УГРИБОШИ ОНА ВА УЗ ФАРЗАНДЛАРИНИ ПИЧОКЛАГАН КОТИЛ ОТА (Умида Бону ОПАМИЗ ИЖОТЛАРИДАН) факат охиргача укин бу мавзу ота ва она хатолари (еки куз куриб, кулок эшитмаган вокеалар хусусида) Олам кенг ва жумбокли, сир-синоатларга бойдир. Унинг аник бир конуни ва чегараси хам йук. Хаетни театр сахнасига ухшатсак, одамлар шу театрнинг актерларидир. Театрда фожиали-драматик, сатирик, ижтимоий-иктисодий асарлар куйилгани каби, хаетда хам шундай ажаб вокеалар содир буларканки, хатто бу вокеанинг гувохи булсанг хам екангни ушлаб коларкансан, киши. Нахотки? -,деган савол тилингни кемираверади... Мен касбим такозоси билан карийб хамма соха вакиллари билан сухбатда буламан. Оддий дехкондан тортиб мансабдор шахслар, купни курган тажрибали отахону онахонлар билан учрашаман. Хар бир инсондан ниманидир урганаман, унинг хатосидан тегишли хулоса чикаришга харакат киламан. Ешлигимдан судья еки прокурор булишни орзу килардим. Мактабда "Мен севган касб" мавзусида иншо езсак, е судья еки журналист буламан деб езардим. Чунки ун ешимдан бошлаб мен езган хабар ва маколалар газета - журналларда эълон килина бошлаганди. Рахматли дадажоним "аел кишига суд ва прокуратура тизимида ишлаш огир" деганлари учун менга журналистликнинг каттик нони насиб этди. Ха, ха, журналистнинг нони каттик дейишади. Чунки бу касбда ишлаш учун темир тиш, сабр каноат керак экан. Журналистик фаолиятим давомида асосан суд ишларига жуда куп мурожаат киламан. Суд очерклари езиш учун эса судья, прокурор, ички ишлар ходимлари, терговдаги гумонланувчилар, судланганлар билан сухбатлашишга тугри келади. Жиноят папкаларини титкилайсан, курсатмаларни кунт билан укиб чикасан, урганасан... Мана бугун хам жиноят ишлари буйича суд идорасидаман. Судья максадимни эшитгач, бир унта суд хукмларини стол устига куйди. - Мана, мархамат. Кайси мавзу сизга керак булса, ушани танлаб урганинг, - деди. Мен диккат билан суд хукмларига куз югуртира бошладим... Мана биринчи жиноят иши. 35 ешли йигит рашк туфайли узининг хотини ва уч нафар норасида гудагини вахшийларча пичоклаб улдирган. Кейин узининг жонига касд килган, лекин курсатилган тез тиббий ердам туфайли тирик колган. - Оилам билан бахтли эдим, - дея курсатма беряпти у. - Хотиним чиройли аел эди. Бир-биримизни севардик. Угил-кизларимиз билан тинчгина яшаб юргандик. Хотиним махалла фукаролар йигинига котиба булиб ишга кирди мени розилигим билан. Чойхонада утирганимизда бир уртогим " хотинингни бир неча марта комитетни машинасида курдим, эхтиет бул, огзингдаги ошни бериб куйма, тагин" деди. Чидолмай жагига туширдим. У эса паст кетмай, " хотинингни уйнашлари куп, сен латтага ухшаб юрибсан, бир ДНК кил-чи, шу болаларинг сени зурриедингмикан?" деди мени масхаралаб. Коним кайнаб кетди. Уртогимни роса калтакладим. Бизни зурга ажратишди. Кейин бир кахвахонага кириб, ярим кечагача ичдим. Уйга келсам хамма ухлаяпти. Ошхонадан пичокни олиб хеч нарсадан хабари йук хотинимни чаваклаб ташладим. Уйгониб бакиришга тушган уч боламниям пичокладим. Етокхона кизил конга тулди. Килган ишимни англаб етгач, уша пичокни узимга урдим... кейин кузимни очсам шифохонадаман... Мана бир огиз ножуя сузни касофати... уша номард уртоги эса терговда " мен шунчаки хазиллашгандим, маст эдим" деб езибди. Котил ота, котил эр жуда узок муддатга камалди. Лекин куллари уз жигаргушалари конига беланган бу одам кандай нафас оляпти?.. Уша арокни ичмаганида, чойхонада майхурлик килмаганида бу конли фожиа руй бермасмиди? Иккинчи суд ишини хам укиетиб, юрагимга огрик кирди. Оилада икки угил ва бир киз тарбияланяпти. Она мактаб ва богчада фаррошлик килади. Яна бир икки сум топиш учун бозорга чикиб савдо килади. Эри Мухтор эса машина тузатиш устахонасида ишлайди. Ишдан кейин албатта бир шиша арокни кутариб уйига келади. Ичмаган куни йук хисоби. Хотини канча харакат килди эрини даволатиб, уни бу йулдан кайтаришга. Фойдаси булмади. Бундан.хам емони оиланинг биттагина кизи Дилноза рухий хаста. Якинда 15 ешга тулди. Укалари доимо опасидан бохабар кучага чикиб кетмасин, бирон жойга кетиб колмасин деб. Она ишда булса, хаели шу кизида. Неча марта жахл устида арокхур эрига таъна тошини отди. - Дилнозанинг рухий хаста тугилишига сизнинг арокхурлигингиз сабаб. Бирон кун йукки, ичмасангиз. Шундай чиройлигина кизимиз касал тугилди. Унинг тенгдошлари мактабда укийди... бу-чи?- зор йигларди онаизор. - Сенга огирлик килаетган булса, кизимизни рухий касаллар шифохонасига топширамиз. Курмайсан хам, куймайсан хам, - деди совукконлик билан Мухтор кулидаги бир пиела арокни сипкораркан. - То тирик эканман, кизимни узим бокаман. Сиз арокни ичиб, таралла бедод килиб юраверинг, тошбагир, - дардини ичига ютди аел. Орадан хеч вакт утмай арокни кулига айланган ота маст холатда рухий хаста кизининг номусига тегади. Бу пайтда угиллар мактабда, она ишда булади. Ифлос ота (агар уни ота дейиш мумкин булса) килгиликни килиб, хотинига индамайди. Яна неча марта уз кизини тушакка тортади. Ойлар утиб, она кизидаги узгаришни сезиб колиб, вахимага тушади. Шифокор куригига олиб боради. - Кизингиз хомиладор! Шифокорни бу гапи она булмиш Гулзирани аклдан оздирай деди. " Ким бу ифлосликни килиши мумкин? Нахотки укалари? Эй, Худойим! Бу кунни куришдан кура улганим яхшимасми? Еки кушни болалармикан?" Гулзира уйга кандай келганини билмайди. Кела солиб, угилларини тергов килди. Бечора болалар касам ичиб, Худонинг зорини килишди. Эрига айтганди, унинг авзойи бузилиб, узини олиб кочди. - Нега индамади эрим? Пинагиниям бузмади? Нахотки?... Гулзира миясига келган мудхиш фикрдан куркиб кетди. Эртасига хеч кимга индамай прокуратурага бориб, булган вокеа хакида ариза езди. Аччик хакикат юзага чикди. Ота узок муддатга камалди, хаммани нафратига дучор булди. Кизни хомиласи сунъий йул билан олиб ташланди... Мана сизга бир номард отани кора килмиши. Хукмни укияпман, жиноят иши билан танишяпману узимни ишонгим келмайди. Нахотки, мусулмон бандаси, ота булмиш шу юзи кароликни килса-я? Энди бу одам кандай бош кутариб юради? Оиласи бу иснодга кандай чидаб юрибди? Биз инсонларга нима буляпти узи? Ахир ота кизининг ор номуси учун жонидан кечадиган инсон эмасми? Хуш, яна арокни айбдор киламизми? Она... накадар чиройли суз. Бу хакда гапираетганингда энг тоза куйлагингни кийгинг келади. Сувдай муаззам, шамолдай муаттар, осмондай мусаффо сузларни айтгинг келади оналар хакида... она зоти хакида ножуя суз айтишга ботинолмайсан. Ахир Она буюк ва муътабар зот. Бекорга "Жаннат оналар оеги остидадир" дейилмаган Хадиси шарифда. Аммо минг афсуслар булсинки, хамма аел зоти хам бу таърифу таснифга лойик эмас экан. Акс холда камокхонада аел зоти булмасди. Тугри улар ичида турли сабаблару тасодифлар билан камокка тушганлари хам бор. Улар алохида мавзу. Лекин мана бу суд хукми мени хайрону лол колдирди. Кайта ва кайта укиб чикдим, хатто судьяга саволлар билан мурожаат килдим. Афсуски, шундай. Она булмиш угиллари ва келинлари билан жиноий туда тузишади. Астагфуриллах дея ека ушлайсан киши! Она фарзандига тугри йул курсатувчи рахнамо эмасми? Яхшиси бу жиноят иши билан кискача таништириб утай. Еши карийб 55 га якинлашган Махфират кишлокда яшайди. Бир неча йил олдин эри вафот этган. Бир кизини турмушга берган. Катта ховлида уч угли ва уч келини, набиралари билан истикомат килади. Россияга ишлашга кетган угилларини омади чопмади, бир чакасиз уйга кайтиб келишди. Бу ерда хам тузукрок иш тополмай, сарсон булиб юришибди. Кулида на бир хунари, на бир мутахассислиги булмаган йигитлар каердаям ишлаши мумкин. Келинлари хам шу ахвол. - Мен качонгача сизларни бокаман? Качонгача кишин - езин бозорда утириб, савдо килиб сизларга нон топиб келаман? Бошимга битган бало булдиларинг-ку, ишекмас, дангасалар, - Махфиратни фигони фалакка кутарилди. - Бозорга олиб чикдим, савдони эплолмадиларинг, лапашанглар, - бакирди у угилларига. - Рахматли отанг билан умримиз бозорда утди. Сизларни оекка тургиздик, уйлантирдик. Мана саратондан улиб кетди отанг. Мениям хаммаегим огрийди. Шунга карамай бозорга чикаман бир сум топай деб. Энди сизларнинг хотин болангниям бокайми? Уят борми сизларда? Хотинларинг хам узларингга ухшаган ношуд чикди. Канча пул билан Россияга юбордим, эплолмай кайтиб келдиларинг. Утирасанларми шунака кул ковуштириб? - Омадимиз чопмаса нима килайлик ойи? - Ешлигимиздан хунар ургатинг эдида, ойи? - Биронта хунармандга шогирд куйганингизда хозир нонимизни топиб еб юрардик... Угиллар бири олиб, бири куйиб онага таъна тошларини отишди. Она даргазаб булди. - Йуколларинг олдимдан! Яна менга акл ургатасанлар, курнамак дангасалар! Махфират бозорда иккита кассоб йигит билан танишдию мумай пул топишни йулини урганди. У оилавий жиноий туда тузди. Фикрига карши чиккан угиллари ва келинларини "аклини киритиб" куйди. Энди угиллар турли кишлоклардан мол угирлаб келадиган, Махфиратни иккита кассоб таниши молларни суйиб, пуллайдиган, келинлар суйилган молларнинг чикиндиларини ахлатхонана ташийдиган булишди. Оиланинг пичоги мой устида булди. Нихоят оила моддий томондан узини таъминлаб олди. Утган уч йил ичида юзлаб одамларни моллари йуколди. Кон какшаб колишди бечоралар. Кимдир углининг никох туйига атаб бокаетган бурдоки хукизидан айрилса, яна биров набирасининг суннат туйига ният килиб бокаетган моли еки думбали куйидан бир кечада айрилиб коларди. Кушни туманлар, кушни кишлоку махаллаларда мол угрилари хакида вахимали гаплар таркалган, хамма узидан куркиб колганди. Жабрланувчилардан ички ишлар идораларига аризалар туша бошлади.Милиция ходимлари жиноий туда изига тушишди. Лекин мол угриларини кулга тушириш осон кечмади. Улар хар гал сувдан курук чикишарди. Бу орада Махфиратни угиллари машинали булишди, уйларини таъмирлашди, келинлар зебу зийнатли булишди. Махфират хам тиллоларга кумилиб, бойхотинга айланди. " Угилларим шахарда машина савдоси билан шугулланишяпти, омадлари чопди" деб мактаниб куярди давраларда. Харом лукма бир кун тешиб чикишини, емокнинг кусмоги борлигини бу хом сут эмган бандалар билишганида балки бу калтис ишга кул уришмасмиди? Куплар катори халол мехнат килишармиди? Мана нихоят куза кунда эмас, кунида синди. Ички ишлар ходимларининг утказган тезкор тадбирлари натижаси Махфират тузган оилавий жиноий туда жиноят устида кулга туширилди. Тергов-суриштирув ишлари нихоясига етгач, бу жиноят иши судга оширилди.Суд ишни хар томонлама синчиклаб урганиб чикиб, хукмни эълон килди. Махфират ва унинг уч угиллари, келинлари, икки кассоб йигит хам килмишларига икрорлик билдиришди ва жиноятларига яраша жазо олишди. Суд залида судланувчи Махфиратга суз берилганида у кон йиглаб шундай деди: - Хаммасига мен айбдорман. Хамма айбимни буйнимга оламан. Угилларим ва келинларимни бу жиноят ишига мен мажбурладим. Уларнинг хам жазо муддатларини менга кушиб беринглар, уларни еш умри камокхонада хазон булмасин. Айникса келинларимга жабр килдим. Набираларимни ахволи не кечади энди...нега шайтонни гапига кирдим? Оиламни барбод килдим... Сунгги пушаймон - узингга душман, деган накл бор. Одамзод килгиликни килади-ю, кейин уни шайтонга тункайди еки " кисматим шундай экан" деб узини оклайди. Хурматли дустлар. Юкорида баен этилган жиноят ишларидан тегишли хулоса чикариш сизларнинг хукмингизга хавола. Асосийси вокеа кахрамонларининг хатоларидан сабок олайлик. Угил-кизларимизни бошидан тугри тарбия берайлик. Касб-хунарли килайлик. Инсоний хислатларни ургатайлик ва уларга узимиз намуна булайлик. Токи бошкаларни хаетида бунака фожиалар, нохушликлар булмасин. БАРЧАМИЗНИНГ ХАЕТ ЙУЛИМИЗНИ ИЙМОН НУРИ НУРАФШОН АЙЛАСИН дея УМИДА БОНУ. (МАКОЛА СУД МАТЕРИАЛЛАРИ АСОСИДА ТАЙЕРЛАНДИ).
UZBEGIM.
БУ АЖИБ ДУНЕ - СИРЛИ ДУНЕ
УГРИБОШИ ОНА ВА УЗ ФАРЗАНДЛАРИНИ ПИЧОКЛАГАН
КОТИЛ ОТА
(Умида Бону ОПАМИЗ ИЖОТЛАРИДАН)
факат охиргача укин бу мавзу ота ва она хатолари
(еки куз куриб, кулок эшитмаган вокеалар хусусида)
Олам кенг ва жумбокли, сир-синоатларга бойдир. Унинг
аник бир конуни ва чегараси хам йук. Хаетни театр
сахнасига ухшатсак, одамлар шу театрнинг
актерларидир. Театрда фожиали-драматик, сатирик,
ижтимоий-иктисодий асарлар куйилгани каби, хаетда
хам шундай ажаб вокеалар содир буларканки, хатто бу
вокеанинг гувохи булсанг хам екангни ушлаб
коларкансан, киши. Нахотки? -,деган савол тилингни
кемираверади...
Мен касбим такозоси билан карийб хамма соха
вакиллари билан сухбатда буламан. Оддий дехкондан
тортиб мансабдор шахслар, купни курган тажрибали
отахону онахонлар билан учрашаман. Хар бир инсондан
ниманидир урганаман, унинг хатосидан тегишли хулоса
чикаришга харакат киламан.
Ешлигимдан судья еки прокурор булишни орзу
килардим. Мактабда "Мен севган касб" мавзусида иншо
езсак, е судья еки журналист буламан деб езардим.
Чунки ун ешимдан бошлаб мен езган хабар ва
маколалар газета - журналларда эълон килина
бошлаганди.
Рахматли дадажоним "аел кишига суд ва прокуратура
тизимида ишлаш огир" деганлари учун менга
журналистликнинг каттик нони насиб этди. Ха, ха,
журналистнинг нони каттик дейишади. Чунки бу касбда
ишлаш учун темир тиш, сабр каноат керак экан.
Журналистик фаолиятим давомида асосан суд ишларига
жуда куп мурожаат киламан. Суд очерклари езиш учун
эса судья, прокурор, ички ишлар ходимлари, терговдаги
гумонланувчилар, судланганлар билан сухбатлашишга
тугри келади. Жиноят папкаларини титкилайсан,
курсатмаларни кунт билан укиб чикасан, урганасан...
Мана бугун хам жиноят ишлари буйича суд
идорасидаман. Судья максадимни эшитгач, бир унта суд
хукмларини стол устига куйди.
- Мана, мархамат. Кайси мавзу сизга керак булса, ушани
танлаб урганинг, - деди.
Мен диккат билан суд хукмларига куз югуртира
бошладим...
Мана биринчи жиноят иши. 35 ешли йигит рашк туфайли
узининг хотини ва уч нафар норасида гудагини
вахшийларча пичоклаб улдирган. Кейин узининг жонига
касд килган, лекин курсатилган тез тиббий ердам
туфайли тирик колган.
- Оилам билан бахтли эдим, - дея курсатма беряпти у. -
Хотиним чиройли аел эди. Бир-биримизни севардик.
Угил-кизларимиз билан тинчгина яшаб юргандик.
Хотиним махалла фукаролар йигинига котиба булиб
ишга кирди мени розилигим билан. Чойхонада
утирганимизда бир уртогим " хотинингни бир неча марта
комитетни машинасида курдим, эхтиет бул, огзингдаги
ошни бериб куйма, тагин" деди. Чидолмай жагига
туширдим. У эса паст кетмай, " хотинингни уйнашлари
куп, сен латтага ухшаб юрибсан, бир ДНК кил-чи, шу
болаларинг сени зурриедингмикан?" деди мени
масхаралаб. Коним кайнаб кетди. Уртогимни роса
калтакладим. Бизни зурга ажратишди. Кейин бир
кахвахонага кириб, ярим кечагача ичдим. Уйга келсам
хамма ухлаяпти. Ошхонадан пичокни олиб хеч нарсадан
хабари йук хотинимни чаваклаб ташладим. Уйгониб
бакиришга тушган уч боламниям пичокладим. Етокхона
кизил конга тулди. Килган ишимни англаб етгач, уша
пичокни узимга урдим... кейин кузимни очсам
шифохонадаман...
Мана бир огиз ножуя сузни касофати... уша номард
уртоги эса терговда " мен шунчаки хазиллашгандим,
маст эдим" деб езибди.
Котил ота, котил эр жуда узок муддатга камалди. Лекин
куллари уз жигаргушалари конига беланган бу одам
кандай нафас оляпти?.. Уша арокни ичмаганида,
чойхонада майхурлик килмаганида бу конли фожиа руй
бермасмиди?
Иккинчи суд ишини хам укиетиб, юрагимга огрик кирди.
Оилада икки угил ва бир киз тарбияланяпти. Она мактаб
ва богчада фаррошлик килади. Яна бир икки сум топиш
учун бозорга чикиб савдо килади. Эри Мухтор эса
машина тузатиш устахонасида ишлайди. Ишдан кейин
албатта бир шиша арокни кутариб уйига келади.
Ичмаган куни йук хисоби. Хотини канча харакат килди
эрини даволатиб, уни бу йулдан кайтаришга. Фойдаси
булмади. Бундан.хам емони оиланинг биттагина кизи
Дилноза рухий хаста. Якинда 15 ешга тулди. Укалари
доимо опасидан бохабар кучага чикиб кетмасин, бирон
жойга кетиб колмасин деб. Она ишда булса, хаели шу
кизида. Неча марта жахл устида арокхур эрига таъна
тошини отди.
- Дилнозанинг рухий хаста тугилишига сизнинг
арокхурлигингиз сабаб. Бирон кун йукки, ичмасангиз.
Шундай чиройлигина кизимиз касал тугилди. Унинг
тенгдошлари мактабда укийди... бу-чи?- зор йигларди
онаизор.
- Сенга огирлик килаетган булса, кизимизни рухий
касаллар шифохонасига топширамиз. Курмайсан хам,
куймайсан хам, - деди совукконлик билан Мухтор
кулидаги бир пиела арокни сипкораркан.
- То тирик эканман, кизимни узим бокаман. Сиз арокни
ичиб, таралла бедод килиб юраверинг, тошбагир, -
дардини ичига ютди аел.
Орадан хеч вакт утмай арокни кулига айланган ота маст
холатда рухий хаста кизининг номусига тегади. Бу
пайтда угиллар мактабда, она ишда булади. Ифлос ота
(агар уни ота дейиш мумкин булса) килгиликни килиб,
хотинига индамайди. Яна неча марта уз кизини тушакка
тортади. Ойлар утиб, она кизидаги узгаришни сезиб
колиб, вахимага тушади. Шифокор куригига олиб
боради.
- Кизингиз хомиладор!
Шифокорни бу гапи она булмиш Гулзирани аклдан
оздирай деди. " Ким бу ифлосликни килиши мумкин?
Нахотки укалари? Эй, Худойим! Бу кунни куришдан кура
улганим яхшимасми? Еки кушни болалармикан?" Гулзира
уйга кандай келганини билмайди. Кела солиб,
угилларини тергов килди. Бечора болалар касам ичиб,
Худонинг зорини килишди. Эрига айтганди, унинг авзойи
бузилиб, узини олиб кочди.
- Нега индамади эрим? Пинагиниям бузмади?
Нахотки?...
Гулзира миясига келган мудхиш фикрдан куркиб кетди.
Эртасига хеч кимга индамай прокуратурага бориб,
булган вокеа хакида ариза езди. Аччик хакикат юзага
чикди. Ота узок муддатга камалди, хаммани нафратига
дучор булди. Кизни хомиласи сунъий йул билан олиб
ташланди...
Мана сизга бир номард отани кора килмиши. Хукмни
укияпман, жиноят иши билан танишяпману узимни
ишонгим келмайди. Нахотки, мусулмон бандаси, ота
булмиш шу юзи кароликни килса-я? Энди бу одам
кандай бош кутариб юради? Оиласи бу иснодга кандай
чидаб юрибди? Биз инсонларга нима буляпти узи? Ахир
ота кизининг ор номуси учун жонидан кечадиган инсон
эмасми? Хуш, яна арокни айбдор киламизми?
Она... накадар чиройли суз. Бу хакда гапираетганингда
энг тоза куйлагингни кийгинг келади. Сувдай муаззам,
шамолдай муаттар, осмондай мусаффо сузларни айтгинг
келади оналар хакида... она зоти хакида ножуя суз
айтишга ботинолмайсан.
Ахир Она буюк ва муътабар зот. Бекорга "Жаннат
оналар оеги остидадир" дейилмаган Хадиси шарифда.
Аммо минг афсуслар булсинки, хамма аел зоти хам бу
таърифу таснифга лойик эмас экан. Акс холда
камокхонада аел зоти булмасди. Тугри улар ичида турли
сабаблару тасодифлар билан камокка тушганлари хам
бор. Улар алохида мавзу. Лекин мана бу суд хукми мени
хайрону лол колдирди. Кайта ва кайта укиб чикдим,
хатто судьяга саволлар билан мурожаат килдим.
Афсуски, шундай. Она булмиш угиллари ва келинлари
билан жиноий туда тузишади. Астагфуриллах дея ека
ушлайсан киши! Она фарзандига тугри йул курсатувчи
рахнамо эмасми? Яхшиси бу жиноят иши билан кискача
таништириб утай.
Еши карийб 55 га якинлашган Махфират кишлокда
яшайди. Бир неча йил олдин эри вафот этган. Бир
кизини турмушга берган. Катта ховлида уч угли ва уч
келини, набиралари билан истикомат килади. Россияга
ишлашга кетган угилларини омади чопмади, бир чакасиз
уйга кайтиб келишди. Бу ерда хам тузукрок иш
тополмай, сарсон булиб юришибди. Кулида на бир
хунари, на бир мутахассислиги булмаган йигитлар
каердаям ишлаши мумкин. Келинлари хам шу ахвол.
- Мен качонгача сизларни бокаман? Качонгача кишин -
езин бозорда утириб, савдо килиб сизларга нон топиб
келаман? Бошимга битган бало булдиларинг-ку,
ишекмас, дангасалар, - Махфиратни фигони фалакка
кутарилди. - Бозорга олиб чикдим, савдони
эплолмадиларинг, лапашанглар, - бакирди у угилларига.
- Рахматли отанг билан умримиз бозорда утди.
Сизларни оекка тургиздик, уйлантирдик. Мана
саратондан улиб кетди отанг. Мениям хаммаегим
огрийди. Шунга карамай бозорга чикаман бир сум топай
деб. Энди сизларнинг хотин болангниям бокайми? Уят
борми сизларда? Хотинларинг хам узларингга ухшаган
ношуд чикди. Канча пул билан Россияга юбордим,
эплолмай кайтиб келдиларинг. Утирасанларми шунака
кул ковуштириб?
- Омадимиз чопмаса нима килайлик ойи?
- Ешлигимиздан хунар ургатинг эдида, ойи?
- Биронта хунармандга шогирд куйганингизда хозир
нонимизни топиб еб юрардик...
Угиллар бири олиб, бири куйиб онага таъна тошларини
отишди. Она даргазаб булди.
- Йуколларинг олдимдан! Яна менга акл ургатасанлар,
курнамак дангасалар!
Махфират бозорда иккита кассоб йигит билан танишдию
мумай пул топишни йулини урганди. У оилавий жиноий
туда тузди. Фикрига карши чиккан угиллари ва
келинларини "аклини киритиб" куйди. Энди угиллар
турли кишлоклардан мол угирлаб келадиган,
Махфиратни иккита кассоб таниши молларни суйиб,
пуллайдиган, келинлар суйилган молларнинг
чикиндиларини ахлатхонана ташийдиган булишди.
Оиланинг пичоги мой устида булди. Нихоят оила моддий
томондан узини таъминлаб олди.
Утган уч йил ичида юзлаб одамларни моллари йуколди.
Кон какшаб колишди бечоралар. Кимдир углининг никох
туйига атаб бокаетган бурдоки хукизидан айрилса, яна
биров набирасининг суннат туйига ният килиб бокаетган
моли еки думбали куйидан бир кечада айрилиб коларди.
Кушни туманлар, кушни кишлоку махаллаларда мол
угрилари хакида вахимали гаплар таркалган, хамма
узидан куркиб колганди. Жабрланувчилардан ички
ишлар идораларига аризалар туша бошлади.Милиция
ходимлари жиноий туда изига тушишди. Лекин мол
угриларини кулга тушириш осон кечмади. Улар хар гал
сувдан курук чикишарди. Бу орада Махфиратни
угиллари машинали булишди, уйларини таъмирлашди,
келинлар зебу зийнатли булишди. Махфират хам
тиллоларга кумилиб, бойхотинга айланди. " Угилларим
шахарда машина савдоси билан шугулланишяпти,
омадлари чопди" деб мактаниб куярди давраларда.
Харом лукма бир кун тешиб чикишини, емокнинг кусмоги
борлигини бу хом сут эмган бандалар билишганида
балки бу калтис ишга кул уришмасмиди? Куплар катори
халол мехнат килишармиди?
Мана нихоят куза кунда эмас, кунида синди. Ички
ишлар ходимларининг утказган тезкор тадбирлари
натижаси Махфират тузган оилавий жиноий туда жиноят
устида кулга туширилди. Тергов-суриштирув ишлари
нихоясига етгач, бу жиноят иши судга оширилди.Суд
ишни хар томонлама синчиклаб урганиб чикиб, хукмни
эълон килди. Махфират ва унинг уч угиллари,
келинлари, икки кассоб йигит хам килмишларига
икрорлик билдиришди ва жиноятларига яраша жазо
олишди. Суд залида судланувчи Махфиратга суз
берилганида у кон йиглаб шундай деди:
- Хаммасига мен айбдорман. Хамма айбимни буйнимга
оламан. Угилларим ва келинларимни бу жиноят ишига
мен мажбурладим. Уларнинг хам жазо муддатларини
менга кушиб беринглар, уларни еш умри камокхонада
хазон булмасин. Айникса келинларимга жабр килдим.
Набираларимни ахволи не кечади энди...нега шайтонни
гапига кирдим? Оиламни барбод килдим...
Сунгги пушаймон - узингга душман, деган накл бор.
Одамзод килгиликни килади-ю, кейин уни шайтонга
тункайди еки " кисматим шундай экан" деб узини
оклайди.
Хурматли дустлар. Юкорида баен этилган жиноят
ишларидан тегишли хулоса чикариш сизларнинг
хукмингизга хавола. Асосийси вокеа кахрамонларининг
хатоларидан сабок олайлик. Угил-кизларимизни
бошидан тугри тарбия берайлик. Касб-хунарли
килайлик. Инсоний хислатларни ургатайлик ва уларга
узимиз намуна булайлик. Токи бошкаларни хаетида
бунака фожиалар, нохушликлар булмасин.
БАРЧАМИЗНИНГ ХАЕТ ЙУЛИМИЗНИ ИЙМОН НУРИ
НУРАФШОН АЙЛАСИН дея УМИДА БОНУ.
(МАКОЛА СУД МАТЕРИАЛЛАРИ АСОСИДА
ТАЙЕРЛАНДИ).