2-қисм.
Москвадай шахардан Тошкентга қайтиб келсангиз худди қишлоққа келиб қолгандай буласиз,айниқса март ойида хали дарахтлар кукармаган,хамма еқ туқ кул рангга буялгандай,бинолар пастак,халқимизнинг кийиниши,муомаласи узига яраша.Уйимга кирсам,худди бегона уйга киргандайман,уйнинг хиди хам,тозалиги хам менга еқмади,бир хафта иккала қизимни ишга солиб,турт хонали хонадонимизни ипидан игнасигача бир -бир куздан утказиб,ювиб-чайиб,артиб-суртиб йиғиштирдим.
Совчилардан бирор дарак булмагач,уйимизни таьмирлашни режалаштирдим,салмоқлаб курсам,ун ой ичида ишлаб келган пулим туйга хам,уйни таьмирлашга хам бемалол етар экан.Йигит хар доимгидай уйимиз атрофида гирди -капалак эди,чақиртириб:
-Квартиралар ремонтини яхши биладиган танишларингиз булса,бошлаб келинг,мен икки ойга келдим халос,яна қайтиб боришга ваьда бериб келганман,Москвадагилар мени кутаяпти,-деб тушинтирдим.Уша куни кечқурин усталар келиб уйимни куриб,нарх-навони келишиб кетишди,эртаси кундан таьмирлашни бошладик.Аммо таьмирлаш ишлари купайгандан-купайиб,мен режалаганимдан анча қимматга тушди,иккита хонамга умуман тегмадик,бир ой деганда тугатдик.Бир ой давомида йигит хар куни усталардан хабар олиб кетгани келиб турди,кам-кустларга югурди,хатто чиқиндиларни олиб чиқишгача,супир-сидиргача ердамлашди,узимча уғилли булгандай булиб юрдим.Шу орада пастки қаватда яшайдиган қушни хотин,-,,ичкуев булибди"-деган миш-миш хам чиқарибди.
Йигитни яна сиқувга ола бошладим,
-Куча тула дув-дув гап,болам,бир ой муддатиз қолди,бу йил туй қилишга қурбингиз етмаса,қизимни узим билан олиб кетаман Москвага,менга отриқча гап-сузнинг кераги йуқ!
-Нега хавотир олаверасиз,одамларга ғийбат булса бас,биз бирор ишни нотуғри қилганимиз йуқ-ку,нега жахл қилаверасиз?
-Гап битта болам,бир ой муддатингиз қолди!
Уч кунда совчилар келди,музокоралар олий даражада утди,йигитнинг онаси қизимнинг қулоғига чиройлик зирак тақиб кетди,фотихамизни жория қилиш учун иккала томондан саноқли кишилар йиғилишди,қуй суйилди,ароқлар ичилди,қимизга эса яна йигитнинг узи югурди.Фотихага келганларни кузатиб булгач ,ака-укаларим эримга- ,,қудаларингиз қутлуғ булсин,қудаликларингиз минг йиллик булсин,хеч нарсадан хавотир олманглар мана биз туриб берамиз туйда!"-деб рухлантиришди,баьзилар туйанани тутқазишди уша куниеқ.Учта акам ва елғиз укам бор,барака топишсин,барча югур-югурларни укам бошқарди,эрим обдон тушкинликка тушиб қолдилар,еш боланинг энг азиз нарсасини биров олиб кетаетгандай,камгап булиб олдилар,жондан азиз фарзандининг бегона ойилага бориб яшашини тасаввур этишнинг узи у киши учун жуда оғир эди.
Курпа-курпачаларни қуқонлик уста аелларга ишондим,барака топишсин беш кунда тикиб-санчиб беришди.Мебелларни йигит билан қизимни енимга олиб бориб танлаттирдим,еққанини олиб бердим.ЗАГСга хам бироз пул тиқиштирсам,туйдан ун кун олдин никох қоғозини езиб беришди,қизим йиғламсираб,
-Ойи ,манавнизни қаранг,хотинимсан,деяпти,мен- қиз боламан,менга унақа гап айтмасин!-деб юрди.Келинлик либосларини тиктириш учун тикувчининг уйига хам бирга бориб келарди,сарполари тайер булгач,қарасам,хамма куйлаклари калта-култа,торлигидан епишиб турибди.Қизимнинг урнига куевни койидим,
-Хаммаси қимматбахо матолар эди,бир пулга қиммат-қуғирчоқнинг либоси булибди,сиз қаеққа қарадингиз,болам,бу кийимда бирор иш қилиб булмайди-ку,торлигини қаранг!
-Тор келиб қолса,янгисини олиб бераман,сиз хаяжонлангманг фақат.
Эски шахарга бориб ,никох узуги олдик,қизимга сездирмай яна бир узук олиб куевнинг чунтагига ташладим,
-Уғлим,бу узукни туйдан кейин берарсиз қизимга,онангиз тақиб кетган зиракнинг шерига,энг бахтли кунлариздан эсдалик булиб қолсин.
Бир йула ипподром бозорига утдик,куевга бош оеқ сарпо,туй куни кийишига оқ ва қора костюм олдик,
-Менга бунча пул сарфламанг,битта костюм етади-дейди куев хижолатдан.
-Йуқ,болам,менинг орзуларим бор,бизникидаги туйда оқ киясиз,узингизникида қора киясиз,-деб туриб олдим,ахир мен куев эмас-уғлим демоқчиман.
Барча қариндош-уруғларимизга таклифнома жунатиб туй бошладик,туйхонани белгиладик.Эримнинг фарғоналик қариндошлари туйдан уч кун олдин келиб хизмат қилишди,қучқор суйиб худойи оши бердик,хатми курьон уқилди.Ешлар учун еттита мерс ясатилиб,шахарга туй сайли уюштирди куевим,барака топсин!
Куев журалари,янгалари билан келди,иссириқлар тутатилди,остонага куев салом берилди,қизимнинг қулига гулдаста тутиб ,олиб чиқиб кетди.Келинлик либосида қизим хақиқий фариштага айланди.Остонага оппоқ пайондоз езиб,гулбарглардан йулак ясадик,келин-куев бир-бир қадам босиб,олқишлар остида лимузинга утиришди,сайрга кетишди.Сайрдан сунг ешлар кафеда янги никохни-янги ойиланинг расмийлаштирилганини нишонлашди,кечкурун туғри туйга кириб келишди.
Хаяжонларим шунча кучли эди-ки,мени кимдир бошқариши керакдай эди,яхшиям укам мени ва эримни уз назоратига олган эди,туй яхши ути!
Қиз фарзандни дунега келтирган хар бир онанинг эзгу-нияти шу,қизини оппоқ либосда куриш,севган ерига узатиш,сепини бекаму-куст бериш булса керак?
Эртаси куни ун бешта хотин булиб қудамизникига қизимни узатиб кетадиган булдик,қудам жунатган машиналарнинг овози чиқиши билан кузимга еш келди,лапарчи аелларнинг юрак эзар уланлари эримни хам йиғлатди.Қизим унаштирилган кундан бери сақов булиб олган эрим шу дам портладилар:
-Оппоқ қизим,борган жойингда бахт топгин,сени яхши ота-она дунега келтириб тарбиялаганини унитма,сени Аллохга топширдим,Аллох сенга ярақлаган толе берсин,ОМИН!-деб оқ фотиха бердилар,куз ешларини яшира олмай.
Бирин-кетин хамма хайирлашиб ,бахт тилади,укам хам узундан-узун айтилмай қолган тилакларни чертиб-чертиб гапирди ва қизимни даст кутариб олиб чиқиб,машинага утқазди.Мен юпатмоқчи булиб эримга яқинлашдим,
-Адаси мунча йиғлайсиз,энди уят булар,узи еқтирганига узатилаяпди-ку-дедим ботинар -ботинмас.
-Сени билмадим-у,онаси,мен юрагимни узиб бергандай булаяпман,қандай йиғламай,-дедилар алам билан.
Узатиб борувчилар машиналарга утириб кетдик,лапарчи аеллар эримни уртага олиб нималардир деганича қолишди.
Элимизда расм-русумлар,ақида-ю иримлар жуда куп-да,баьзиларини қиз узатиб,кейин танидим.Қудамнинг уйига етиб боргач,курсатилган мулозаматлар узига яраша,таьрифлаш қийин,дастурхонда йуқ нарсанинг узи йуқ,бирин-кетин иссиқ таомлар тортила бошлади,туққизтамикин,унта таом тортилдими,эслолмайман,менинг вужудимни бошқа хаяжон қоплаган,янги қудаларимнинг,қариндошларнинг ешларга ва қудаларга атаб айтаетган яхши тилаклари бу қулоғимдан кириб ,бунисидан чиқиб кетаяпти,бош ийзаб,омин дейман халос.
Кечқурун тумонат одам йиғилиб яна туй бошланди,хамманинг кайфияти яхши,тилаклари ундан хам яхши эди,туй жуда яхши утди,янгани ташлаб уйга қайтдик.
Эрим узини мастликка олди,хеч ким билан гаплашгиси келмади,гуе энди гаплашадиган гапимиз қолмагандай эди.
Эрталаб куевнинг уйига ташлаб келган янга келиб суюнчи олди:
-Опа,қизингиз хали гудак-а,бирор гап тушинтиришга хам одам уялади.Кузларини катта-катта очиб туриб,-,,Сиз хам шундай қилганмисиз ",-деди менга,ерга кириб кетай дедим,куевингиз ва қудаларингиз рахмат айтиб юборишди,мингдан -минг розимиз,қизимиздай курамиз,хавотир олманглар,деб қайта-қайта тайинлашди,-деган сузларни айтди.Янгани совға салом билан жунатдик,хамон уйимиз хувиллаб қолганига ургана олмадик,лекин эр-хотин нима хақида гаплашишни хам билмасдик,бирор айб иш қилиб қуйгандай сезар эдим узимни,эрим хам юрагидан утганини яшириш учун узини мастликка олардилар нуқул.
Мадам Бегойим.
Буни умр дерлар шодли кайгули..Киз бола бировни хасми эканде...
Аммо ман сизга омад тилайман.