.–бояги йигит Ёдгорни ташлаб ўзи чиқиб кетди.–Келинг ука, столга яқинроқ келаверинг. Нима ичасиз, ароқ, коняк?–Рахмат мен ичмайман,–деди Ёдгор у кўрсатган жойга бориб ўтираркан. Қундуз бу жавобдан сўнг унга бошқатдан разм солиб қараб чиқди.–Майли, ихиёрингиз. Ўзбек бўлсинми ё рус?–Нима?–тушунмай сўради йигит.–Сизга қанақа қиз маъқул, ўзбекми ё русми?–Ха–а, шунқақа демайсизми. Ўзимизни ўзбекдан қўймасин опа!–деди худди бу ишларда устаси фаранглардек кўринишга уриниб.Қундуз унинг олдига пакет ташлади. Қия очиқ жойидан бир даста расмлар учи кўриниб қолди. Ёдгор пакетни олиб ичига қўл солди. Расмларни олаётганда Қундуз яна бир пакетни ташлади–да:–Пулидан қочмасангиз янгилари бор!Ёдгор қўлидаги расмларни қайтариб пакетга соларкан, иккинчи пакетни олди. Унда бор йўғи тўртта расм чиқди. Энг бетида ёшгина, кулча юзли қизчанинг расми турганди. Йигит унга қараркан “шундай ёш қиза, эссиз!” деган ўй ўтди хаёлидан.–Буниси боғи эрамдан, очилмаган ғунчадек! Нархиям шунга яраша!–Қиммат экан!–йигит унинг гапини охиригача эшитмай, расмни олиб столга ташлади. Тагида Юлдузнинг расми чиқди. Ёдгор уни кўрдию, юраги қалқиб кетди.–Буниси хам қимматлик қилса керак сизга,–киноя қилди Қундуз.–Йўқ, шуниси маъқул! Олиб келаверинг!–Йигитча бу ерга хеч ким олиб келинмайди, сизни олиб боришади. Аммо...–Нима аммо?–У хозир ухлаётган бўлса керак.–Хали уйқу вақти бўлмадику?–Бу ерда вақт бошқача укам, кундузи дам тунда иш. Эшитгандирсиз, тунги капалаклар...–Уйғотинг, менга шу қиз маъқул.–Яхши, мен билан юринг!Қундуз ховлига йўл олди. Ховли четидаги хонага кириб кетди. Бироздан сўнг гугурт чўпини тишлаб олган, хайбатидан буқа чўчийдиган бир одамни бошлаб чиқди.–Толик, уни дикая розага олиб бор. Эсингда бўлсин, майда пул керакмас! Тўловни олиб тез қайт, иш бор!–Ок!–деди барзанги оғзидаги гугурт чўпни у лунжига бу лунжига ўтказиб ўйнаркан.Барзанги Ёдгорни эргаштириб, керакли домга борди. Учинчи қаватга кўтарилиб эшикни қандайдир ўзига таниш ритм билан таққиллатди. Ичкаридан зулфиннинг шиқирлаши эшитилди.–О–о, Толик, қалайсан?–деди эшикни очган жувон.–Сен сўрагандан бери яхшиман!–Толик уни елкаси билан туриб ичкарига кирди. Ёдгор хам унга эргашди. Толик бир–икки қадам юргач ортига ўгирилди,–Дикая роза тайёрми?–Жиннимисан, хали вахлику, уйғотганим йўқ.–Уйғот, мижоз келди. Малласоччи?–Малласоч сен учун доимо тайёр, кирасанми?–Йўқ, хозир ишим бор. Сен бор, қизни уйғот, окахон кутиб қолмасин! Алик қани?–Алик ошхонада, завтрик қиляпти,–бояги жувон йўл–йўлакай жавоб қилди.Ёдгор тушундики, бу ерда қўриқчи хам бор. У атрофга назар ташлаб, Юлдузни олиб чиқиб кетиш осон бўлмаслигини тушунди.–Окахон, касса!–деди Толик қўлини чўзиб.–Қанча қоласиз?–Бир соат,–деди Ёдгор.–Бир соат?!–Толик ажаблангандек елкаларини қисиб қўйди.–Майли ихтиёрингиз. Беш юз берсангиз бўлди, бизга фарқи йўқ. Егулик ва ичимликларга алохида тўлайсиз, буни анавилар олишади. Нима хизмат бўлса ўшаларга айтасиз.–Хўп.Толик пулни олиб, ортига қайтди. У чиқиб кетгач, Ёдгор хона бўйлаб майда қадам ташлаганча кута бошлади. Оёғига момиқ ботаётган Эроний гиламлар, девордаги манзарали расмларни томоша қила бошлади. Кейин бутун бошли деворни эгаллаган катта сервантга яқинлашди. Ойнали эшик ортида турли ичимликлар, сигареталар териб ташланган экан.–Кутиб қолмадингизми? Маликамиз эндигина уйғонди, бирон нима ичиб турсизми?–ортидан бояги жувоннинг овози эшитилди.–Йўқ, мен ичкарига қира қолай.–Хали тайёрмас дедимку ука.–лабини бурди жувон.–Мен сени уканг эмасман! Кейин, мени бунақа куттиришмайди хеч! Сиз ортимдан газсиз сув олиб кир!Ёдгор шу гапларига муносиб равишда шахдам қадамлар ташлаб, жувон чиққан эшикни очди. Ичкаридаги диванда тиззаларини қучоқлаганча ерга қараб бир қиз ўтирарди. Ёдгор кирганда хам бошини кўтармади.–Юлдуз,–аста чақирди қизни.ҚИз кескин бошини кўтариб қаради. Ёдгорни кўриб, бехтиёр ўрнидан туриб олди. Унинг катта–катта очилган кўзларида ярми хайрат ярми уятни акс эттирувчи нигохлар мужассам эди.–Мени таниганингни сездирма?–Ёдгор вақтида огохлантирган экан. Бояги жувон иккита стакан ва газсиз сув билан кириб келди.–Нима овқат буюрасизлар?–Нималар бор?–деди Ёдгор унга ўгирилиб.-Хохлаган овқатингиз топилади. Йўғини буюртма қиламиз келтириб беришади.–Унда икки порс ош олиб кел.–Ие, ука, сиз қаерга келганинигизни биласизми ўзи? Бу ер сизга чойхона эмас, ош бўмайди бу ерда.Ёдгор қовун туширганини билиб бироз тараддудланди. Кейин хатосини тўғрилаш учун гапни қисқа қила қолди:–Гўштлироқ бирон таом олиб кел унда. Кейин, киришдан олдин эшикни таққиллатишни унутма!–Хўп!–жувон қарс этиб эшикни ёпти. Зарб билан ёпилган эшик ортига қайтиб қия очилиб қолди. Аммо, буни Ёдгор хам Юлдуз хам кўрмай қолишди.–Мени қандай топтинг Ёдгор!–Бу хақда кейин гаплашамиз. Хозир бу ердан чиқиб кетишни ўйлайлик.–Буни иложи йўқ. Деразаларга панжара ўрнатилган. Эшикдан эса мени чиқаришмайди.–Чиқамиз!–Ёдгор, мени деб хаётингни хавфга қўйма. Мен...мен тамом бўлдим.–Бекорларни айтибсан! Сени олиб кетмасам қанақа йигит бўлдим. Анави хотин қачон овқат олиб киради?– Хозир кирса керак. Нимани ўйлаяпсан?–Уни боғлаб, эшикдан чиқиб кетамиз!–Нима?–эшик олдида патнис кўтарган жувон турарди.–Кимни боғламоқчисиз?–Мен сизга эшикни тақиллатиб киринг дегандимку–Ёпиқ эшик тақиллатилади. Бу эса очиқ экан. Алик! Алик, бу ёққа қара! Мехмонимиз боққа гул хидлашгамас, олиб қочишга келибди чоғи.Жувоннинг ортидан гавдаси Ёдгорга тенг бўлган бир йигит кириб келди. Ёдгорга тезгина яқинлашди–да, муштларини ишга солди. Ёдгор биринчи муштга чап бердию, аммо иккинчисини ўтказиб юборди. Алик яна бир икки мушт тушириб Ёдгорни бир қоп шалвираган гўштга айлантириб қўйди. Рақиби бунчалик кучга эгалигини кутмаган йигит қўлларини ортига боғлаётанда бир–икки чирандию, арқондан қутула олмади.–Чиранма йигитча!–жувон энди “сен”лашга ўтди. –Тамом бўлдинг?Юлдузни хам Ёдгорни хам бояги ховлига бошлаб боришди. Қундуз Аликнинг гапларини эшитгач, буйруқ берди:–Қизни тепага, болохонага қамаб қўйинглар. Манавини эса бурчакка, итни қафасига тиқ! Қилтириқ келса ўзи хал қилади.Ёдгор кичкинагина сассиқ катак ичида тиззалаб ўтирганча қўлларини бўшатишга урина бошлади. Гавдасини тик қилишнинг иложи йўқ эди, том пастгина экан. Ёдгор ховлида хеч ким қолмаган пайти орқага боғланган қўлини катакнинг деворлари қиррасига ишқалаб узишга урина бошлади. Бироқ, арқон қолиб билаклари ишқаландию, тезда шилиниб қон оқа бошлади. Йигит шунда хам умидини узмай, иложи борича кафтларини очиб, деворга арқонни тўғрилашга уринди.Шу пайт нақ тепасида кимдир катак устига сакраб тушгандек овоз эшитилди. Ёдгор нима бўлди экан дегандек панжарага тиззалаб юриб яқинлашди–да, осмонга қаради. Қандайдир бош эгилиб қаради.–Ёдгор, тирикмисан?Бу таниш овозни эшитганда Ёдгор хурсандлигидан бақириб юбораёзди.01.04.2021 Дониёр Ахмаджонов.
Ёдгор ёхуд зулматдаги ҳаёт–11.
Бир қавмда мудхиш жиноят содир бўлди. Оқсоқоллар тахминларга суяниб бир йигитни айбдор деб топдилар ва қавмдан бадарға қилдилар. Йигит хар қанча ўзини оқламасин, хеч ким–хатто ота–онаси хам бегунохлигига ишонмадилар. Йигит ноилож қавмдан чиқиб кетди. Аламига чидолмай борса келмас чўлларига бош олиб кетди. Дунёда хеч бир зот менга ишонмас экан, яшашдан не наф, деб ўкинганди. У уч кун оч–нахор, сувсиз юриб, сахро ўртасига етиб борибдию, ортиқ юришга холи қолмай, йиқилибди.
–Эй Азроил, ол жонимни! –деб ох урибди. Шу пайт қандайдир шарпа тепасига келганини сезди.
–Кимсан?
–Мен Азроилман!
–Эй Худо ўзингга шукр! Ол жонимни, тўйдим хаммасидан!
–Охирги тилагингни айтиб қол, хозир жонингни оламан!
–Охирги тилагим...–инграганча ўйга толди йигит.–Ха, унутаёзибман. Мени бир дўстим бор эди. Аччиқ устида у билан хайрлашмай йўлга чиқибман. Шу дўстимни умрини зиёда қил! Узоқ йиллар мени хақимга дуо қилиб юрсин!
Йигит гапини тугатиб жим бўлибди. Энди Азроил жонимни олса керак деб кутаётганди. Аммо, атроф жимжит эмиш!
–Эй Азроил, қанисан? Олмайсанми жонимни?
–Эй одамзот, Аллох сенга яна умр берди! Жонинг яна ўзингда омонат қолади.
–Нега ахир?
–Сен умрини сўраган дўстинг сендан олдин жон беришга тайёр эди. У ортингдан сени излаб йўлга чиққан экан. Аллохим унинг хам сўнгги тилакларини ижобат қилди! Тез орада у келади ва сени қайтариб олиб кетади!
–Унинг сўнгги тилаги нима экан?
–Майли мени жоним олсанг хам, аммо дўстимни ўзинг панохингда асра, деб тинмай ёлбориб турибди,–жавоб қилибди Азроил.
*****
Ўғирликда гумон қилинган Дилмуродни қўйиб юборишди. Йигит уйига келиб, нарсаларини йиғиштириб кетишга чоғланди. Ота–онаси ва акасининг гапларини инобатга олмади.
–Ака, мени ўғри қилишган жойда яшай олмайман!–деди–ю, бобосиникига кўчиб кетди. Жахлидан тушса қайтиб келар, деб ота–онаси хам қистовга олмадилар.
Дилмурод эртасига ўртоғи Ёдгорларникига келди. Афсуски дўсти ишга кетиб бўлган экан. Кечқурун келса кўришаман, деб ортига қайтди. Шом пайти эса кўчада Паханни кўриб қолди. Иккиси бироз гаплашиб турганларида Пахан Ёдгор ва Юлдуз хақда гап очиб қолди. Ўзи Ёдгорга айтган маълумотларни яна мақтаниб гапиришга тушди.
–Ёдгорни қаерда кўрдинг?
–Сентирга кираверишда устахона борку, толлар тагида. Ўша ерда ишлаяпти у. Устага шогирд тушган, хаммаёғи мойга ботиб...
Дилмурод унинг гаплари давомини эшитиб ўтирмади. Ички туйғулари дўстининг бошига қора булутлар йиғилаётганидан хабар бериб турарди.
–Хой, мунча шошиб қаёққа жўнавординг?–Пахан хайрон бўлганча қолаверди.
Энди эса, азиз ўқувчимнинг рухсати билан воқеалар ривожини шахарга кўчирсак. Ёдингизда бўлса Ёдгор дехқон бозори олдида турганди. Фарходнинг таниши бўлмиш Дилшод исмли йигит анча кечикиб келди. Бу орада қоронғу туша бошлаган, атрофдаги биноларнинг чиқроқлари бирин- кетин ёна бошлаганди.
–Ака узр, бироз куттириб қўйдим.
–Майли, хечқиси йўқ. Кеттикми?
–Кеттик ака.
Улар машинага ўтиришаётганда, ортларига бир машина қаттиқ тормоз босиб тўхтади. Дилшод ёндаги кўзгу орқали орқага қараркан, кулиб қўйди.
–Мени тўхтатмоқчими, нима мен таксимидим!
Ёдгор бунга эътибор қаратмади. Агар бироз қизиқиб ортига қарганда эхтимол таниш юзни кўрган бўлармиди.
Дилшод машинасини ўқдек учириб хайдаб кетди. Ёдгор уста эмасми, дарров машинанинг холатига эътибор қаратди.
–Моторни охирги марта қачон кўрсатгансиз устага?
–Устага? Нимага энди?
–Моторингизда муаммолар борга ўхшаяпти. Қанча тез олиб бориб кўрсатсангиз шунча арзон битади ишингиз.
–Устамисиз ака?
–Хали шогирдман, уста бўлганимча йўқ.
–Машина акамники, гапларингизни айтиб қўяман борганимда.
–Шундай қилинг.
–Ака, мен бир жойга боришим керак эди, бугун сизга шерик бўлолмасам керак.
–Майли, бир ўзим киравераман.
–Аммо, сал вахтлироқ келяпмиз шекилли. Биз одатда бундан сал кечроқ келардик.
–Кутиб тураман,–деди Ёдгор қўл силтаб. Хамрохи уни қанақадир оралиқ кўчалардан юриб манзилига етказди. –Ака, анави кичик эшикни кўряасизми? Шу ердан таққиллатасиз, саволига мен айтгандек жавоб қилсангиз, кейин ўзлари олиб кириб кетишади.
–Бу ховлику, мен “дом”да бўлса керак деб ўйлагандим.
–Ака, точкалар домда ўзи. Бу ерда танлов бўлади–да. Кейин анави квартиралардан биронтасига олиб киришади,–Дилшод уйлар ортида кўриниб турган кўп қаватли “дом”ларга имо қилди.
–Ха–а, тушунарли. Рахмат ука, саломат бўлинг!
Ёдгор у кўрсатган эшикка яқинлашаркан, баланд деворларга разм солди. Афтидан бу эшик асосий кириш жойи эмасди. Афтидан, одамлар кўзидан паналаш учун кириш–чиқишни шу эшикча орқали амалга оширишса керак, тахмин қилди.
У эшик тугмасини босиб кута бошлади. Хеч қанча ўтмай эшик очилиб, ўзи тенгқур йигит чиқди.
–Келинг, нима хизмат!
–Қорним оғрияпти, кўкнори керак,–деди Ёдгор Дилшод ўргатганидек.
–Кўкнори қолмадию, аммо бирон дори топилиб қолса керак сиз учун. Киринг!
Ёдгор ичкарига кираётганда бояги йигит атрофга олазарак қараб олди. Узоқдан келаётган машина нурлари кўзини қамаштираётганда ўзини тезгина ичкарига олди.
–Ортимдан юринг!–деди у тез-тез юриб. Қахрамонимиз унинг кетидан бориб, катта ойнали хонага кирди. У ерда ёши каттароқ бир аёл бокалда сув ичиб турган экан.
–Қундуз опа, сизга келишибди.–бояги йигит Ёдгорни ташлаб ўзи чиқиб кетди.
–Келинг ука, столга яқинроқ келаверинг. Нима ичасиз, ароқ, коняк?
–Рахмат мен ичмайман,–деди Ёдгор у кўрсатган жойга бориб ўтираркан. Қундуз бу жавобдан сўнг унга бошқатдан разм солиб қараб чиқди.
–Майли, ихиёрингиз. Ўзбек бўлсинми ё рус?
–Нима?–тушунмай сўради йигит.
–Сизга қанақа қиз маъқул, ўзбекми ё русми?
–Ха–а, шунқақа демайсизми. Ўзимизни ўзбекдан қўймасин опа!–деди худди бу ишларда устаси фаранглардек кўринишга уриниб.
Қундуз унинг олдига пакет ташлади. Қия очиқ жойидан бир даста расмлар учи кўриниб қолди. Ёдгор пакетни олиб ичига қўл солди. Расмларни олаётганда Қундуз яна бир пакетни ташлади–да:
–Пулидан қочмасангиз янгилари бор!
Ёдгор қўлидаги расмларни қайтариб пакетга соларкан, иккинчи пакетни олди. Унда бор йўғи тўртта расм чиқди. Энг бетида ёшгина, кулча юзли қизчанинг расми турганди. Йигит унга қараркан “шундай ёш қиза, эссиз!” деган ўй ўтди хаёлидан.
–Буниси боғи эрамдан, очилмаган ғунчадек! Нархиям шунга яраша!
–Қиммат экан!–йигит унинг гапини охиригача эшитмай, расмни олиб столга ташлади. Тагида Юлдузнинг расми чиқди. Ёдгор уни кўрдию, юраги қалқиб кетди.
–Буниси хам қимматлик қилса керак сизга,–киноя қилди Қундуз.
–Йўқ, шуниси маъқул! Олиб келаверинг!
–Йигитча бу ерга хеч ким олиб келинмайди, сизни олиб боришади. Аммо...
–Нима аммо?
–У хозир ухлаётган бўлса керак.
–Хали уйқу вақти бўлмадику?
–Бу ерда вақт бошқача укам, кундузи дам тунда иш. Эшитгандирсиз, тунги капалаклар...
–Уйғотинг, менга шу қиз маъқул.
–Яхши, мен билан юринг!
Қундуз ховлига йўл олди. Ховли четидаги хонага кириб кетди. Бироздан сўнг гугурт чўпини тишлаб олган, хайбатидан буқа чўчийдиган бир одамни бошлаб чиқди.
–Толик, уни дикая розага олиб бор. Эсингда бўлсин, майда пул керакмас! Тўловни олиб тез қайт, иш бор!
–Ок!–деди барзанги оғзидаги гугурт чўпни у лунжига бу лунжига ўтказиб ўйнаркан.
Барзанги Ёдгорни эргаштириб, керакли домга борди. Учинчи қаватга кўтарилиб эшикни қандайдир ўзига таниш ритм билан таққиллатди. Ичкаридан зулфиннинг шиқирлаши эшитилди.
–О–о, Толик, қалайсан?–деди эшикни очган жувон.
–Сен сўрагандан бери яхшиман!–Толик уни елкаси билан туриб ичкарига кирди. Ёдгор хам унга эргашди. Толик бир–икки қадам юргач ортига ўгирилди,–Дикая роза тайёрми?
–Жиннимисан, хали вахлику, уйғотганим йўқ.
–Уйғот, мижоз келди. Малласоччи?
–Малласоч сен учун доимо тайёр, кирасанми?
–Йўқ, хозир ишим бор. Сен бор, қизни уйғот, окахон кутиб қолмасин! Алик қани?
–Алик ошхонада, завтрик қиляпти,–бояги жувон йўл–йўлакай жавоб қилди.
Ёдгор тушундики, бу ерда қўриқчи хам бор. У атрофга назар ташлаб, Юлдузни олиб чиқиб кетиш осон бўлмаслигини тушунди.
–Окахон, касса!–деди Толик қўлини чўзиб.–Қанча қоласиз?
–Бир соат,–деди Ёдгор.
–Бир соат?!–Толик ажаблангандек елкаларини қисиб қўйди.–Майли ихтиёрингиз. Беш юз берсангиз бўлди, бизга фарқи йўқ. Егулик ва ичимликларга алохида тўлайсиз, буни анавилар олишади. Нима хизмат бўлса ўшаларга айтасиз.
–Хўп.
Толик пулни олиб, ортига қайтди. У чиқиб кетгач, Ёдгор хона бўйлаб майда қадам ташлаганча кута бошлади. Оёғига момиқ ботаётган Эроний гиламлар, девордаги манзарали расмларни томоша қила бошлади. Кейин бутун бошли деворни эгаллаган катта сервантга яқинлашди. Ойнали эшик ортида турли ичимликлар, сигареталар териб ташланган экан.
–Кутиб қолмадингизми? Маликамиз эндигина уйғонди, бирон нима ичиб турсизми?–ортидан бояги жувоннинг овози эшитилди.
–Йўқ, мен ичкарига қира қолай.
–Хали тайёрмас дедимку ука.–лабини бурди жувон.
–Мен сени уканг эмасман! Кейин, мени бунақа куттиришмайди хеч! Сиз ортимдан газсиз сув олиб кир!
Ёдгор шу гапларига муносиб равишда шахдам қадамлар ташлаб, жувон чиққан эшикни очди. Ичкаридаги диванда тиззаларини қучоқлаганча ерга қараб бир қиз ўтирарди. Ёдгор кирганда хам бошини кўтармади.
–Юлдуз,–аста чақирди қизни.
ҚИз кескин бошини кўтариб қаради. Ёдгорни кўриб, бехтиёр ўрнидан туриб олди. Унинг катта–катта очилган кўзларида ярми хайрат ярми уятни акс эттирувчи нигохлар мужассам эди.
–Мени таниганингни сездирма?–Ёдгор вақтида огохлантирган экан. Бояги жувон иккита стакан ва газсиз сув билан кириб келди.
–Нима овқат буюрасизлар?
–Нималар бор?–деди Ёдгор унга ўгирилиб.
-Хохлаган овқатингиз топилади. Йўғини буюртма қиламиз келтириб беришади.
–Унда икки порс ош олиб кел.
–Ие, ука, сиз қаерга келганинигизни биласизми ўзи? Бу ер сизга чойхона эмас, ош бўмайди бу ерда.
Ёдгор қовун туширганини билиб бироз тараддудланди. Кейин хатосини тўғрилаш учун гапни қисқа қила қолди:
–Гўштлироқ бирон таом олиб кел унда. Кейин, киришдан олдин эшикни таққиллатишни унутма!
–Хўп!–жувон қарс этиб эшикни ёпти. Зарб билан ёпилган эшик ортига қайтиб қия очилиб қолди. Аммо, буни Ёдгор хам Юлдуз хам кўрмай қолишди.
–Мени қандай топтинг Ёдгор!
–Бу хақда кейин гаплашамиз. Хозир бу ердан чиқиб кетишни ўйлайлик.
–Буни иложи йўқ. Деразаларга панжара ўрнатилган. Эшикдан эса мени чиқаришмайди.
–Чиқамиз!
–Ёдгор, мени деб хаётингни хавфга қўйма. Мен...мен тамом бўлдим.
–Бекорларни айтибсан! Сени олиб кетмасам қанақа йигит бўлдим. Анави хотин қачон овқат олиб киради?
– Хозир кирса керак. Нимани ўйлаяпсан?
–Уни боғлаб, эшикдан чиқиб кетамиз!
–Нима?–эшик олдида патнис кўтарган жувон турарди.–Кимни боғламоқчисиз?
–Мен сизга эшикни тақиллатиб киринг дегандимку
–Ёпиқ эшик тақиллатилади. Бу эса очиқ экан. Алик! Алик, бу ёққа қара! Мехмонимиз боққа гул хидлашгамас, олиб қочишга келибди чоғи.
Жувоннинг ортидан гавдаси Ёдгорга тенг бўлган бир йигит кириб келди. Ёдгорга тезгина яқинлашди–да, муштларини ишга солди. Ёдгор биринчи муштга чап бердию, аммо иккинчисини ўтказиб юборди. Алик яна бир икки мушт тушириб Ёдгорни бир қоп шалвираган гўштга айлантириб қўйди. Рақиби бунчалик кучга эгалигини кутмаган йигит қўлларини ортига боғлаётанда бир–икки чирандию, арқондан қутула олмади.
–Чиранма йигитча!–жувон энди “сен”лашга ўтди. –Тамом бўлдинг?
Юлдузни хам Ёдгорни хам бояги ховлига бошлаб боришди. Қундуз Аликнинг гапларини эшитгач, буйруқ берди:
–Қизни тепага, болохонага қамаб қўйинглар. Манавини эса бурчакка, итни қафасига тиқ! Қилтириқ келса ўзи хал қилади.
Ёдгор кичкинагина сассиқ катак ичида тиззалаб ўтирганча қўлларини бўшатишга урина бошлади. Гавдасини тик қилишнинг иложи йўқ эди, том пастгина экан. Ёдгор ховлида хеч ким қолмаган пайти орқага боғланган қўлини катакнинг деворлари қиррасига ишқалаб узишга урина бошлади. Бироқ, арқон қолиб билаклари ишқаландию, тезда шилиниб қон оқа бошлади. Йигит шунда хам умидини узмай, иложи борича кафтларини очиб, деворга арқонни тўғрилашга уринди.
Шу пайт нақ тепасида кимдир катак устига сакраб тушгандек овоз эшитилди. Ёдгор нима бўлди экан дегандек панжарага тиззалаб юриб яқинлашди–да, осмонга қаради. Қандайдир бош эгилиб қаради.
–Ёдгор, тирикмисан?
Бу таниш овозни эшитганда Ёдгор хурсандлигидан бақириб юбораёзди.
01.04.2021 Дониёр Ахмаджонов.